Τελευταία

    ΝΕΑ

    Αρχική ΝΕΑ

    ΠΥΡΙΝΟΣ ΟΛΕΘΡΟΣ: ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

    Από
    Konstantinos Mavrakis
    -
    0

    Η Δημοκρατία απαιτεί το δύσκολο έργο της αλήθειας. Ο λαϊκισμός το εύκολο έργο των υπερβολών και ακροτήτων. Η αλήθεια, η Δημοκρατία οδηγούν στην επίλυση των προβλημάτων προς όφελος του λαού. Ο λαϊκισμός οι ακρότητες οδηγούν στη συσκότιση των προβλημάτων και την επανάληψή τους σε βάρος του λαού.
    Εμείς θα ακολουθήσουμε τον δύσκολο δρόμο γιατί πύρινο όλεθρο και άλλες καταστροφές όπως φαίνεται θα ξαναζήσουμε, αλλά κάνουμε ότι μπορούμε να αποτραπούν.


    Τα διδάγματα από αυτή την καταστροφή, την κυβερνητική αντίδραση και τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης αξιολογούμε συνοπτικά με τα ακόλουθα συμπεράσματα.
    1. Είναι πολύ θετικό να θεωρείται η ανθρώπινη ζωή το ύψιστο αγαθό. Από αυτή τη λαίλαπα υπήρξε μια απώλεια ζωής, του ηρωικού εθελοντή πυροσβέστη. Ήταν μια εξέλιξη και δεν συγκρίνεται με την απώλεια 84 ανθρώπων στην Ηλεία το 2007 με κυβέρνηση Καραμανλή και την απώλεια περισσοτέρων από 102 ανθρώπων στο Μάτι με κυβέρνηση Τσίπρα. Τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης αντιμετώπισαν αυτό το θετικό σημείο με μικροκομματική αντίληψη ή με λαϊκισμό βάζοντας πολλά «αλλά» να υπερισχύουν του κυρίαρχου. Έτσι χάνουν τη σπουδαιότητα η βασική αρχή της προστασίας της ανθρώπινης ζωής, χάνουν τη σπουδαιότητα και τα υπαρκτά «αλλά» ως βάση κριτικής. Ο Τσίπρας και ο Σύριζα το αντιμετώπισαν με πρόδηλη την αγωνία να συμψηφίσουν την απάνθρωπη συμπεριφορά τους στο Μάτι. Ο τρόπος ωστόσο με τον οποίο αντιμετωπίσθηκαν οι πυρκαγιές κατά κοινή ομολογία ήταν χωρίς συγκροτημένο σχέδιο. Οι καταστροφικές πλημύρες που νομοτελειακά ακολουθούν ευχόμαστε να μην ανατρέψουν αυτή τη βασική αρχή γιατί η έλλειψη πρόληψης σε περιπτώσεις πλημύρας δεν συγχωρείται ούτε αντιμετωπίζεται με εκκενώσεις.
    2. Δεύτερο και τελευταίο θετικό ήταν η ενεργοποίηση πρωτοφανούς διεθνούς βοήθειας. Η πρωτοφανής έκταση της διεθνούς βοήθειας οφείλεται κατά βάση στην πρόσφατη αναβάθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής προστασίας. Μόλις τρεις μήνες πριν, με 641 ψήφους υπέρ, έναντι 44 κατά υπερψηφίστηκε από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η Έκθεση που εισηγήθηκε ο Ευρωβουλευτής του Κινήματος Αλλαγής Νίκος Ανδρουλάκης για τον αναβαθμισμένο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας rescEU. Η κυβέρνηση καθυστέρησε περίπου μια εβδομάδα να ζητήσει την ενεργοποίηση του Ευρωπαϊκού μηχανισμού, τελικά τη ζήτησε το βράδυ της 3ης Αυγούστου. Κάποια κόμματα της αντιπολίτευσης προσπάθησαν να μειώσουν την τεράστια Ευρωπαϊκή συμβολή και κορυφαίος ο Βαρουφάκης με fake news προσπαθούσε να λοιδορήσει την Ε.Ε. την ώρα που ήδη υπήρχε συνδρομή 9 αεροπλάνων, 49 πυροσβεστικών οχημάτων και πάνω από 300 πυροσβέστες από Γαλλία, Σουηδία, Κύπρο, Ισπανία, Τσεχία, Ρουμανία, Κροατία, Πολωνία (7 Αυγούστου).

    Στη συνένετυξή του ο Μητσοτάκης με έκδηλη μικρότητα απέκρυψε το γεγονός προσπαθώντας εμμέσως να εμφανίσει ότι η διεθνής κινητοποίηση ήταν αποτέλεσμα της εξωτερικής του πολιτικής και ότι εγκαίρως ενεργοποίησε το Ευρωπαϊκό μηχανισμό.
    3. Παγιώνεται ο τρόπος που οργανώνει ο Μητσοτάκης την εξουσία του και την εξουσία του κόμματός του. Με αφορμή κάθε κρίση συγκεντρώνει αντί να αποκεντρώνει εξουσίες. Το επιτελικό κράτος λειτουργεί συντονίζοντας τις αποκεντρωμένες διοικήσεις και δεν τρέχει ο υπουργός Χρυσοχοΐδης, περίγελος με τη μάνικα στο χέρι να δίνει διαταγές. Η φράση επιτελικό κράτος, στα χείλη Μητσοτάκη, έγινε συνώνυμο του συγκεντρωτισμού που εκπροσωπεί η συντηρητική πολιτική της δεξιάς. Στη συνέντευξη το επανέλαβε. Το Μέγαρο Μαξίμου έγινε η μοναδική πηγή εξουσίας μετατρέποντας σε πιόνια την κυβέρνηση, τους υπουργούς του και την αυτοδιοίκηση, τοπική και περιφερειακή. Ο συγκεντρωτισμός όλων των εξουσιών νομοτελειακά συνοδεύεται και από τον αυταρχισμό και την αλαζονεία. Συγκεντρωτισμός και αυταρχισμός είναι η πολιτική διαχείριση που επιβάλει ο σύγχρονος καπιταλισμός για να αντιμετωπισθούν οι θηριώδεις κοινωνικές ανατροπές της νέας εποχής και η αντικατάσταση της δημοκρατίας από την αυταρχική πλουτοκρατία.

    Δεν πρόκειται επομένως για ένα συγκυριακό φαινόμενο της συντηρητικής πολιτικής αλλά στρατηγική επιλογή που χτίζεται σταδιακά. Σύμμαχος σε αυτή την πολιτική του Μητσοτάκη είναι οι φορείς του λαϊκισμού και ο Σύριζα που έχει μετατραπεί σε κόμμα ενός προσώπου με ριζωμένη καθεστωτική αντίληψη.
    4. Μετά την εκατόμβη στο Μάτι συστήθηκε επιτροπή ειδικών για να εντοπίσει τα λάθη, τις αδυναμίες του μηχανισμού αντιμετώπισης ανάλογων κρίσεων να εξάγει συμπεράσματα τα οποία θα οδηγούν σε λύσεις πρόληψης και βέλτιστης οργάνωσης. Το πόρισμα της επιτροπής ειδικών παραδόθηκε τον Φεβρουάριο του 2019. Αγνοήθηκε τόσο από τον Τσίπρα όσο και από τον Μητσοτάκη. Ο Τσίπρας δεν ασχολήθηκε ούτε τους λίγους μήνες που συνέχισε να κυβερνάει ούτε ως αξιωματική αντιπολίτευση να στηρίξει τεκμηριωμένες προτάσεις. Ο Μητσοτάκης δύο χρόνια το αγνόησε και ξαφνικά στη συνέντευξη παρουσίασε μια έκθεση, ένα πακέτο φύλλα ανεμίζοντας, που υποτίθεται έγινε από στελέχη του για να δικαιολογηθεί ότι μέχρι να συνταχθεί και τεθεί σε εφαρμογή δεν είχε τον χρόνο να εφαρμόσει προληπτικά μέτρα και να ενισχύσει τα μέτρα καταστολής. Φθηνό τέχνασμα που στηρίζεται όμως στην άγνοια του κοινού ότι υπήρχε έκθεση ειδικών που επιδεικτικά αγνόησε για δυόμιση χρόνια. Φυσικά η έκθεση δεν ευνοούσε τον υπερσυγκεντρωτισμό των εξουσιών.
    5. Οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης, την οποία οι κ.κ. Τσίπρας και Μητσοτάκης μόλις ανακάλυψαν, γίνονται όλο και πιο έντονες, τα φαινόμενα όλο και πιο ακραία. Μέτρα πρόληψης επομένως δεν είναι μόνο αντιπυρικές ζώνες αλλά πρώτα μια γενική πολιτική για το κλίμα. Το ΠΑΣΟΚ ήταν το πρώτο που έθεσε τον προβληματισμό πριν δεκαετίες αλλά και με συγκεκριμένα μέτρα τη διετία 2010-11 με πρωθυπουργό τον Γ. Παπανδρέου. Το Κίνημα Αλλαγής ήταν το μοναδικό κόμμα που κατέθεσε στη βουλή, η Φώφη Γεννηματά, πλήρη πρόταση για έναν κλιματικό νόμο που πρέπει να αποκτήσει η χώρα.

    Ο Μητσοτάκης ενώ επικαλείται έστω και αργά την εθνική συνεννόηση, αγνοεί επιδεικτικά την μεγάλη εμπειρία του χώρου και των προτάσεων που έχουν κατατεθεί. Η συμπεριφορά αυτή δεν είναι τυχαία. Αποτελεί συνέχεια της εν κρυπτώ σύνταξης του σχεδίου αξιοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης. Το σχέδιο αξιοποίησης των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, παρέμεινε κρυφό γιατί εξυπηρετεί τη συγκέντρωση του πλούτου σε ελάχιστους, επιστρέφει τα κονδύλια σε ορισμένες χώρες με την κατανάλωση παρωχημένων αποθεμάτων ΑΠΕ, αποκλείει την πρόσβαση στους μικρομεσαίους και καταργεί την ενεργειακή δημοκρατία που παντού εισάγουν οι νέες μορφές παραγωγής ενέργειας.
    6. Ο Μητσοτάκης στη συνέντευξη θεώρησε χυδαία τη σπέκουλα που χτίστηκε για την πολιτική των εκκενώσεων. Εδώ επιβεβαιώνεται το πρώτο σημείο. Ναι είναι χυδαία να αντιπαραβάλλεται μόνο και μόνο για αντιπολίτευση, με την ανθρώπινη ζωή. Κάποιοι μάλιστα στράφηκαν και εναντίον του 112! Ναι είναι χυδαία όμως και να χρησιμοποιείται για να καλύψει την έλλειψη σχεδίου. Ναι είναι χυδαίο και από τον πρωθυπουργό να ονομάζει προστασία τις τυφλές εκκενώσεις χωριών και οικισμών. Εάν υπήρχε σχέδιο οι εκκενώσεις θα ήταν πολύ λιγότερες και θα περιλάμβαναν στάδια πληθυσμιακών κριτηρίων. Γυναίκες παιδιά ανήμποροι. Ο ενεργός πληθυσμός σε ένα οργανωμένο σχέδιο δεν απομακρύνεται τυφλά και απερίσκεπτα. Εντάσσεται στην πολιτική πυροπροστασίας των περιουσιών, των ζώων, κρίσιμων εγκαταστάσεων και διεξόδων. Ο οικισμός δεν εγκαταλείπεται να καεί από μια φωτιά με μειωμένη ένταση εάν δεν υπάρχει συνύπαρξη δασικής έκτασης-απομονωμένων κατοικιών. Σήμερα, εκ των υστέρων, όλο και περισσότερο φουντώνει η εικασία ότι όσοι δεν υπάκουσαν και έμειναν, κατάφεραν να σώσουν τις περιουσίες τους. Προφανώς συνέβη αλλά σε λίγες περιπτώσεις. Η φήμη όμως δημιουργεί ένα νέο ανησυχητικό φαινόμενο. Τη μαζική ανυπακοή σε μια νέα μελλοντική περίπτωση που ίσως τότε κοστίσει ανθρώπινες ζωές.
    7. Τα μέτρα αποκατάστασης των πυρόπληκτων είναι επιφανειακά και προσχηματικά. Στη συνέντευξη ο Μητσοτάκης έδωσε έμφαση στη γρήγορη εκταμίευση και μάλιστα έκανε ολόκληρη ανασυγκρότηση στο Μέγαρο Μαξίμου. Προφανώς η αναδιάταξη δυνάμεων αλλού στοχεύει και γρήγορα θα φανεί. Γιατί γρήγορη εκταμίευση μπορεί να γίνει και τώρα με το νέο θεσμικό πλαίσιο που δημιουργήθηκε μέσω της εκταμίευσης προκαταβολών. Πρόκειται επομένως για διπλό αποπροσανατολισμό. Το καμουφλάζ των πραγματικών επιδιώξεων της αναδιάταξης και την απόσπαση της προσοχής από το πραγματικό πρόβλημα των πυρόπληκτων. Το πρόβλημά τους ασφαλώς είναι να αποκτήσουν μια προσωρινή ενίσχυση να περάσουν αυτή την περίοδο.

