Επιδείνωση της κλιματικής κρίσης αναμένεται στο άμεσο μέλλον. Η επιβράδυνση της ταχύτητας ροής του Ρεύματος του Κόλπου του Μεξικού (Gulf Stream) είναι άνευ προηγουμένου κατά τον 20ο αιώνα. Αυτό θα έχει ως συνέπεια να έχουμε πιο κρύους χειμώνες.
Αποδυναμώθηκε δραματικά η ταχύτητα ροής του ρεύματος του ωκεανού η οποία λόγω της κλιματικής αλλαγής έγινε πλέον πολύ αδύναμη.
Πρόκειται για το αποτέλεσμα της νέας μελέτης που δημοσιεύθηκε στο Nature Geoscience που διεξήχθη από μια ομάδα επιστημόνων από την Ιρλανδία, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γερμανία, που κατάφεραν να ανακατασκευάσουν τη χρονολογία της ροής του ωκεάνιου ρεύματος του Ατλαντικού Ωκεανού (το λεγόμενο AMOC, από το Atlantic Meridional Overturning Circulation, όρος που χρησιμοποιείται για το Gulf Stream) για τα τελευταία 1600 χρόνια.
Ταυτόχρονα, μια ξεχωριστή μελέτη που δημοσιεύθηκε στα Proceedings of the National Academy of Sciences διαπίστωσε ότι εάν επιταχυνθεί ο ρυθμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη, υπάρχει ακόμη ο κίνδυνος πλήρους κλεισίματος της κυκλοφορίας του Gulf Stream. Με συνέπειες, φυσικά, καταστροφικές. Όπως η ταχεία άνοδο της στάθμης της θάλασσας προς την ανατολική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών και εξαιρετικά σοβαρούς χειμώνες στην Ευρώπη.
Πρώτα απ ‘όλα πρέπει να καταλάβουμε τι είναι το Gulf Stream.
Είναι ένα τεράστιο ρεύμα στον ωκεανό που μεταφέρει ζεστό νερό από την Καραϊβική Θάλασσα και φτάνει μέχρι τον Βόρειο Ατλαντικό. Μόλις φτάσει σε αυτά τα γεωγραφικά πλάτη κρυώνει και είναι πολύ αλμυρό βυθίζεται, κατεβαίνει προς τη Βόρεια Αμερική και από εκεί ολοκληρώνει την περιοδεία. Είναι ένας κύκλος. Ονομάζεται επίσης «μεταφορική ταινία» επειδή σχηματίζει μια παγκόσμια κυκλοφορία που ταξιδεύει από τον Ατλαντικό Ωκεανό μέσω των Ινδικών και Ειρηνικών Ωκεανών και στη συνέχεια πίσω και έτσι αντιπροσωπεύει ένα απλοποιημένο μοντέλο ολόκληρης της κυκλοφορίας των ωκεανών.
Γιατί είναι τόσο σημαντικό;
Επειδή ρυθμίζει το κλιματικό σύστημα πολλών περιοχών του πλανήτη. Το ρεύμα χαρακτηρίζεται από μια βόρεια ροή ζεστού αλατούχου νερού στα επιφανειακά στρώματα του Ατλαντικού και μια νότια ροή κρύου νερού σε βάθος. Δηλαδή, μεταφέρει σημαντική ποσότητα θερμικής ενέργειας από τους τροπικούς και το νότιο ημισφαίριο στον Βόρειο Ατλαντικό, ενώ η θερμότητα μεταφέρεται στην ατμόσφαιρα. Το νερό έχει μεγαλύτερη θερμική αδράνεια από την ατμόσφαιρα επειδή απελευθερώνει θερμότητα πιο αργά και με αυτόν τον τρόπο αλλάζει το κλίμα εκείνων των τομέων που διαφορετικά θα ήταν σε πλήρη παγετό.
Ποια είναι η επιβράδυνση του Gulf Stream σύμφωνα με τη μελέτη.
Από τη δεκαετία του 1950 έχει επιβραδυνθεί κατά 15% και αυτή η αλλαγή αρχίζει να επηρεάζει τις καιρικές συνθήκες, όπως τα πιο συχνά κύματα θερμότητας στη νότια Ευρώπη. Οι αλλαγές σε αυτήν την κυκλοφορία των ωκεανών θα μπορούσαν να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στο παγκόσμιο κλιματικό σύστημα. Είναι ένας σημαντικός μηχανισμός για την ανακατανομή της θερμότητας και κρίσιμος για το κλίμα του κόσμου, μια απότομη επιβράδυνση του AMOC θα μπορούσε να προκαλέσει διαταραχές σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης μιας ξαφνικής αύξησης της στάθμης της θάλασσας, των αλλαγών στη θέση των μεγάλων βροχοπτώσεων και των κλιματικών ζωνών.
Γιατί επιβραδύνεται το σύστημα Amoc;
Ένας από τους λόγους οφείλεται στην τήξη του πάγου στη Γροιλανδία, όπου μεγάλοι όγκοι κρύου γλυκού νερού εισέρχονται στον ωκεανό και μεταβάλλουν τον φυσικό μηχανισμό βύθισης του ρεύματος. Η αυξημένη βροχόπτωση στη Βόρεια Αμερική, η οποία φέρνει περισσότερο γλυκό νερό σε ποτάμια, ρέματα και στον ωκεανό, και οι θερμότερες θερμοκρασίες του ωκεανού που μειώνουν την κλίση θερμοκρασίας μεταξύ των τροπικών και του πόλου, συμβάλλουν επίσης στην επιβράδυνση. Η υπερθέρμανση του πλανήτη θα μπορούσε να θέσει το ρεύμα εκτός λειτουργίας νωρίτερα από το αναμενόμενο, με σοβαρές συνέπειες για το κλίμα.
Ο συσχετισμός μεταξύ της υγείας του Gulf Stream και της επιρροής στο ευρωπαϊκό κλίμα είναι σημαντικός και δεν πρέπει ποτέ να υποτιμάται.