    Αλλά το βασικό τους πρόβλημα είναι το μέλλον. 1.200 οικογένειες ρητινοπαραγωγών δεν μπορούν να περιμένουν σαράντα τουλάχιστον χρόνια μέχρι τη νέα παραγωγή ρητίνης από τα πεύκα. Οι μελισσοκόμοι δεν μπορούν για τα επόμενα είκοσι χρόνια να πληρώνουν δεκαπλάσια μεταφορικά να μεταφέρουν αλλού τα μελίσσια για να έχουν παραγωγή, ο ειδικός τουρισμός δεν μπορεί να περιμένει άλλα τριάντα χρόνια για να αποκατασταθεί, ακόμη και ο απλός τουρισμός θα χρειαστεί τουλάχιστον μια πενταετία να αποτινάξει την εικόνα της καταστροφής. Οι κτηνοτρόφοι πως θα ανακτήσουν τα χιλιάδες καμένα ζώα τους αλλά το σπουδαιότερο, εάν και όταν αποκτηθούν νέα κοπάδια πως θα διασφαλίζεται η διατροφή τους χωρίς να καταστρέφεται η νέα βλάστηση και η αυτοφυής αναδάσωση; Η προσωρινή ενίσχυση δεν είναι τίποτε άλλο από τη γνωστή επιδοματική πολιτική που μόνο πελατειακά λειτουργεί και δεν λύνει πραγματικά προβλήματα. Αυτή η οπτική του μέλλοντος ήταν παντελώς απούσα από τις εξαγγελίες Μητσοτάκη που πολύ φιλάρεσκα ανακοίνωνε επιδόματα και επιτάχυνση. Αλλά ακόμη και σε αυτό το θέμα της επιτάχυνσης, τι έγινε σε Μουζάκι και Καρδίτσα; Ακόμη περιμένουν, μετά τις πλημμύρες. Τι έγινε στη Σάμο, μετά τον σεισμό; Ακόμη περιμένουν.
    8. Για να Ανθίσει η ΕΛΠΙΔΑ και όχι η ΚΡΑΥΓΗ, χρειάζονται σχέδιο και μέτρα εθνικής συναίνεσης καθώς και Διακομματικός Έλεγχος στην εφαρμογή των μέτρων.

    ΤΟΥΡΚΙΑ-ΙΡΑΝ ΑΠΟΤΥΓΧΑΝΟΥΝ ΝΑ ΔΙΑΛΥΣΟΥΝ ΤΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΑΡΑΒΩΝ ΙΣΡΑΗΛ

    Από
    Konstantinos Mavrakis
    -
    0

    Οι Αραβικές χώρες που έχουν ομαλοποιήσει ή διευκολύνουν τις σχέσεις με το Ισραήλ παρακολουθούν αμήχανα και δυσάρεστα τη νέα κλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων, η οποία ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα. Δεδομένης της κατάστασης, οι διπλωματικές στρατηγικές τους έχουν δεχθεί πυρά από πολλές πλευρές.

    Η ένταση δεν υποχωρεί στο Ισραήλ και στα παλαιστινιακά εδάφη, ο κίνδυνος πυρκαγιάς στη Μέση Ανατολή αυξήθηκε επικίνδυνα, οι εκκλήσεις για ηρεμία από τη διεθνή κοινότητα έχουν μεν πολλαπλασιαστεί τις τελευταίες ημέρες, αλλά προς το παρόν, δεν εισακούονται και η κλιμάκωση της βίας συνεχίστηκε.

    Στο Ισραήλ και όχι μόνο πιστεύουν ότι αυτή η σύγκρουση ξεκίνησε με την καθοδήγηση της Τουρκίας. Ήταν στρατηγική κίνηση με πολλαπλές στοχεύσεις. Στόχευε στην πτώση του Νετανιάχου στον οποίο περίμεναν ότι η Ισραηλινή αντιπολίτευση θα απέδιδε την ευθύνη μιας αδιάλλακτης στάσης. Μέχρι στιγμής αυτό δεν συνέβη γιατί οι Ισραηλινοί έμαθαν να θέτουν το εθνικό τους συμφέρον υπεράνω του κομματικού.

    Ο άλλος στόχος του Ερντογάν ήταν να υποχρεώσει το Ισραήλ, δεδομένου ότι δεν είχε δεχτεί να εξομαλύνει τις σχέσεις του με την Τουρκία, να διαπραγματευτεί. Ο μεσολαβητικός ρόλος της Τουρκίας ήταν η μεγάλη στόχευση γιατί έχει την επιρροή στη ΧΑΜΑΣ και θα μπορούσε να επαναφέρει την ομαλοποίηση των σχέσεων της Τουρκίας με το Ισραήλ διατηρώντας τον ρόλο της στην περιοχή. Μια εξέλιξη αυτής της μορφής θα έθετε τον Ερντογάν στη θέση του ηγέτη-προστάτη των απανταχού Μουσουλμάνων

    Απέτυχε ο Ερντογάν και σε αυτόν τον στόχο γιατί πέρα από την καλύτερη γνώση στρατηγικών κινήσεων που έχει το Ισραήλ, υποτίμησε την αντίδραση του Ιράν και της Ρωσίας στην αναγνώριση διαμεσολαβητικού, ηγετικού ρόλου της Τουρκίας στην Παλαιστίνη.

    Η ταυτόχρονα με τις άλλες, μεγάλη στόχευση στην οποία συστρατεύθηκαν τόσο το Ιράν όσο και το Κατάρ ήταν η διάλυση της πρόσφατης συμμαχίας που έγινε μεταξύ Ισραήλ και πολλών Αραβικών χωρών.

    Ενώ οι ΗΠΑ και οι ευρωπαϊκές χώρες ήταν γρήγορες να εκφράσουν την απογοήτευσή τους για αυτό το ξέσπασμα βίας μετά από αρκετές ημέρες συγκρούσεων στο τζαμί Al-Aqsa στην Ιερουσαλήμ, οι αντιδράσεις Αράβων διπλωματών ήταν πιο συγκρατημένες.

    Συγκεκριμένα, παρακολουθώντας τις απαντήσεις από τα κράτη που έχουν εξομαλύνει πρόσφατα τις σχέσεις με το Ισραήλ, όπως το Σουδάν, το Μαρόκο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν – μια προσέγγιση που, όταν συνέβη, προκάλεσε σοκ στον αραβικό κόσμο, καταλαβαίνουμε ότι δεν έκαναν βιαστικές καταδίκες αλλά είναι και αμήχανα.

    Είναι κατανοητό ότι οι αραβικές χώρες αισθάνθηκαν άβολα με τις εικόνες των συγκρούσεων που προέρχονται από την πλατεία Al-Aqsa, το πιο ιερό μέρος για τους Εβραίους και τη θέση του τζαμιού Al-Aqsa, τον τρίτο ιερότερο χώρο για τους μουσουλμάνους μετά τη Μέκκα και το τζαμί του Προφήτη στη Μεντίνα, Σαουδική Αραβία.

    Τα Εμιράτα και το Μπαχρέιν καταδίκασαν την επιδρομή των Ισραηλινών δυνάμεων ασφαλείας στο τζαμί στις 7 Μαΐου και την καταστολή των προσκυνητών. Το Άμπου Ντάμπι κάλεσε επίσης τις ισραηλινές αρχές να «αναλάβουν την ευθύνη για την αποκλιμάκωση» της βίας.

    Το Μαρόκο, από την πλευρά του, δήλωσε ότι παρακολουθεί τις εξελίξεις με «βαθιά ανησυχία», προσθέτοντας ότι ο Βασιλιάς Μωάμεθ VI θεωρεί «αυτές τις παραβιάσεις απαράδεκτες και πυροδοτούν εντάσεις».

    Η Σαουδική Αραβία, η οποία δεν έχει ακόμη ομαλοποιήσει τις σχέσεις, αλλά έχει δώσει στους συμμάχους της στον Κόλπο το πράσινο φως για να πλησιάσουν το εβραϊκό κράτος, απέρριψε τη «στρατηγική του Ισραήλ να εκδιώξει δεκάδες Παλαιστινίους από τα σπίτια τους», αναφερόμενη στην απειλή απέλασης παλαιστινιακών οικογενειών από τη συνοικία Sheikh Jarrah στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, η οποία πυροδότησε το ξέσπασμα βίας.

    Αυτές οι αντιδράσεις ήταν μέτριες σε σύγκριση με αυτές του Ιράν και του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος είπε ότι θα κάνει «ό, τι μπορεί για να κινητοποιήσει τον κόσμο, ειδικά τον μουσουλμανικό κόσμο, για να τερματίσει την τρομοκρατία και την ισραηλινή κατοχή».

    Είναι οφθαλμοφανές ότι οι χώρες που έχουν ξεκινήσει μια προσέγγιση με το Ισραήλ κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα λόγω των ισχυρών συναισθημάτων υποστήριξης που προκλήθηκαν από τη βία στην πλατεία του τζαμιού. Βρίσκονται σε αμήχανη και άβολη θέση επειδή η κλιμάκωση της βίας έχει επαναφέρει την Ισραηλινο-Παλαιστινιακή σύγκρουση στην περιφερειακή ατζέντα.

    Οι διαμαρτυρίες που έγιναν στο Μαρόκο και σε άλλες χώρες και η δυσαρέσκεια που μπορεί να γίνει αντιληπτή στις κοινωνίες του Κόλπου, ίσως όχι τόσο σε πολιτικό επίπεδο αλλά στα κοινωνικά δίκτυα, υπενθυμίζουν στους Άραβες ηγέτες ότι το ζήτημα των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων δεν έχει ακόμη επιλυθεί και ότι η κοινή γνώμη εξακολουθεί να συμπαθεί στους Παλαιστίνιους.

    Αυτή είναι η Αχίλλειος πτέρνα, είναι επίσης και απόδειξη της ευθραυστότητας των διαδικασιών συμφιλίωσης και, κατ ‘επέκταση, απόδειξη ότι είναι απίθανο να υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία όσο η Ισραηλινο-Παλαιστινιακή σύγκρουση θα συνεχίζεται.

    Η αραβική ειρηνευτική πρωτοβουλία του 2002, που απορρίφθηκε από το Ισραήλ, συνέδεε πάντοτε την επίλυση αυτής της σύγκρουσης με τη συνύπαρξη μεταξύ των λαών και μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. Οι συμφωνίες του Αβραάμ (η κοινή δήλωση του 2020 μεταξύ Ισραήλ, ΗΠΑ και ΗΑΕ), από την άλλη πλευρά, προσπάθησαν να παρακάμψουν αυτά τα ζητήματα, με τη φιλοδοξία, και σε κάποιο βαθμό την αφέλεια, να επιτύχουν πολιτική προσέγγιση με το Ισραήλ χωρίς να ληφθεί υπόψη το παλαιστινιακό ζήτημα.

    Η πρωτοβουλία του 2002, η οποία επικυρώθηκε από τον Αραβικό Σύνδεσμο στη Σύνοδο Κορυφής της Βηρυτού, πρότεινε μια ειρήνη που έφτασε στο σημείο να ομαλοποιήσει τις σχέσεις με το Ισραήλ. Αυτό ήταν σε αντάλλαγμα για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους με την Ανατολική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα και μια «δίκαιη λύση» στο ζήτημα των Παλαιστινίων προσφύγων.

    Ωστόσο, αν δεν υπάρξει μοιραία κλιμάκωση, η σύγκρουση δεν είναι πιθανό να διακόψει τις υπάρχουσες διαδικασίες προσέγγισης, λένε οι ειδικοί.

    Από την άλλη πλευρά, αυτά τα γεγονότα είναι πιθανό να ωθήσουν ορισμένους περιφερειακούς παίκτες, όπως οι Σαουδάραβες, να επανεξετάσουν τη σκέψη τους.

    Τα Εμιράτα είναι σίγουρα σε μια άβολη θέση σήμερα, αλλά μπορούν να βρεθούν εκτός κάδρου επειδή, σε αντίθεση με τη Σαουδική Αραβία, φύλακα των ιερών τόπων του Ισλάμ, ο ρόλος τους έχει λιγότερο συμβολικό πεδίο στην περιοχή και επειδή έχουν κάποια ευελιξία όσον αφορά διπλωματία.

    Αυτή η κατάσταση θα μπορούσε, ωστόσο, να κάνει τον Σαουδάραβα πρίγκιπα, Mohammed Bin Salman, ο οποίος μέχρι στιγμής έχει συμφωνήσει να ακολουθήσει τη συμβουλή του πατέρα του, να επανεξετάσει τη θέση του.

    Όλα θα εξαρτηθούν από τον Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου, εάν θα δείξει αυτοσυγκράτηση από εδώ και πέρα ή θα πυροδοτήσει μια γενικευμένη σύγκρουση. Ίσως μάλιστα να γινόταν η μεγάλη ανατροπή εάν αναγνωρίσει ότι ήρθε η ώρα να γίνει μια σοβαρή συζήτηση για την αναγνώριση δύο παλαιστινιακών κρατών.

    Οι Χιλιανοί εκλέγουν σήμερα συντακτική συνέλευση για τη σύνταξη νέου συντάγματος που να περιλαμβάνει την ισότητα των φύλων

    Από
    Konstantinos Mavrakis
    -
    0

    Το πρόσωπο μιας νέας Χιλής αρχίζει να διαμορφώνεται αυτό το Σαββατοκύριακο καθώς η χώρα της Νότιας Αμερικής εκλέγει 155 άτομα που είναι επιφορτισμένα με τη σύνταξη ενός νέου συντάγματος για να αντικαταστήσουν αυτό που επιβλήθηκε κατά τη στρατιωτική δικτατορία του Augusto Pinochet.

    Σχεδόν το 80% των ψηφοφόρων σε ένα δημοψήφισμα πέρυσι επέλεξαν να συντάξουν έναν νέο χάρτη για το έθνος τους μετά από ένα χρόνο διαμαρτυριών, αν και δεν υπάρχει απόλυτη συμφωνία για το τι πρέπει να περιέχει.

    Ακτιβιστικές ομάδες κινητοποιήθηκαν με την ελπίδα να καθιερώσουν την ισότητα για τις γυναίκες, το δικαίωμα στην άμβλωση και την προστασία για το περιβάλλον και για τους αυτόχθονες ανθρώπους.

    Οι συντηρητικοί έχουν επίσης αγωνιστεί σκληρά, ελπίζοντας να διατηρήσουν έναν κυρίαρχο ιδιωτικό τομέα και κανόνες που καθιστούν δύσκολο να περάσει σημαντικές μεταρρυθμίσεις στο νομοθετικό σώμα.

    Ωστόσο, η ικανότητα της συντακτικής συνέλευσης να περάσει ισχυρούς όρους μπορεί να είναι περιορισμένη. Απαιτείται συμφωνία δύο τρίτων, οπότε οποιοδήποτε μπλοκ που μπορεί να συγκεντρώσει το ένα τρίτο των ψήφων στα θέματα της συνταγματικής σύμβασης μπορεί να αποκλείσει οποιαδήποτε ρήτρα.

    Ο κυβερνών κεντροδεξιός συνασπισμός και άλλα συντηρητικά κόμματα είναι ενωμένοι και πηγαίνουν συγκροτημένοι στη διήμερη ψηφοφορία, ενώ η αριστερά και η κεντροαριστερά είναι διαιρεμένοι.

    Το κείμενο συνταγματικής μεταρρύθμισης που αναδύεται από την αντιπαράθεση των πλευρών θα τεθεί σε δημόσια ψηφοφορία στα μέσα του 2022. Εάν απορριφθεί, το ισχύον σύνταγμα θα παραμείνει σε ισχύ.

    «Εμβαθύνετε τη δημοκρατία»

    Η μελλοντική μεταρρύθμιση που επιδιώκεται αντικατοπτρίζει ένα κύμα απόρριψης ενάντια στο τρέχον πολιτικό σύστημα που ήταν εμφανές κατά τη διάρκεια των ταραχών που εξαπλώθηκαν σε ολόκληρη τη Χιλή στα τέλη του 2019, με μια σειρά από διαμαρτυρίες ενάντια σε αυξημένους ναύλους ταξί, ανεπαρκή σύνταξη και υγειονομική περίθαλψη, φτωχά σχολεία και γενική ανισότητα σε ένα από τα πλουσιότερα κράτη της Λατινικής Αμερικής.

    “Αυτές οι διαμαρτυρίες ήταν σαν χιονοστιβάδα, η έκφραση μίας οργής που χτίστηκε για χρόνια στο νεοφιλελεύθερο σύστημα”, δήλωσε η Cumplido, ιστορικός της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Χιλής που περιγράφει τον εαυτό της ως φεμινίστρια και λέει ότι θέλει μεγαλύτερη εκπροσώπηση των πολιτών στην πολιτική.

    “Πρέπει να εμβαθύνουμε τη δημοκρατία, να την κάνουμε πιο ευέλικτη, περισσότερο να συμβαδίζει με αυτό που συμβαίνει σήμερα και αυτό οδήγησε πραγματικά την πεποίθησή μου ότι χρειαζόμαστε ένα νέο σύνταγμα”, δήλωσε η Cumplido στο Reuters

    Τα μέλη του συνεδρίου με νόμο υποχρεωτικά θα πρέπει κατά το ήμισυ να αποτελείται από γυναίκες. Είναι η πρώτη φορά που έχει συνταχθεί οποιοδήποτε σύνταγμα υπό όρους ισότητας των φύλων, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη.

    «Δεν πιστεύω στους σημερινούς πολιτικούς … Είναι η ώρα για εμάς, για όλους που αγωνίζονται για μια πιο δίκαιη χώρα, να είναι μέρος της αλλαγής», δήλωσε η υποψήφια Ναταλία Αραβένα, 26χρονη νοσοκόμα που έχασε τα μάτια της κατά τη διάρκεια του πρόσφατου κύματος διαδηλώσεων.

    Ιθαγενή δικαιώματα

    Δεκαεπτά έδρες προορίζονται για αυτόχθονες πληθυσμούς, οι οποίοι δεν αναφέρονται στο υπάρχον σύνταγμα.

    Η ψηφοφορία είχε αρχικά προγραμματιστεί για τον Απρίλιο, αλλά καθυστέρησε λόγω της αύξησης των υποθέσεων Covid-19. Συνολικά, η Χιλή ήταν μεταξύ των χωρών με τις περισσότερες επιτυχίες στον εμβολιασμό του πληθυσμού της, με σχεδόν το 60% των Χιλιανών να λαμβάνουν τουλάχιστον μία δόση, αν και οι περισσότερες περιοχές της χώρας παραμένουν υπό κάποιους περιορισμούς πανδημίας.

    (France 24 με AP, REUTERS)

    ΕΝΩΝΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ-ΑΝΑΝΕΩΝΟΥΜΕ ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ. ΑΛΛΑΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

    Από
    Konstantinos Mavrakis
    -
    0

    Βρισκόμαστε σε περίοδο μετάβασης του διεθνούς συστήματος και μεταβολής όλων των διεθνών ισορροπιών. Βρισκόμαστε στην αρχή αλλαγής της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής και οδεύουμε σε έναν κόσμο που δεν θα είναι όπως το γνωρίσαμε μέχρι σήμερα.

    Διανύουμε περίοδο που εξουσίες και πλούτος συγκεντρώνονται όλο και σε πιο λίγους με κοινωνικούς κραδασμούς που για να αντιμετωπισθούν, οι πολιτικές και οι πολιτικοί επιλέγουν όλο και πιο αυταρχικές μεθόδους διακυβέρνησης.

    Η κρίση εμπιστοσύνης όσο μεγαλώνει στους πολίτες, τόσο οδηγεί στην ανάγκη κυβερνήσεων και κομμάτων για περαιτέρω διεύρυνση εξουσιών, που με τη σειρά τους ολισθαίνουν σε αυταρχικές και ολιγαρχικές συμπεριφορές.

    Η κρίση εμπιστοσύνης είναι που οδηγεί επίσης σε φαινόμενα εκμετάλλευσης της από τους ακραίους λαϊκιστές, αριστερούς και δεξιούς.

    Αυτοί οι πολιτικοί, αυτή η πολιτική είναι που συστηματικά δημιουργούν διαρκώς και μεγαλύτερη απόσταση στις διαδικασίες λήψης των αποφάσεων από τους πολίτες. Η λήψη αποφάσεων με γνώση και νηφαλιότητα από τους ίδιους τους πολίτες είναι εχθρός των κέντρων του συστήματος που θεωρούν εμπόδιο την λαϊκή κυριαρχία.

    Τα συστημικά κέντρα είναι που εφευρίσκουν μεθόδους παράκαμψης των δημοκρατικών διαδικασιών και ευνοούν το έλλειμμα δημοκρατίας. Έλλειμμα Δημοκρατίας που ξεκινάει από το τοπικό επίπεδο, κυριαρχεί στο εθνικό επίπεδο και γίνεται πολυδιάστατο στους υπερεθνικούς οργανισμούς.

    Αυτοί οι πολιτικοί, αυτή η πολιτική είναι που συστηματικά μετέτρεψαν την έννοια της Δημοκρατίας σε πελατειακές σχέσεις, μικροεξυπηρετήσεις και ρουσφέτια. Είναι η πολιτική που θεωρεί ότι ο καθένας φροντίζει για την πάρτη του.

    Δημοκρατία υφίσταται μόνον εκεί όπου υπάρχει ώσμωση των προσωπικών συμφερόντων και φιλοδοξιών με τα συμφέροντα της κοινωνίας των πολιτών. Εκεί όπου επιτυγχάνονται οι κοινοί στόχοι.
    Δημοκρατία σημαίνει διαδικασίες, όπου όλοι έχουν ισότητα στην πληροφόρηση, ίσες ευκαιρίες στη γνώση για να έχουν λόγο, να έχουν όλοι πρόσβαση, ευκαιρία και υποχρέωση συμμετοχής, στη δυνατότητα συνδιαμόρφωσης των αποφάσεων.
    Δημοκρατία σημαίνει προσδιορισμός προβλήματος, διαφάνεια, διαβούλευση, αξιολόγηση, απόφαση, έλεγχος της εξουσίας.

    Εσύ που αισθάνεσαι ότι ανήκεις στη μεγάλη δημοκρατική παράταξη, με ευαισθησίες σαν οικολόγος, σοσιαλιστής, δημοκράτης, προοδευτικός κεντρώος, ριζοσπάστης της ανανεωτικής αριστεράς, προοδευτικός πολίτης έχεις την απαίτηση να συνδιαμορφώνεις τις αποφάσεις χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς.

    Εμπιστεύεσαι τη δημοκρατική προοδευτική παράταξη γιατί δεν έχασε, ποτέ το νήμα που τη συνδέει με τις αρχές και τις αξίες της στο πέρασμα των εποχών. Από το κόμμα του Χαρ. Τρικούπη το κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελευθέριου Βενιζέλου την Ένωση Κέντρου μέχρι το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου.

    Την εμπιστεύεσαι γιατί υπήρξε πάντα ένα γνήσια λαϊκό και πατριωτικό Κίνημα Εθνικής Ανεξαρτησίας, σοσιαλιστικής ιδεολογίας και δημοκρατικής πράξης. Η Εθνική Ανεξαρτησία, η Λαϊκή Κυριαρχία, η Κοινωνική Απελευθέρωση, η σταθερή προσήλωση στη Δημοκρατία και το Κοινοβουλευτικό Πολίτευμα αποτέλεσαν το διαχρονικό πλαίσιο των αρχών, των αξιών  και των στόχων του. Ένα πλαίσιο που αναδεικνύει τον βαθύτατα πατριωτικό, κοινωνικό και δημοκρατικό του χαρακτήρα.

    Αισθάνεσαι δική σου υπόθεση τη Μεγάλη Δημοκρατική Παράταξη γιατί είναι πάντα ανοιχτή σε ρεύματα και ιδέες, είναι η παράταξη που σηματοδοτεί τη διαφορά της προόδου από τη συντήρηση, τη δημοκρατία από τον αυταρχισμό, την ουσιαστική προσφορά από τον λαϊκισμό.

    Είναι ο δημοκρατικός πόλος απέναντι στη Δεξιά είναι ο αντίποδας του λαϊκισμού δεξιού και αριστερού. Η Μεγάλη Δημοκρατική Παράταξη είναι η παράταξη των μεγάλων αλλαγών που πηγάζουν από ένα ισχυρό πλειοψηφικό ρεύμα νεωτερικών προοδευτικών πολιτικών και θέσεων που υπηρετούν τον λαό και την πατρίδα. Και κυρίως είναι το κίνημα της νέας γενιάς που πρέπει να οικοδομήσει το δικό της μέλλον.

    Τη νέα εθνική στρατηγική και την προοδευτική διακυβέρνηση που έχει ανάγκη η χώρα δεν μπορούν να υπηρετήσουν ούτε η συντηρητική παράταξη της Νέας Δημοκρατίας, ούτε ο τυχοδιωκτικός αριστερός λαϊκισμός του ΣΥΡΙΖΑ.

    Με τη μεν Ν.Δ. υπάρχουν μεγάλες και αγεφύρωτες ιδεολογικές, πολιτικές και προγραμματικές διαφορές. Διαφορές με τις πολιτικές της Ν.Δ. που ωθούν στην ασυδοσία της αγοράς και την κατάργηση του ρυθμιστικού ρόλου του κράτους, τον συγκεντρωτισμό των δομών και της σύμφυσης πολιτικών και οικονομικών εξουσιών, στην κλειστή και φοβική κοινωνία, στους ξεπερασμένους συντηρητισμούς και αυταρχισμούς, στην κοινωνική καθυστέρηση.

    Με τον Σύριζα υπάρχουν σαφείς διαχωριστικές και διακριτές ιδεολογικές, πολιτικές και προγραμματικές διαφορές. Διαφορές που αναδείχθηκαν εμφαντικά με τον τρόπο που άσκησε την εξουσία και ουσιαστικά επανάφερε τη συντηρητική παράταξη στην Κυβέρνηση. Διαφορές με τις πολιτικές που ενίσχυσαν τα συντηρητικά αντανακλαστικά της κοινωνίας.

    Διέσυραν και ακύρωσαν την προοπτική μιας πραγματικής συμμετοχικής δημοκρατίας με το δημοψήφισμα παρωδία, με την τυχοδιωκτική πολιτική που κατασυκοφάντησε τον θεσμό του δημοψηφίσματος.

    Με τον Σύριζα υπάρχουν σαφείς διαφορές με τη στάση του και ως αντιπολίτευση που δεν μπορεί να σταθεί ως υπεύθυνη και σοβαρή δημοκρατική αντιπολίτευση καθώς ο λαϊκισμός που ενδημεί στις γραμμές του τρέφεται μόνο με διχαστικές επιλογές και ξεπερασμένες πρακτικές.

    Ούτε η ΝΔ, ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, όποια μορφή κι αν πάρουν, μπορούν να εγγυηθούν τη νέα πορεία της χώρας. Να εκφράσουν με πειστικό τρόπο το νέο πολιτικό περιβάλλον που θα αφήνει πίσω το διχασμό και θα βρει τους νέους κοινούς τόπους για να προχωρήσει η Ελλάδα μπροστά στα επόμενα χρόνια.

    Το δημοψήφισμα ήταν συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην Ελλάδα, ως αναγνώριση (του νομοθέτη σύμφωνα με τους συνταγματολόγους και την ειδική μελέτη του καθηγητή Α. Μανιτάκη) του δημοκρατικού ελλείμματος που προκαλεί η αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Δημοψήφισμα με πολιτειακό περιεχόμενο έγινε το 1974. Έκτοτε παρά την κατοχύρωση του συντάγματος, μόνο η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου εξέδωσε τον εφαρμοστικό νόμο-Νόμος 4023/2011 – ΦΕΚ 220/Α/24-10-2011 και αμέσως μετά την ανακοίνωση ότι πάει σε δημοψήφισμα το κατεστημένο ανέτρεψε την κυβέρνηση.

    Μια ζωή με τη Δημοκρατική Παράταξη έχεις αποκτήσει το κριτήριο ότι η πολιτική χρειάζεται αναγέννηση.

    Σε αυτή την εποχή των μεγάλων αλλαγών ήρθε η ώρα να ενώσεις τη δύναμή σου και όλοι μαζί να γίνουμε η κινητήρια δύναμη για τη μεγάλη υπέρβαση στη δημοκρατική συγκρότηση της κοινωνίας, όλοι μαζί να οδηγήσουμε την Ελλάδα στο νέο της ιστορικό κύκλο.

    Κάθε πράξη, στον αντίποδα του πολιτικού συστήματος που βασίζει την ύπαρξή του στον φόβο, την παθητικότητα, την αγανάκτηση ή την εξουσιολαγνεία, περιθωριοποιώντας τον πολίτη, είναι πράξη αντισυστημική, είναι πράξη επαναστατική.

    Είναι η δική σου απόφαση που αλλάζει ριζικά τις συνθήκες στον τρόπο λήψης αποφάσεων.

    Είναι δική σου απαίτηση να αλλάξεις τη δημοκρατία με το δημοψήφισμα ως εργαλείο άμεσης και συμμετοχικής δημοκρατίας. Να αλλάξει η διαδικασία λήψης αποφάσεων και να ακολουθεί συγκεκριμένο μοντέλο συλλογικής απόφασης.

    Τόσο η διαβούλευση όσο και το δημοψήφισμα μπορούν να αξιοποιήσουν κάθε πρόσφορο αξιόπιστο τεχνολογικό μέσο. Η τεχνολογία, η ηλεκτρονική τεχνολογία δίνει πλέον την ευκαιρία να γίνει η αλλαγή, επιστρέφοντας στις ρίζες της Ελληνικής Άμεσης Δημοκρατίας και σε αποφάσεις με εκστρατείες δημοψηφισμάτων.

    Το δημοψήφισμα ως εργαλείο άμεσης και συμμετοχικής δημοκρατίας των πολιτών είναι ένα βήμα εκδημοκρατισμού, αμεσότερης σύγχρονης δημοκρατίας πλήγμα στην καρδιά του συντηρητικού κατεστημένου, βήμα στην πρόοδο.

    200 ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑΣ: ΤΡΙΑ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΛΗΣΜΟΝΟΥΜΕ 3) ΠΟΤΕ ΜΗ ΒΑΣΙΣΤΕΙΣ ΣΕ ΞΕΝΑ ΦΤΕΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΤΑΞΕΙΣ

    Από
    Konstantinos Mavrakis
    -
    0

    Το σημαντικότερο δίδαγμα της επανάστασης έχει λησμονηθεί τόσο που δεν αναφέρεται σε καμιά επίσημη δήλωση! Η ενότητα προφανώς είναι βασικό συστατικό. Είναι συνακόλουθο κάθε εγχειρήματος που πρέπει να επιτύχει. Αλλά πριν από την ενότητα προϋπόθεση είναι να πετάξεις στο όνειρο με δικά σου φτερά!

    Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες αποδείξεις ότι ο αγώνας ενός λαού πρέπει να στηρίζεται στις δικές του δυνάμεις. Όλα τα άλλα έπονται! Τα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν σε αυτό το δίδαγμα, δίδαγμα που οι Έλληνες πλήρωσαν ακριβά για να το μάθουν, βασίζονται στην κλασσική διαίρεσή τους στο Αγγλικό, Ρωσικό και Γαλλικό κόμμα. Πίστεψαν πολλές φορές ότι οι τρεις μεγάλες δυνάμεις μόνο αυτές μπορούν να τους απελευθερώσουν. Όταν βασίστηκαν στις δικές τους δυνάμεις μόνο τότε κατάφεραν να κάνουν το βασικό μεγάλο βήμα που στη συνέχεια η ιστορία τους αντάμειψε έστω και με την υστέρων επέμβαση των μεγάλων δυνάμεων. Τα γεγονότα που οδήγησαν στην Φιλική Εταιρεία και το αυτοδύναμο εγχείρημα των Ελλήνων επιγραμματικά είναι τα παρακάτω:

    Ρωσία: Στη διάρκεια της τουρκοκρατίας γίνονταν κατά καιρούς προσπάθειες από ελληνορθόδοξες προσωπικότητες για προσέλκυση βοήθειας από τη Ρωσία ώστε να ελευθερώσει τους Χριστιανούς. Μια από τις πρώτες επαφές ήταν το 1649 από τον πατριάρχη Ιεροσολύμων Παΐσιο και έκτοτε πολλοί ιερωμένοι και έμποροι καλούσαν τον Τσάρο Αλέξιο να πολεμήσει υπέρ των Ελλήνων.

    Επί Τσάρου Μεγάλου Πέτρου Α΄, συνειδητοποιήθηκε η ανάγκη δημιουργίας στόλου και η έξοδος της Ρωσίας στη Μαύρη θάλασσα και στη συνέχεια στη Μεσόγειο όπως αυτό διαφάνηκε στη περίφημη Συνθήκη του Κάρλοβιτς, που αποτέλεσε σταθμό στα δρώμενα της Μεσογείου και ιδιαίτερα στο Αιγαίο. Δημιουργός του ανύπαρκτου μέχρι τότε τσαρικού στόλου ήταν ο ελληνικής καταγωγής Ιβάν Μπότσης. Οι Έλληνες άρχισαν να προσβλέπουν στην ομόθρησκη αυτή δύναμη αναπτύσσοντας έτσι ένα φιλορωσισμό. Το φιλορωσισμό εκείνο ενίσχυσαν ακόμα προφητείες και θρύλοι για την λυτρωτική επέμβαση από ένα ομόθρησκο κράτος, που έβρισκαν πρόσφορο έδαφος και συγκινούσαν όλες τις κοινωνικές τάξεις. Προφητείες που επαναλαμβάνονται μέχρι σήμερα για το «ξανθό γένος»

    Επί βασιλείας της Τσαρίνας Άννας, στη δεκαετία 1730-1740, ο διάσημος στρατάρχης Μιούνιχ ή Μύνιχ προέτρεψε τους ομόδοξους λαούς της Βαλκανικής σε εξέγερση, δρώντας επικουρικά για τους Ρώσους ως αντιπερισπασμός για τους Τούρκους. Το σχέδιο Μύνιχ αποτέλεσε στη συνέχεια δόγμα για τους μετέπειτα ηγεμόνες της Ρωσίας, ιδίως από την Αικατερίνη Β’, που βρισκόταν σε πόλεμο με την Υψηλή Πύλη από τον Ιανουάριο του 1769 προβάλλοντας ως επιχείρημα την προστασία των ομόδοξών της χριστιανών, πολιτική που ακολούθησε έντονα αργότερα και ο Τσάρος Αλέξανδρος Α’ της Ρωσίας.

    Όταν εξερράγη ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος στις 30 Σεπτεμβρίου 1768, η Αικατερίνη Β’ επiχείρησε να εξεγείρει τους χριστιανούς των Βαλκανίων δίνοντας στον πόλεμο το χαρακτήρα σταυροφορίας κατά του ισλαμισμού. Είχε ήδη στείλει λίγους μήνες πριν τους αδελφούς Ορλώφ στη Βενετία από όπου ξεκίνησαν τον συντονισμό.

    Μέχρι το 1770 οι εξεγέρσεις των Ελλήνων στην Πελοπόννησο πήραν διαστάσεις. Ο Ελληνικός στόλος έπλεε ήδη στο Αιγαίο έφθασε στα Δαρδανέλια αλλά τα οχυρωματικά έργα που κατασκεύασαν οι Γάλλοι εμπόδισαν την είσοδο. Τελικά το 1774 με τη συνθήκη του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή οι Ρώσοι αποχώρησαν και οι Έλληνες εγκαταλειμμένοι αντιστάθηκαν μέχρι το 1780 εν τέλει ηττήθηκαν και σφαγιάστηκαν.

    Γαλλία: Οι Έλληνες, μετά την τραγική αποτυχία της αποστολής του Ορλώφ, με δυσκολία πίστευαν σε υποσχέσεις ξένων για την απελευθέρωσή τους. Αλλά ο Βοναπάρτης είχε φανεί στον ορίζοντα σαν φαινόμενο, σαν ο καλός άγγελος που φέρνει την ελευθερία στους καταπιεσμένους. Γι’ αυτό, παρά την πικρή πείρα του παρελθόντος, στους Έλληνες που στέναζαν κάτω από τη σκλαβιά εμφανίστηκε μια ενδόμυχη ελπίδα και περίμεναν από τον Κορσικανό στρατηλάτη την πραγματοποίηση του προαιώνιου πόθου τους, καθώς τον θεωρούσαν σαν το μελλοντικό απελευθερωτή τους.

    Ο Αδαμάντιος Κοραής, εκδίδει το 1801 το «Πολεμικό Σάλπισμα», για τους Έλληνες εθελοντές που υπηρετούσαν στη στρατιά του Βοναπάρτη και για όλο τον Ελληνισμό. Κύρια προσπάθειά του, γράφοντας το έργο αυτό, ήταν να πετύχει μια Γαλλοελληνική συμμαχία στην Ανατολή. Αλλά το εγχείρημα εγκαταλείφθηκε άδοξα όταν απέτυχε η εκστρατεία της Αιγύπτου.

    Ο Ρήγας Φεραίος απευθύνθηκε επίσης στον Ναπολέοντα να παρακαλέσει «τη γενναία και ισχυρή Γαλλία να ελευθερώσει την κλασική αυτή χώρα» και οι Έλληνες είχαν λάβει από τον Βοναπάρτη ενθαρρυντικές απαντήσεις.

    Ωστόσο ο Ναπολέων σε κάθε διαπραγμάτευση με τους Ρώσους για πιθανό διαμελισμό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας απέρριπτε το ενδεχόμενο η Κωνσταντινούπολη να πέσει στα χέρια της Ρωσίας και προτιμούσε να παραμείνει η Οθωμανική αυτοκρατορία ως έχει.

    Σε γενικές γραμμές ο Ναπολέων, εάν είχε πραγματικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα περισσότερο γιατί ήθελε να μείνει στην ιστορία ως νέος Μέγας Αλέξανδρος, όσο πιο πολύ ανυψωνόταν και δοξαζόταν τόσο πιο πολύ ξεχνούσε την Ελλάδα και το Ανατολικό ζήτημα.

    Αγγλία: Ιδιαίτερα για τους Άγγλους, μια ανεξάρτητη Ελλάδα, η οποία θα μπορούσε να εξελιχθεί σε τεράστια ναυτική δύναμη ανταγωνιστική της δικής τους ναυτικής κυριαρχίας στη Μεσόγειο, ήταν καθαρή απειλή για τα οικονομικά τους συμφέροντα. Κάθε τους προσπάθεια ήταν να ελέγξουν από μέσα τις κινήσεις των Ελλήνων.

    Μια κίνηση αντίστοιχη με αυτή της Φιλικής Εταιρείας, είχε ξεκινήσει στην Αθήνα, το 1813. Ιδρύθηκε τότε η «Φιλόμουσος Εταιρεία», με κεντρικό σκοπό την καλλιέργεια του ελληνικού πνεύματος των νέων, την έκδοση βιβλίων, τη βοήθεια φτωχών σπουδαστών κ.λπ. Ήταν οργάνωση που είχε το βλέμμα της στην Αγγλία και ίσως ήταν ένας από τους λόγους που η οργάνωση ποτέ δεν μπόρεσε να αποκτήσει σοβαρές διαστάσεις.

    Η Αγγλία ήταν τόσο προσηλωμένη στη διατήρηση της ακεραιότητας του Οθωμανικού κράτους που ακόμη και όταν κάτω από την πίεση των αλλεπάλληλων νικών του Ιμπραήμ, η υπό τον Μαυροκορδάτο Ελληνική κυβέρνηση ζήτησε να γίνει προτεκτοράτο της Αγγλίας, απέρριψε την πρόταση. Το κείμενο εκείνης της πράξης υποτέλειας, συγκέντρωσε τις υπογραφές σχεδόν όλων, με λίγες εξαιρέσεις, των πολιτικών, στρατιωτικών και ναυτικών αρχηγών. Σε διάστημα μιας εβδομάδας η αίτηση προστασίας ή «Πράξις Υποταγής» (Act of Submission) είχε εγκριθεί και από το Βουλευτικό και από το Νομοτελεστικό (1 Αυγούστου 1825). Το πρωτότυπο έγγραφο της «Πράξεως» είχε γραφεί στην αγγλική γλώσσα και στη συνέχεια μεταφράστηκε στα ελληνικά. Η Αγγλία το απέρριψε, ωστόσο ήδη έλεγχε τις ισχυρότερες πολιτικές δυνάμεις των επαναστατημένων Ελλήνων.

    Όπως έχουμε επισημάνει, τα δύο πρώτα χρόνια του αγώνα η ευρωπαϊκή απολυταρχία καταδίκασε την ελληνική επανάσταση και στη βάση των αποφάσεων των δύο Συνεδρίων (Λάυμπαχ/Λουμπιάνα – Βερόνα) συνεργάστηκε ανοικτά, βάρβαρα και απροσχημάτιστα με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Οι ναυτικές δυνάμεις Αγγλίας-Γαλλίας- Αυστρίας μετέφεραν εφόδια και έσπαγαν τους αποκλεισμούς των Ελλήνων στα πολιορκημένα κάστρα, οι πρόξενοί τους είχαν τεθεί στην υπηρεσία της Υψηλής Πύλης με αποστολή να συλλέγουν πληροφορίες υπέρ των Τούρκων.

    Ο αρμοστής των Επτανήσων Maitland έδινε καταφύγιο στα τούρκικα καράβια και δεν δεχόταν τους πληγωμένους Έλληνες, τους αμάχους και τα γυναικόπαιδα που ζητούσαν καταφύγιο στα Επτάνησα. Τα αυστριακά καράβια είχαν αναλάβει τις μεταφορές του τούρκικου στρατού και των εφοδίων. Ως το 1826 οι Έλληνες είχαν χτυπήσει πάνω από 100 αυστριακά πλοία.

    Ο αγώνας επέτυχε μόνον όταν οι μεγάλες δυνάμεις αντιλήφθηκαν ότι οι Έλληνες δημιούργησαν ένα τετελεσμένο μια νέας ισορροπίας στην περιοχή.

    Η Ελληνική Επανάσταση το 1821 πέτυχε καθώς υπήρξε σημαντική δημογραφική εξάπλωση των Ελλήνων εκείνη την περίοδο, πίστη στις δικές τους και μόνο δυνάμεις, πνευματική προετοιμασία και πάνδημη αφοσίωση στον εθνικό στόχο, αποτέλεσμα των άοκνων προετοιμασιών της Φιλικής Εταιρείας.

    Από την άλωση της Κωνσταντινούπολης και μετά είχαν λάβει χώρα αδιαλείπτως αναρίθμητες απόπειρες απελευθέρωσης. Η τελέσφορος διεξαγωγή του Εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα έστω και τμηματική, και ανολοκλήρωτη ήταν το αποτέλεσμα πλειάδας παραγόντων ισχυρότεροι εκ των οποίων ήταν ο συνδυασμός του συντονισμού και της δικτύωσης μέσω της Φιλικής Εταιρείας με την πίστη στις δικές τους δυνάμεις.

    Το σύγχρονο ελληνικό κράτος βρίσκεται σε κατάσταση δημογραφικής απίσχνασης, αντιμετωπίζει μία παραδοσιακή απειλή ασφάλειας εξ Ανατολών-την νέο-οθωμανική Τουρκία, ενώ αποτελεί ταυτόχρονα τον αποδέκτη πολλαπλών απειλών ασύμμετρης υφής.

    Σε στρατηγικό επίπεδο, απουσιάζει η εγρήγορση που κινεί ένα συλλογικό υποκείμενο προς τα εμπρός. Απουσιάζει η διεκδικητική διάθεση για τα εθνικά δίκαια. Η κυρίαρχη κουλτούρα πολιτικής στρατηγικής προσιδιάζει σε μικρό κρατίδιο, κράτος υποτελές, το οποίο εναποθέτει τις ελπίδες του για επιβίωση στις μεγάλες δυνάμεις. Προφανώς είναι αυτές που ενδεχομένως να συνεισφέρουν στο τελικό αποτέλεσμα, αλλά μόνον όταν αντιληφθούν ότι οι Έλληνες έχουν την στρατηγική, τη δύναμη και την αποτελεσματικότητα να ηγηθούν σε αγώνες που διαμορφώνουν νέες ισορροπίες.

    Ένα επιπρόσθετο δίδαγμα που προκύπτει από την Ελληνική Επανάσταση αφορά την στοχοθεσία και στοχοπροσήλωση στο εθνικό επίπεδο. Οι υπόδουλοι Έλληνες γνώριζαν το διακύβευμα, έδωσαν τα πάντα για την επίτευξη του εθνικού στόχου, αρχικά ενωμένοι και αποφασισμένοι. Όταν παρέκκλιναν του στόχου εξαιτίας των εσωτερικών διχασμών μετά τα δύο πρώτα επιτυχή χρόνια, η Επανάσταση κινδύνευσε με ολοκληρωτική αποτυχία.

    Στο σύγχρονο ελληνικό κράτος απουσιάζει ο στρατηγικός σχεδιασμός, δεν υπάρχει καν η ιεράρχηση των εθνικών συμφερόντων γεγονός ανεξήγητο για ένα κράτος που συγκαταλέγεται μεταξύ των κρατών στρατηγικής σημασίας σε περιφερειακό επίπεδο. Παράλληλα στην χώρα ευδοκιμεί μια κουλτούρα διχασμού κυρίως στο πλαίσιο των ελίτ, που αποπροσανατολίζει δημιουργώντας συνθήκες υιοθέτησης ανερμάτιστων πολιτικών.

    Μία από τις επίσης πολύ σημαντικές πτυχές της Επανάστασης του 1821 που πρέπει να αποτελέσει φάρο για το παρόν και το μέλλον της ελληνικής στρατηγικής αποτροπής έναντι της αναθεωρητικής Τουρκίας έγκειται στην αντιμετώπιση της ασυμμετρίας ισχύος μεταξύ των εμπλεκομένων πλευρών, του υπόδουλου Ελληνισμού και της αχανούς Οθωμανικής αυτοκρατορίας που εκτεινόταν ως τον Περσικό Κόλπο.

    Σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο, η Ελλάδα επιβάλλεται να θέσει τις προϋποθέσεις ανάδειξης των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων και να αποτελέσει πόλο έλξης για τις νεότερες και τις μελλοντικές γενιές όπως το οραματίστηκαν οι ηρωικοί, ένδοξοι πρόγονοί μας το 1821.

    1821: ΤΡΙΑ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΛΗΣΜΟΝΟΥΜΕ 2) ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΟΥ ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΡΩΓΜΕΣ ΣΤΑ ΔΙΠΟΛΑ ΤΩΝ ΑΝΤΙΘΕΣΕΩΝ

    Από
    Konstantinos Mavrakis
    -
    0

    Στο δεύτερο μέρος είναι απαραίτητο να κάνουμε περιήγηση της ιστορίας της επανάστασης μέσα από μια διαφορετική οπτική. Την ιστορία των αντιθέσεων και των διεθνών συγκρούσεων.

    Τα δίπολα των συγκρούσεων της εποχής είχαν διαμορφωθεί σε τρία επίπεδα. Το γενικό ταξικό, το εξωτερικό μεταξύ μεγάλων δυνάμεων και το εσωτερικό στις δυνάμεις.

    Μετά την ήττα των Γάλλων στο Βατερλό (Βέλγιο, 1815) οι νικητές συγκάλεσαν το Συνέδριο της Βιέννης (1814-15) με κύριο στόχο την ανασυγκρότηση της απολυταρχίας, την επαναχάραξη των συνόρων ώστε να εξασφαλίζεται μία βιώσιμη ισορροπία ανάμεσα στις μεγάλες αυτοκρατορίες και βέβαια την καταδίωξη και καταστολή των επαναστατικών-φιλελεύθερων ιδεών. Ρωσία, Αυστρία και Πρωσία, ίδρυσαν το Νοέμβρη του 1815 την Ιερά Συμμαχία.

    Ωστόσο οι αλλαγές στις παραγωγικές δυνάμεις που ήδη είχαν συντελεστεί διαμόρφωσαν νέες παραγωγικές σχέσεις αποτέλεσμα των οποίων ήταν να αναδυθεί η αστική τάξη που αναζητούσε το μερίδιό της στο εποικοδόμημα.

    Η αστική τάξη εκφραζόταν μέσα από τις ιδέες του φιλελευθερισμού και διατύπωναν πολιτικά αιτήματα όπως Σύνταγμα, κοινοβουλευτικούς θεσμούς, ατομικά και πολιτικά δικαιώματα και εθνικές διεκδικήσεις (αρχή των εθνοτήτων).

    Οι λαοί της Ευρώπης άρχισαν να αμφισβητούν την απολυταρχία και την Παλινόρθωση που επικρατούσε με το παλιό καθεστώς. Αυτή ήταν η γενική βάση μια νέας ταξικής πραγματικότητας, τροφοδότης όλων των συγκρούσεων.

    Τα έτη 1820-1821 ξέσπασαν οργανωμένα επαναστατικά κινήματα:

    α) Στην Ισπανία (1820) η Ιερά Συμμαχία την κατάπνιξε στο αίμα. Η ισπανική επανάσταση πυροδότησε σειρά απελευθερωτικών κινημάτων στη Νότια Αμερική (Σιμόν Μπολιβάρ Χοσέ ντε Σαν Μαρτίν).

    β) Στην Ιταλία (1820-1821) από τους καρμπονάρους. Η Ιερά Συμμαχία την κατέστειλε.

    γ) Στην Ελλάδα (1821) το πρώτο επαναστατικό κίνημα του 19ου αιώνα που κατάφερε να δημιουργήσει ελεύθερο ανεξάρτητο κράτος. Ήταν η μοναδική φορά που η Ιερά Συμμαχία χάριν και στις ενέργειες του Ιωάννη Καποδίστρια δεν αποφάσισε να στείλει στρατό αλλά καταδίκασε απερίφραστα τον ξεσηκωμό και άφησε στους Οθωμανούς να καταπνίξουν την επανάσταση.

    Μέχρι εκείνη την ώρα δεν υπήρξε καμιά ρωγμή προερχόμενη από τους ανταγωνισμούς μεταξύ των αυτοκρατοριών. Ωστόσο υπήρξε μια πρώτη εσωτερική ρωγμή που προήλθε από την ανάγκη των Τσάρων να δηλώνουν φύλακες της ορθοδοξίας και των Χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και από την άλλη να είναι απολύτως συντεταγμένοι με την Υψηλή Πύλη. Για το φαίνεσθαι χρησιμοποιούσαν υπόδουλους Χριστιανούς με εξαιρετικά προσόντα σε υψηλόβαθμες θέσεις από την άλλη είχαν αγαστή συνεργασία με τον Σουλτάνο.

    Όταν έφτασαν οι ειδήσεις για την κήρυξη της ελληνικής επανάστασης έτυχε να συνεδριάζουν τα μέλη της Πενταπλής Συμμαχίας (Ρωσία, Αυστρία, Γαλλία, Αγγλία και Πρωσσία). Επικράτησε έκπληξη, ανησυχία, οργή και θυμός για τους Έλληνες επαναστάτες. Οι Έλληνες επαναστατώντας βρέθηκαν αντιμέτωποι όχι μόνο με την Οθωμανική Αυτοκρατορία αλλά και με τις ευρωπαϊκές απολυταρχίες. Ήταν μια εξέγερση εναντίον όλων.

    Μέχρι τότε το Ανατολικό ζήτημα ήταν για τις μεγάλες δυνάμεις ένα αξεδιάλυτο κουβάρι αλληλοσυγκρουόμενων βλέψεων και συμφερόντων. Οι Μεγάλες Δυνάμεις είχαν δημιουργήσει το «δόγμα της ακεραιότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας» για να αποφύγουν τις μεταξύ τους συγκρούσεις για τη διανομή των εδαφών της.

    Η ελληνική επανάσταση άνοιγε ξανά το Ανατολικό Ζήτημα.

    Οι Άγγλοι ενδιαφέρονταν κυρίως για το προτεκτοράτο τους στο Ιόνιο Πέλαγος, τα Επτάνησα. Υποστήριζαν την ακεραιότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας επειδή φοβούνταν την προώθηση των Ρώσων προς τη Μεσόγειο και την αναβίωση της γαλλικής επιρροής στην Ανατολή.

    Η Γαλλία μετά την ήττα είχε χάσει όλα τα ερείσματα και προσπαθούσε σταδιακά να επανέλθει ως δύναμη στη Μεσόγειο. Είχε αναλάβει την οργάνωση και τον εξευρωπαϊσμό της Αιγύπτου και του στρατού της σε μια προσπάθεια να ξανακερδίσει την επιρροή της και να δημιουργήσει αντιαγγλικά προγεφυρώματα στην Ανατολική Μεσόγειο.

    Η Αύστρο-Ουγγρική αυτοκρατορία και η Πρωσία ήταν αυστηρά προσηλωμένες στη μη αλλαγή συνόρων καθώς κατείχαν εδάφη από διάφορες περιοχές.

    Η Ρωσία φοβόταν ότι ένα ελεύθερο ελληνικό κράτος αργά ή γρήγορα θα έπεφτε στα χέρια των Άγγλων και των Γάλλων που ως ναυτικές δυνάμεις κυριαρχούσαν στην Μεσόγειο. Η Ρωσία προτιμούσε στα νότια σύνορα της να υπάρχει μια παρηκμασμένη, αδύναμη και εξαρτημένη Οθωμανική αυτοκρατορία.

    Ο Τσάρος Αλέξανδρος. Αποκήρυξε αμέσως την επανάσταση, διέγραψε τον στρατηγό του Αλέξανδρο Υψηλάντη από τους καταλόγους των Ρώσων αξιωματικών και έδωσε την άδεια στους Οθωμανούς να περάσουν στην Μολδοβλαχία και να καταπνίξουν την επανάσταση.

    Το δεύτερο μεγάλο εσωτερικό ρήγμα που έμελλε να έχει σημαντικό ρόλο ήταν στην Αγγλία. Η Αγγλία είχε κοινοβουλευτισμό, φιλελεύθερους θεσμούς, διακήρυσσε την αρχή των εθνοτήτων αλλά μέσω της Ιεράς συμμαχίας συστρατευόταν με τον απολυταρχισμό και ερχόταν σε σύγκρουση με εσωτερικές δυνάμεις της αστικής τάξης. Μετά την αυτοκτονία του συντηρητικού Υπουργού Εξωτερικών Κάσλερι τον Αύγουστο του 1822, ο νέος Υπουργός Τζωρτζ Κάνινγκ, μέλος κι αυτός των Συντηρητικών (Torries) άρχισε να διαμορφώνει μια αλλαγή στάσης στην εξωτερική πολιτική της Αγγλίας με τροποποίηση του δόγματος της ακεραιότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

    Οι Άγγλοι φοβούμενοι την Ρωσική επιρροή σε μια επανάσταση που έδειχνε να στεριώνει έστησαν ολόκληρο δίκτυο με έδρα τα Επτάνησα και τη ναυτική μοίρα που κινούνταν στο Αιγαίο για συλλογή ειδήσεων και πληροφοριών ώστε να γνωρίζουν τις αδυναμίες, τις συγκρούσεις, τους ανταγωνισμούς, τις διαφορές, τα πάθη, τις σκέψεις και τα σχέδια των πρωταγωνιστών πολιτικών και στρατιωτικών για να διαμορφώνουν με επιτυχία τη μελλοντική στρατηγική τους. Βάσει αυτών το 1823 αναγνώρισαν το Ελληνικό έθνος ως εμπόλεμο και διαχώρισαν τη θέση τους από την Ιερά Συμμαχία. Αυτή ήταν η πρώτη μεγάλη εξωτερίκευση της σύγκρουσης συμφερόντων.

    Αμέσως μετά, 1823-1824, ο Τσάρος Αλέξανδρος κάνει ρελάνς καταθέτοντας  το πρώτο ολοκληρωμένο σχέδιο επίλυσης του Ελληνικού Ζητήματος. Το «Σχέδιο των Τριών Τμημάτων», περιελάμβανε την ίδρυση τριών αυτόνομων ηγεμονιών στον ελλαδικό χώρο. Βάσει του Σχεδίου, ο Σουλτάνος θα διατηρούσε την επικυριαρχία του στις τρεις ηγεμονίες, την οποία θα διασφάλιζε η παρουσία κατά τόπους τουρκικών φρουρών, και θα εισέπραττε έναν ετήσιο φόρο υποτέλειας. Το σχέδιο δεν έγινε δεκτό από τον Σουλτάνο.

    Ένα μήνα μετά οι Άγγλοι ανταπάντησαν με το πρώτο δάνειο ύψους 800.000 λιρών, το πραγματικά δανεισθέν ποσόν ανήλθε σε 472.000 λίρες αφού εκδόθηκε στο 59% της οικονομικής τιμής του. Μετά από παρακρατήσεις, ίντριγκες κλπ έφτασαν στην προσωρινή διοίκηση μόνο 298.700 λίρες. Με υποθήκη τις Εθνικές γαίες!

    Το δεύτερο αγγλικό δάνειο, το 1825, ήταν ύψους 2.000.000 χρυσές λίρες και έφτασαν στην Ελλάδα μόλις… 232.558 χρυσές λίρες.

    Τα δάνεια προφανέστατα χρησιμοποιήθηκαν για να κατοχυρώσουν τη μελλοντική εξάρτηση. Ωστόσο στην πιο κρίσιμη στιγμή έπαιξαν και τον αντίστροφο ρόλο. Ένα μέρος των Άγγλων πολιτικών, καθαρά για οικονομικούς και κερδοσκοπικούς λόγους συντάχθηκε με την πίεση προς τον Σουλτάνο κάνοντας χρήση ακόμη και στρατιωτικών μέσων.

    Οι επιτυχίες του Αιγυπτιακού στρατού υπό τον Ιμπραήμ άλλαζαν τις ισορροπίες στο Ανατολικό ζήτημα. Άγγλοι και Ρώσοι θορυβήθηκαν με την πιθανότητα η Γαλλία μέσω της Γάλλο-Αιγυπτιακής συνεργασίας να γίνει κυρίαρχος στην Ανατολική Μεσόγειο. Τούτο γιατί ο Μεχμέτ Αλή Πασάς της Αιγύπτου είχε συμφωνήσει με τον Σουλτάνο ότι νίκη του Ιμπραήμ θα σήμαινε εξόντωση των Ελλήνων, μεταφορά όσων επιβίωναν στα σκλαβοπάζαρα της Αιγύπτου και εγκατάσταση συμπαγούς μουσουλμανικού πληθυσμού Μαμελούκων στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη!

    Τότε στις 1 Δεκεμβρίου 1825 ο Τσάρος Αλέξανδρος Α΄ πέθανε και τον διαδέχτηκε ο Νικόλαος Α΄ ο οποίος μπροστά στο ενδεχόμενο να χαθεί κάθε επαφή με τη νότιο Βαλκανική, άλλαξε τη στάση της Ρωσίας.

    Ρωσία και Αγγλία στις 23 Μαρτίου 1826 υπέγραψαν το Πρωτόκολλο της Πετρούπολης για τη δημιουργία ενιαίου ελληνικού κράτους, υποτελούς, στο Σουλτάνο. Ήταν η πράξη με την οποία εξοβελίζονταν η Αυστρία και ο Μέττερνιχ και έμπαινε ταφόπλακα στην Ιερά Συμμαχία.

    Αγγλία Ρωσία και Γαλλία δεκαπέντε μήνες μετά, μετέτρεψαν το Πρωτόκολλο σε συνθήκη του Λονδίνου. Σε γενικές γραμμές προέβλεπε να υπάρξει ανακωχή μεταξύ των επαναστατημένων Ελλήνων και της οθωμανικής αυτοκρατορίας, κράτος υποτελές στο Σουλτάνο και μεσολάβηση των Μεγάλων Δυνάμεων.

    Άμεση συνέπεια της Συνθήκης ήταν η αποστολή τμημάτων των στόλων των τριών Μεγάλων Δυνάμεων στη Μεσόγειο. Οι οδηγίες που είχε πάρει ο αρχηγός του αγγλικού στόλου στη Μεσόγειο ναύαρχος Κόδριγκτον έλεγαν ξεκάθαρα πως «η ακριβής επιδίωξη των τριών δυνάμεων είναι να παρεμβληθούν σαν ειρηνοποιοί». Δεν ήθελαν στρατιωτική σύγκρουση.

    Ο Σουλτάνος βλέποντας τις συγκρούσεις μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων και ενθαρρυμένος από τις επιτυχίες του Ιμπραήμ αρνήθηκε τη Συνθήκη του Λονδίνου και ο Τούρκο-Αιγυπτιακός στόλος στο Ναυαρίνο αρνήθηκε να εφαρμόσει ανακωχή.

    Το απρόβλεπτο γεγονός ήταν η υπεροψία λόγω αριθμητικής υπεροχής του στόλου του Ιμπραήμ και την ανεκτικότητα που διαπίστωνε από τις τρεις δυνάμεις. Η δολοφονική επίθεση στην βάρκα που πήγε για διαβουλεύσεις και η επίθεση σε ορισμένα πλοία ήταν το «ατύχημα» που πυροδότησε τη γενίκευση της σύγκρουσης. Ο Τούρκο-Αιγυπτιακός στόλος καταστράφηκε  ολοκληρωτικά.

    Στη Γαλλία η Κυβέρνηση χαιρέτισε τη νίκη στο Ναυαρίνο. Βέβαια ο Γαλλικός τύπος χλεύασε το διπλό παιγνίδι των Γάλλων με τους Αιγύπτιους και τους Έλληνες.

    Στην Αγγλία απόλυτος διχασμός. Με την αλλαγή της Κυβέρνησης τον Ιανουάριο του 1828 η ναυμαχία χαρακτηρίστηκε «ατυχές γεγονός» υπό τον φόβο ότι άνοιγε πλέον ο «δρόμος» για κάθοδο της Ρωσίας στη Μεσόγειο καταδικάστηκε ρητά η πολεμική δράση «εναντίον παλαιού συμμάχου» και αποπέμφθηκε ο ναύαρχος Κόδριγκτον.

    Για να εκμεταλλευτεί ο καθένας το γεγονός, οι Γάλλοι έστειλαν 14.000 στρατιώτες να αδειάσουν τα φρούρια από τους Τούρκο-Αιγύπτιους και οι Ρώσοι κήρυξαν τον πόλεμο στην αδύναμη πλέον Τουρκία. Έφθασαν 60 χιλιόμετρα έξω από την Κωνσταντινούπολη και με επέμβαση των άλλων δυνάμεων τρομοκρατημένοι υποχρέωσαν τον Σουλτάνο να υπογράψει τη συνθήκη της Αλεξανδρούπολης. Έτσι δημιουργήθηκε το πρώτο Ελληνικό και ανεξάρτητο κράτος. Με τελική σφραγίδα να μπαίνει «Τελικός Διακανονισμός της Κωνσταντινούπολης» το 1832 ορίζοντας τον Όθωνα μονάρχη της Ελλάδας.

    Η εποχή μας είναι εποχή μεγάλων αλλαγών αντίστοιχων της περιόδου της Ελληνικής επανάστασης Οι αλλαγές στην παραγωγική και τεχνολογική βάση των οικονομιών βρίσκεται σε εξέλιξη και προκαλεί τεκτονικές γεωπολιτικές αλλαγές.

    Σε αυτή την περίοδο των τεκτονικών αλλαγών η Ελλάδα αντί να γίνει καταλύτης όπως το 1821 όταν διέλυσε εμμέσως πλην σαφώς όλες τις προηγούμενες συμφωνίες ακόμη και την ίδια την πανίσχυρη Ιερά Συμμαχία, κινδυνεύει να συντριβεί ανάμεσα στις τεκτονικές πλάκες.

    Η Ελλάδα λησμόνησε και το δεύτερο δίδαγμα του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821. Αντί να δημιουργεί γεγονότα που θα στρέφουν υπέρ της όσες από τις αντιθέσεις των δυνάμεων μπορούν να αξιοποιηθούν, τρέχει πίσω από τα γεγονότα. Αντιθέτως η Τουρκία είναι εκείνη που δημιουργεί γεγονότα, συνήθως στον κατάλληλο χρόνο. Ο μόνος εχθρός της Τουρκίας είναι η αλαζονεία και η κληρονομική τάση αμετροέπειας να ξεπερνάει κατά πολύ τα όριά της. Ότι ακριβώς επιχείρησε στη ναυμαχία του Ναυρίνου.

    Τα δίπολα των ανταγωνισμών δεν έχουν αλλάξει και πολύ από τότε.

    Η Ρωσία εξακολουθεί να έχει άριστες στρατηγικές σχέσεις με την Τουρκία από θέση επικυριαρχίας. Το μπλοκ των δυνάμεων στη ζώνη της Μέσης Ανατολής-Ασίας που περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο Συρία, Τουρκία, Αζερμπαϊζάν, Ιράν, Πακιστάν βρίσκεται στον έλεγχο της Ρωσο-Τουρκικής στρατηγικής.

    Το πιο απλό βήμα για την Ελλάδα θα ήταν η εξασφάλιση συμμαχίας με την Ινδία.

    Η συνεργασία με ΗΑΕ, Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία και Ισραήλ θα αποκτούσε πιο σταθερά χαρακτηριστικά και μεγαλύτερη εμβέλεια προσθέτοντας τη συνεργασία με την Ινδία. Με αυτή την κίνηση η Ελλάδα θα μπορούσε να διαταράξει τις αντιθέσεις Ρωσίας-Τουρκίας και να αποκτήσει ένα άλλο επίπεδο διαλόγου με τη Ρωσία.

    Το Brexit προκάλεσε μια σοβαρή ανατροπή. Κατέστησε τη Γαλλία τη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη και τη μόνη πυρηνική δύναμη της Ευρώπης. Η Γαλλία προφανώς θέλει να αποκαταστήσει την επιρροή της ως εγγυήτρια Ευρωπαϊκή δύναμη στη Μεσόγειο.

    Η Ελλάδα αντί να αδράξει την ευκαιρία και να προχωρήσει γρήγορα σε πρωτοβουλίες σύστασης Ευρωπαϊκής Αμυντικής συνεργασίας προσδίδοντας στην Γαλλία τον ρόλο που επιθυμεί αλλά προσθέτοντας και δυνάμεις που έχουν φιλοδοξίες σε αυτό τον τομέα, όπως η Αυστρία, η Ιταλία κ.ά., τρέχει πίσω από τη Γερμανία. Σε πείσμα της ιστορίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου μεγάλες αλλαγές έγιναν από συνασπισμό ορισμένων κατά περίπτωση κρατών. Έτσι κάθε πρωτοβουλία που γεννήθηκε από ομάδες κρατών έγινε στη συνέχεια πολιτική της ένωσης.

    Η Γερμανία που έχει μετατραπεί σε οικονομικό γίγαντα χάριν της Ευρώπης, υστερεί σημαντικά στον αμυντικό τομέα και προφανώς δεν θα επιτρέψει ποτέ να αναπτυχθεί η άμυνα της Ευρώπης από άλλους. Πρόκειται για ιστορική αντίθεση των ίδιων δυνάμεων που ο κατάλληλος χρόνος αξιοποίησής της υπέρ της Ελλάδας είναι η χρονική περίοδος που διανύουμε.

    Τα άτακτα μπρος πίσω της Ελληνικής πολιτικής να κάνει συμφωνία τη μια ημέρα με τη Γαλλία και να κάνει μυστικές συζητήσεις με την Τουρκία υπό την μεσολάβηση της Γερμανίας την επόμενη, καθιστά απολύτως αναξιόπιστη τη χώρα και ατελέσφορη τη στρατηγική της.

    Ένα νέο δίπολο αντιθέσεων αποτελεί η σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας για την ηγεμονία στη νέα εποχή.

    Οι εσωτερικές αντιθέσεις και οι ταλαντεύσεις των ΗΠΑ ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης της Κίνας, με ή χωρίς ισχυρούς συμμάχους, δημιούργησε μεγάλα κενά που αξιοποίησε η Τουρκία.

    Η τρέχουσα πολιτική των ΗΠΑ επιδιώκει την ενίσχυση της Ευρώπης αλλά ταυτόχρονα και τη συστράτευσή της, την αλλαγή συσχετισμών στο δρόμο του μεταξιού και τη δημιουργία ενός ακόμη δυνατού πόλου με πρωταγωνιστές το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία. Πρόκειται για τρεις στρατηγικούς πόλους, εφόσον καταφέρει να συσταθεί ο τρίτος εξ αυτών, όπου η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Ωστόσο μέχρι στιγμής φαίνεται να απουσιάζει από κάθε πρωτοβουλία.

    Τα παραδείγματα αξιοποίησης αντιθέτων συμφερόντων είναι πάρα πολλά και φυσικά μεταξύ αυτών τα Βαλκάνια. Το δίδαγμα της Ελληνικής επανάστασης, έχει και σε αυτή την περίπτωση ένα και αμετάκλητο συμπέρασμα. Όσο ισχυρή και να φαίνεται μια συμμαχία μπορεί να διαρραγεί και να αποκτηθούν απροσδόκητα οφέλη εάν υπάρξει ο καταλύτης. Ο καταλύτης είναι οι ενέργειες της χώρας που διαρκούν σε χρόνο και σταθερότητα.

    Στην σημερινή εποχή η αλλαγή συσχετισμών δεν θα προκύψει από τυχαία γεγονότα όπως ήταν η ναυμαχία του Ναυαρίνου. Ακόμη και εάν συμβούν θα πρέπει να υπάρχει η διάρκεια και η σταθερότητα στις επιδιώξεις της χώρας ως κρίσιμη μάζα που θα προσδώσει ισχύ στην πυροδότηση. Αλίμονο σε εκείνον που επιδεικνύει αποσπασματικότητα και υποχωρητικότητα, έλλειψη στρατηγικής και ηττοπάθεια σε μια εποχή μεγάλων αλλαγών.

     

     

     

    200 ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑΣ. ΤΡΙΑ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΛΗΣΜΟΝΟΥΜΕ 1) Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΗΘΙΚΗΣ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ

    Από
    Konstantinos Mavrakis
    -
    0

    Υπάρχουν τρία μεγάλα διδάγματα από την παλιγγενεσία που σήμερα λησμονούμε και έχουμε εγκαταλείψει. Πολύ περιεκτικά προσεγγίζουμε το πρώτο από εκείνα τα διδάγματα συσχετίζοντας με σημερινές πολιτικές.

    Η επανάσταση των Ελλήνων του 1821 δεν θα είχε καμία τύχη εάν ήταν στο χέρι των μεγάλων δυνάμεων της εποχής. Ούτε οι δυνάμεις που συμμετείχαν στη ναυμαχία του Ναβαρίνου, με εξαίρεση ίσως τη Γαλλία, είχαν την πρόθεση να συμβάλουν στη δημιουργία Ελληνικού κράτους.

    Υπήρξε ωστόσο ένας διεθνής ανεμοστρόβιλος που διέρρηξε τις στρατηγικές της διπλωματίας των ισχυρών. Που ισοπέδωσε τις στρατηγικές των ηγεσιών των μεγάλων δυνάμεων της εποχής, οι οποίες προέτασσαν τις γεωπολιτικές και οικονομικές τους προτεραιότητες αδιαφορώντας για το δίκαιο και τα ιδανικά. Το πρώτο συνθετικό του «ανεμοστρόβιλου» ήταν ο άνεμος της ηθικής νομιμοποίησης.

    Η υποστήριξη των λαών στην Επανάσταση των Ελλήνων υπήρξε σαρωτική σε όλες τις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου. Οι όψεις αυτής της υποστήριξης είναι δύο βασικές και μια δευτερεύουσα.

    Η μια βασική όψη ήταν οι φιλελεύθερες ιδέες που κατέκλισαν την Ευρώπη εκείνη την περίοδο σε συνδυασμό με την «μυθοποίηση» του αρχαίου ελληνικού πνεύματος που υποστήριξε την αναγέννηση της Ευρώπης. Οι Ευρωπαίοι διανοούμενοι είχαν μετατρέψει τον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό σε σημείο φιλοσοφικής και επιστημονικής αναφοράς και θεμέλιο κάθε φιλελεύθερης ιδέας.

    Η άλλη βασική όψη ήταν ο ηρωισμός των Ελλήνων μαχητών, η αποφασιστικότητα των Ελλήνων σε συνδυασμό με τις θηριωδίες των Τούρκων. Από την μια οι ήρωες Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Παπαφλέσσας, Κανάρης, Μπουμπουλίνα, Καραϊσκάκης κλπ με κατορθώματα Δαυίδ εναντίον Γολιάθ προκάλεσαν τον θαυμασμό. Από την άλλη τα φρικιαστικά εγκλήματα των Τούρκων οι σφαγές που εξαπέλυσαν στους καταδιωκόμενους Έλληνες από τη Χίο, Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, Κυδωνιές, Κύπρο μέχρι τα Ψαρά, Ζάλογγο, Μεσολόγγι κά καθώς και η καμένη γη που εφάρμοσε ο Ιμπραήμ, διέγειραν τη συμπάθεια για τα δεινά και τη λιμοκτονία των Ελλήνων.

    Η δευτερεύουσα όψη είναι το αίσθημα αλληλεγγύης που προκαλούσε και η κοινή θρησκευτική βάση, δηλαδή ο αγώνας Χριστιανών να απελευθερωθούν και να επιβιώσουν έναντι των Μουσουλμάνων.

    Το κύμα φιλελληνισμού, δηλαδή της ηθικής νομιμοποίησης του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων στηρίχθηκε σε δύο εργαλεία.

    Πρώτο ήταν η δημιουργία κομιτάτων σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες και την Αμερική. Κομιτάτα, επιτροπές υποστήριξης που είχαν συντονιστές και ενεργά μέλη τους πολίτες των χωρών που συστάθηκαν και όχι κατ’ ανάγκη Έλληνες που ζούσαν εκεί.

    Δεύτερο ήταν η ενεργοποίηση του πολιτιστικού-καλλιτεχνικού τοπικού παράγοντα που εκείνη την εποχή είχε την επικοινωνιακή αποτελεσματικότητα που έχουν σήμερα τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης.

    Το φιλελληνικό κύμα εκδηλώθηκε με τη μεγαλύτερή του ένταση στη Γαλλία, όπου γρήγορα ιδρύθηκαν σωματεία που περιλάμβαναν στους κόλπους τους μεγάλες προσωπικότητες της γαλλικής κοινωνίας, όπως ο δούκας de Broglie, o στρατηγός Horace Sebastiani, o καθηγητής της Σορβόννης Abel Francois Villemain και ο ιδιοκτήτης τυπογραφείων και εκδότης Ambroise Firmin Didot στα τυπογραφεία του οποίου τυπώνονταν τα φιλελληνικά φυλλάδια. Παράλληλα, γεγονότα που έγιναν γνωστά με πολλές λεπτομέρειες στο εξωτερικό, όπως η σφαγή της Χίου και το έπος του Μεσολογγίου, δημιούργησαν ένα ευρύ κύμα συμπάθειας για τον ελληνικό λαό. Αμέσως, τα φιλελληνικά κομιτάτα του Παρισιού, της Μασσαλίας και της Λυών διοργάνωσαν εράνους για την ενίσχυση των επαναστατημένων Ελλήνων στους οποίους πρωτοστατούσαν προσωπικότητες, όπως ο διάσημος λογοτέχνης Francois Rene Chateaubriand.

    Ο Β. Ουγκώ εκείνη την εποχή εξέδωσε τη γνωστή συλλογή των «Ανατολικών» ποιημάτων του, ανάμεσα στα οποία βρίσκονται και τα ονομαστά «ελληνικά» ποιήματα του «Κανάρης», «το πασίγνωστο «Ελληνόπουλο» της Χίου, η «Λαζάρα» και τα «κεφάλια του Σεραγιού». Στο ποίημα του αυτό, ο Ουγκώ βάζει τρία κομμένα κεφάλια διάσημων αγωνιστών της επανάστασης (του Κανάρη, του Μπότσαρη και του επισκόπου Ρωγών Ιωσήφ) να αφηγούνται τις τελευταίες στιγμές του Μεσολογγίου.

    Ο κορυφαίος  Eugene Delacroix, με την εξαίρετη τέχνη του απέδωσε το ουσιαστικό περιεχόμενο της ελληνοτουρκικής σύγκρουσης. Χαρακτηριστικά είναι τα έργα του η «Σφαγή της Χίου», η «Ελλάδα που ξεψυχάει πάνω στα ερείπια του Μεσολογγίου» και το «Επεισόδιο του ελληνικού αγώνα».

    Η Ελβετία, η Ιταλία, η Αμερική και η Αγγλία ήταν επίσης μεταξύ των χωρών όπου ο φιλελληνισμός απέκτησε μεγάλη δύναμη, με χαρακτηριστικότερο το παράδειγμα του λόρδου Byron.

    Στη Γερμανία η στάση των περισσότερων γερμανικών συνομοσπονδιών ήταν αντιδραστική απέναντι στην ελληνική επανάσταση, εξαιτίας της ανθελληνικής πολιτικής που καλλιεργούσε ο Αυστριακός αρχικαγκελάριος Μέττερνιχ, ωστόσο ακόμη και εκεί υπήρξαν θύλακες υποστήριξης του αγώνα.

    Στη σημερινή εποχή η Ελλάδα έχει εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια να αποκτήσει ηθική νομιμοποίηση ο αγώνας υπεράσπισης των κυριαρχικών της δικαιωμάτων ακόμη και της κυριαρχίας της.

    Αντιθέτως η Τουρκία χρησιμοποιεί όλα τα μέσα ώστε ακόμη και οι πιο επιθετικές ενέργειες να αποκτήσουν διεθνή ηθική νομιμοποίηση ή έστω ανοχή. Δεν είναι μόνον το μάθημα της ελληνικής επανάστασης.

    Οι ΗΠΑ έχασαν στην κυριολεξία τον πόλεμο του Βιετνάμ όταν κυκλοφόρησε στα διεθνή μέσα η φωτογραφία με το κοριτσάκι να τρέχει γυμνό καμένο από βόμβες Ναπάλμ.

    Η εισβολή και κατοχή της Κύπρου, ο αφανισμός/εκτέλεση εκατοντάδων αιχμαλώτων/αγνοουμένων αντί να είναι ένα μόνιμο μοτίβο, οι Τούρκοι μας επέβαλαν τη σιωπή.

    Ο διωγμός του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης των Ίμβριων και Τενέδιων αντί να είναι διαρκώς στην επικαιρότητα, απολογούμαστε για τους μουσουλμάνους της Θράκης.

    Το casus belli της Τουρκίας προς την Ελλάδα αντί να είναι η πρώτη αξίωση απόσυρσης πριν οποιαδήποτε συζήτηση διεθνώς, γίνεται όπλο άμυνας για την Τουρκία.

    Το δουλεμπόριο των μεταναστών που επισήμως ασκούν οι Τούρκοι, αντί να στηλιτεύεται και να αποτελεί προαπαιτούμενο για κάθε συζήτηση περί μεταναστευτικού, στρέφεται εναντίον της Ελλάδας για δήθεν πνιγμούς επαναπροωθήσεις κλπ. Το δουλεμπόριο των Τούρκων θα έπρεπε να είναι η μεγαλύτερη ντροπή της ανθρωπότητας και όμως καλύπτεται κάτω από έναν δήθεν μανδύα ευαισθησίας για πρόσφυγες και διανθίζεται με πολύ περίεργους ρόλους διαφόρων ΜΚΟ.

    Οι εποικισμοί, οι προσαρτήσεις εδαφών και οι εθνοκαθάρσεις που θεωρούνται έγκλημα πολέμου, συντελούνται από την Τουρκία χωρίς καμιά αντίσταση και η Ελλάδα παρακολουθεί ωσάν υπνωτισμένος θεατής.

    Είναι χωρίς τελειωμό τα παραδείγματα αντιστροφής της αλήθειας για να παράξει διεθνή νομιμότητα η Τουρκία ή έστω επίφαση διεθνούς νομιμότητας. Ακόμη και η επίφαση είναι αρκετή όταν από την άλλη πλευρά δεν υπάρχει αντίλογος.

    Το δίδαγμα της Ελληνικής επανάστασης, η διεθνής εμπειρία, έχουν ένα και αμετάκλητο συμπέρασμα. Το δίκαιο από μόνο του δεν αρκεί να αντιπαλέψει τα διεθνή γεωστρατηγικά συμφέροντα των χωρών ειδικά όταν αισθάνονται ισχυρές. Όσο πιο ισχυρή είναι η άλλη πλευρά τόσο μεγαλύτερη πρέπει να είναι η διεθνής νομιμοποίηση των διεκδικήσεων του δικού σου δικαίου.

    Δυστυχώς τον 21ο αιώνα τα μέσα άμυνας ή επίθεσης δεν είναι πλέον ένας πίνακας Ντελακρουά ή ένα καμένο κοριτσάκι. Είναι ένας συστηματικός υβριδικός πόλεμος τις μεθόδους του οποίου αλίμονο ούτε που γνωρίζουμε ως χώρα, πόσο μάλλον να αμυνθούμε ή να εφαρμόσουμε.

    ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΡΟΗΣ ΤΟΥ GULF STREAM ΛΟΓΩ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

    Από
    Konstantinos Mavrakis
    -
    0

    Επιδείνωση της κλιματικής κρίσης αναμένεται στο άμεσο μέλλον. Η επιβράδυνση της ταχύτητας ροής του Ρεύματος του Κόλπου του Μεξικού (Gulf Stream) είναι άνευ προηγουμένου κατά τον 20ο αιώνα. Αυτό θα έχει ως συνέπεια να έχουμε πιο κρύους χειμώνες.

    Αποδυναμώθηκε δραματικά η ταχύτητα ροής του ρεύματος του ωκεανού η οποία λόγω της κλιματικής αλλαγής έγινε πλέον πολύ αδύναμη.

    Πρόκειται για το αποτέλεσμα της νέας μελέτης που δημοσιεύθηκε στο Nature Geoscience που διεξήχθη από μια ομάδα επιστημόνων από την Ιρλανδία, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γερμανία, που κατάφεραν να ανακατασκευάσουν τη χρονολογία της ροής του ωκεάνιου ρεύματος του Ατλαντικού Ωκεανού (το λεγόμενο AMOC, από το Atlantic Meridional Overturning Circulation, όρος που χρησιμοποιείται για το Gulf Stream) για τα τελευταία 1600 χρόνια.

    Ταυτόχρονα, μια ξεχωριστή μελέτη που δημοσιεύθηκε στα Proceedings of the National Academy of Sciences διαπίστωσε ότι εάν επιταχυνθεί ο ρυθμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη, υπάρχει ακόμη ο κίνδυνος πλήρους κλεισίματος της κυκλοφορίας του Gulf Stream. Με συνέπειες, φυσικά, καταστροφικές. Όπως η ταχεία άνοδο της στάθμης της θάλασσας προς την ανατολική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών και εξαιρετικά σοβαρούς χειμώνες στην Ευρώπη.

    Πρώτα απ ‘όλα πρέπει να καταλάβουμε τι είναι το Gulf Stream.

    Είναι ένα τεράστιο ρεύμα στον ωκεανό που μεταφέρει ζεστό νερό από την Καραϊβική Θάλασσα και φτάνει μέχρι τον Βόρειο Ατλαντικό. Μόλις φτάσει σε αυτά τα γεωγραφικά πλάτη κρυώνει και είναι πολύ αλμυρό βυθίζεται, κατεβαίνει προς τη Βόρεια Αμερική και από εκεί ολοκληρώνει την περιοδεία. Είναι ένας κύκλος. Ονομάζεται επίσης «μεταφορική ταινία» επειδή σχηματίζει μια παγκόσμια κυκλοφορία που ταξιδεύει από τον Ατλαντικό Ωκεανό μέσω των Ινδικών και Ειρηνικών Ωκεανών και στη συνέχεια πίσω και έτσι αντιπροσωπεύει ένα απλοποιημένο μοντέλο ολόκληρης της κυκλοφορίας των ωκεανών.

    Γιατί είναι τόσο σημαντικό;

    Επειδή ρυθμίζει το κλιματικό σύστημα πολλών περιοχών του πλανήτη. Το ρεύμα χαρακτηρίζεται από μια βόρεια ροή ζεστού αλατούχου νερού στα επιφανειακά στρώματα του Ατλαντικού και μια νότια ροή κρύου νερού σε βάθος. Δηλαδή, μεταφέρει σημαντική ποσότητα θερμικής ενέργειας από τους τροπικούς και το νότιο ημισφαίριο στον Βόρειο Ατλαντικό, ενώ η θερμότητα μεταφέρεται στην ατμόσφαιρα. Το νερό έχει μεγαλύτερη θερμική αδράνεια από την ατμόσφαιρα επειδή απελευθερώνει θερμότητα πιο αργά και με αυτόν τον τρόπο αλλάζει το κλίμα εκείνων των τομέων που διαφορετικά θα ήταν σε πλήρη παγετό.

    Ποια είναι η επιβράδυνση του Gulf Stream σύμφωνα με τη μελέτη.

    Από τη δεκαετία του 1950 έχει επιβραδυνθεί κατά 15% και αυτή η αλλαγή αρχίζει να επηρεάζει τις καιρικές συνθήκες, όπως τα πιο συχνά κύματα θερμότητας στη νότια Ευρώπη. Οι αλλαγές σε αυτήν την κυκλοφορία των ωκεανών θα μπορούσαν να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στο παγκόσμιο κλιματικό σύστημα. Είναι ένας σημαντικός μηχανισμός για την ανακατανομή της θερμότητας και κρίσιμος για το κλίμα του κόσμου, μια απότομη επιβράδυνση του AMOC θα μπορούσε να προκαλέσει διαταραχές σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης μιας ξαφνικής αύξησης της στάθμης της θάλασσας, των αλλαγών στη θέση των μεγάλων βροχοπτώσεων και των κλιματικών ζωνών.

    Γιατί επιβραδύνεται το σύστημα Amoc;

    Ένας από τους λόγους οφείλεται στην τήξη του πάγου στη Γροιλανδία, όπου μεγάλοι όγκοι κρύου γλυκού νερού εισέρχονται στον ωκεανό και μεταβάλλουν τον φυσικό μηχανισμό βύθισης του ρεύματος. Η αυξημένη βροχόπτωση στη Βόρεια Αμερική, η οποία φέρνει περισσότερο γλυκό νερό σε ποτάμια, ρέματα και στον ωκεανό, και οι θερμότερες θερμοκρασίες του ωκεανού που μειώνουν την κλίση θερμοκρασίας μεταξύ των τροπικών και του πόλου, συμβάλλουν επίσης στην επιβράδυνση. Η υπερθέρμανση του πλανήτη θα μπορούσε να θέσει το ρεύμα εκτός λειτουργίας νωρίτερα από το αναμενόμενο, με σοβαρές συνέπειες για το κλίμα.

    Ο συσχετισμός μεταξύ της υγείας του Gulf Stream και της επιρροής στο ευρωπαϊκό κλίμα είναι σημαντικός και δεν πρέπει ποτέ να υποτιμάται.

    ΑΠΟΨΗ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΙΣ ΕΞΑΓΓΕΛΙΕΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΟ ΕΣΥ

    Από
    Konstantinos Mavrakis
    -
    0

    Οι χθεσινές εξαγγελίες Τσίπρα για το ΕΣΥ ήταν άλλη μια χαμένη ευκαιρία να αποδείξει την ειλικρίνεια της πρόθεσής του για συνεργασία με το Κίνημα Αλλαγής αλλά και να ξεπεράσει την αναξιοπιστία του στις όποιες προγραμματικές προτάσεις έχει ο Σύριζα.

    Δεν θα σταθώ στην ουσία τους, που ήταν αποσπασματικές και κακή αντιγραφή. Καλοπροαίρετα θα πω ότι ίσως αυτή τη φορά θα ήθελε πράγματι την ενίσχυση του ΕΣΥ.

    Ωστόσο βγήκε και έκανε μόνος του εξαγγελίες προσδίδοντας καθαρά κομματικό πρόσημο. Για να εισπράξει την απάντηση της υπόλογης κατά τα άλλα κυβέρνησης της ΝΔ. «Τι έκανε ως κυβέρνηση ο Σύριζα»;

    Απευθύνθηκε δηλαδή η ΝΔ στην πρόσφατη μνήμη των Ελλήνων που έζησαν επί 4,5 χρόνια την αποδυνάμωση του ΕΣΥ. Με τις εξαγγελίες του ο κ. Τσίπρας λόγω απομόνωσης έδωσε το δικαίωμα στη ΝΔ να αναστρέψει τις δικές της ευθύνες για το ΕΣΥ.

    Ποια είναι η αναστροφή των ευθυνών; Η απάντηση είναι στα ερωτήματα. Τι έκανε η ΝΔ για το ΕΣΥ όλα τα προηγούμενα χρόνια; Που το πήγαινε ο κ. Μητσοτάκης όταν σχεδόν εξήγγειλε λίγο πριν την πανδημία την ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ; Αλλά η ανάκληση στη μνήμη των δικών της ευθυνών χάθηκε!

    Να λοιπόν ένα ακόμη επιχείρημα γιατί αποδίδεται στον Σύριζα ότι είναι ο χορηγός της ΝΔ.

    Η ειλικρίνεια των προτάσεων συνεργασίας κρίνονται σε ανύποπτο χρόνο σε ειδικό θέμα με ηθικό πλεονέκτημα.

    Ο κ. Τσίπρας στο συγκεκριμένο θέμα, και σε πολλά άλλα, δεν έχει το ηθικό πλεονέκτημα. Το έχει όμως το Κίνημα Αλλαγής. Γιατί ο Ανδρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ, το 1983 ίδρυσαν το ΕΣΥ και σε όλες τις θητείες τους το ενίσχυσαν. Γιατί ήδη από το 2018 το Κίνημα Αλλαγής κατέθεσε πρόγραμμα για τις αλλαγές και την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας τις οποίες τότε ως κυβέρνηση αγνόησε ο Σύριζα. Γιατί στην 46η επέτειο από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ στις 3 Σεπτεμβρίου 2020 έγινε ειδική εκδήλωση αφιέρωμα στην επέτειο με κατάθεση συνολικού προγράμματος για το ΕΣΥ.

    Μπορούσε επομένως ο κ. Τσίπρας, εφόσον είναι ειλικρινής, να προσθέσει τις δικές του δυνάμεις σε μια κοινή δυναμική για το ΕΣΥ. Τι πιο πολιτικά ώριμο και ωφέλιμο για τον λαό (και ταυτόχρονα θα άλλαζε όλους τους συσχετισμούς), να δήλωνε ότι αποδεχόμενος τις θέσεις και την εμπειρία του Κινήματος Αλλαγής προτείνει τη δημιουργία κοινού μετώπου στο θέμα αυτό; Κοινό μέτωπο για την ανασύνταξη και αναβάθμιση του ΕΣΥ με βάση το πρόγραμμα του Κινήματος Αλλαγής για το καλό του λαού! Κοινό μέτωπο για το ΕΣΥ, όχι στην κορυφή αλλά, στη βάση στα συνδικάτα, στην τοπική αυτοδιοίκηση, στους χώρους υγείας.

    Μπορεί αυτό να ενοχλούσε τον κάθε Πολάκη, θα έδινε όμως μια καθαρή ώθηση στα κινήματα. Το Κίνημα αλλαγής δεν θα μπορούσε να κάνει μια τέτοια πρόταση. Θα είχε κατηγορηθεί για αλαζονεία και θα τροφοδοτούσε την προσχηματική αντίδραση όσων δεν είναι ειλικρινείς στις προθέσεις τους. Θα μπορούσε να κατηγορηθεί επίσης για υστεροβουλία. Αλλά μια πρωτοβουλία αυτού του βεληνεκούς από τον Σύριζα θα έσπαγε το κάδρο των πολιτικών περιορισμών και τις σημερινές πολιτικές συντεταγμένες. Τέτοιες κινήσεις χρειάζονται ηγετικές μορφές.

    Όταν επιτρέπεται να χαθούν τέτοιες ευκαιρίες γιατί το βλέμμα είναι στραμμένο στην κομματική κυριαρχία, η πολιτική δράση δεν εξυπηρετεί την ουσία που είναι η βελτίωση της θέσης του Ελληνικού λαού.

    Η πολιτική πράξη εντός των γνωστών περιχαρακωμένων συντεταγμένων, βάσιμα ανατροφοδοτεί την καχυποψία σε οποιαδήποτε πρόταση συνεργασίας που γίνεται με αόριστες γενικότητες περί προγραμματικής σύγκλησης και σε χρόνους προεκλογικούς.

    ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑ COVID-19 ΕΛΛΑΔΑ. ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

    Από
    Konstantinos Mavrakis
    -
    0

    Θα ήθελα να διευκρινίσω ότι δεν θα επικεντρωθώ, σε τομείς που συζητούνται ευρέως.

    Απαντώ ευθέως στο ερώτημα της εκδήλωσης.

    Τα 4 κινητήρια μεγακύματα της σύγχρονης ζωής είναι η παγκοσμιοποίηση, η τεχνολογία, οι δημογραφικές αλλαγές και το περιβάλλον. Όλες οι διαταραχές προέρχονται από την επίδραση του συνδυασμού των επάλληλων μικρότερων κυμάτων που προκαλούν. Μέχρι σήμερα η Ελλάδα ελάχιστα έως καθόλου κατάφερε να βρεθεί στην κορυφή τους για να πορευθεί ασφαλής.

    Τα περίπου 70 δις, όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων είναι η τελευταία ευκαιρία να εισέλθει η Ελλάδα νικήτρια στη νέα εποχή.

    Οι οιωνοί όμως δεν είναι καλοί.

    Η κυβέρνηση προπαγανδίζει ότι χρηματοδοτεί τους μικρομεσαίους.

    Τα στοιχεία που έδωσε ο υποδιοικητής της τράπεζας της Ελλάδος απέδειξαν ότι ναι αυξήθηκε η τραπεζική χρηματοδότηση αλλά προς ποιους;

    Προς τις μεγάλες επιχειρήσεις και μειώθηκε προς τις μικρές.

    Το 90% περίπου των μικρομεσαίων δεν είχε πρόσβαση στη χρηματοδότηση.

    Είναι εντυπωσιακό ωστόσο ότι 6 επιχειρήσεις έλαβαν το 50% των δανείων που χορηγήθηκαν από τον Ιανουάριο έως τον Αύγουστο του 2020.

    Το 50% των χορηγήσεων το έλαβαν μόνον 6 εταιρείες!

    Είναι προφανές:

    Ότι ξεκίνησε ο κ Τσίπρας το συνεχίζει ο κ. Μητσοτάκης: Την πολιτική της βίαιης συρρίκνωσης των μικρομεσαίων.

    Να θυμίσουμε ότι οι ΜμΕ αντιπροσωπεύουν πάνω από το 99% του συνολικού αριθμού των επιχειρήσεων στην Ελλάδα, απασχολούν το 87,9% του εργατικού δυναμικού και συνεισφέρουν το 63,5% της συνολικής προστιθέμενης αξίας.

    Για να αποφευχθεί η αναποτελεσματικότητα της πολυδιάσπασης και να αυξηθεί το μέγεθος των επιχειρήσεων υπάρχουν 2 τρόποι.

    Η αύξηση των μεγεθών τους να προκύψει μέσα από κλείσιμο, συγχωνεύσεις και εξαγορές.

    Μάλλον συντηρητική άποψη.

    Ωστόσο η εμπειρία της πανδημίας, τόσο παγκοσμίως, όσο και στην Ελλάδα, ανέδειξε και έναν άλλον, προοδευτικό δρόμο, αυτόν των στρατηγικών συνεργασιών.

    Η ταχύτητα αντίδρασης που απαιτούν οι προκλήσεις της αντιμετώπισης της πανδημίας οδήγησαν σε νέα σχήματα συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, ή επιχειρήσεων και ερευνητικών κέντρων ή και φορέων του Δημοσίου, καθώς και περισσότερες συνεργασίες μεταξύ διαφορετικών κλάδων της οικονομίας.

    Η κυβέρνηση μέχρι στιγμής μοίρασε 9,8 δις για την αντιμετώπιση της πανδημίας και δεν πρόβλεψε ούτε ένα ευρώ σε παράλληλο κίνητρο δικτύωσης.

    Ωστόσο το πρόβλημα είναι το μακροοικονομικό.

    Είναι η Κύρου ανάβαση για τη χώρα.

    Η κυβέρνηση εκτιμά ότι το 2020 το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της χώρας θα συρρικνωθεί κατά -10,5%, οι πραγματικές επενδύσεις κατά -14,3%, το πρωτογενές δημοσιονομικό έλλειμμα θα διευρυνθεί στο -7,2%, το δημόσιο χρέος θα εκτοξευθεί στο 208,9% του ΑΕΠ (μνημόνιο στο 127% βέβαια με επιτόκια δανεισμού 7%), το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών χειροτερεύει ραγδαία, προσεγγίζοντας τα €10 δισ. (αναβιώνουν ξανά τα δίδυμα ελλείμματα!), η ανεργία κινείται άνω του 18%, τα εισοδήματα μειώνονται με διψήφιο ποσοστό και οι ανισότητες και η φτώχεια οξύνονται.

    Η αρχική αισιοδοξία για το 2021 μετριάζεται, με την κυβέρνηση να προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ κοντά στο 4,5% αλλά o OOΣΑ προβλέπει μόνο 0,9%! και πρωτογενές δημοσιονομικό έλλειμμα κοντά στο -3,9% του ΑΕΠ

    Το πρόβλημα θα αναδυθεί το 2022-2023 καθώς θα αναβιώσει η απαίτηση των εταίρων μας για επιστροφή στα κολοσσιαία πρωτογενή πλεονάσματα του 3,5% όπως είχε συμφωνήσει ο κ. Τσίπρας.

    Να θυμίσω ότι αυτά τα πρωτογενή πλεονάσματα αποστεώνουν κάθε δυναμική ανάπτυξης.

    Το ΑΕΠ της Ελλάδας μετά από όλες τις κρίσεις κατακρημνίσθηκε επιστρέφοντας στο επίπεδο του 2001-2002 στην περίοδο εισόδου στην Ευρωζώνη.

    • Πως πρέπει να διαμορφωθεί ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης που να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της δεκαετίας;

    Έχω την άποψη ότι η χώρα βρίσκεται σε εκείνο το σημείο που η επιβίωσή της δεν εξαρτάται από την απλή αλλαγή ενός υποδείγματος ανάπτυξης.

    Η Ελλάδα χρειάζεται αλλαγή προτεραιοτήτων και μια στρατηγική απολύτως διαφορετική από τα όσα αναδεικνύουν τα διάφορα φόρα για τη συνήθη ανάπτυξη των χωρών.

    Αλλά για να συμφωνηθεί μια αλλαγή προτεραιοτήτων πρέπει πρώτα να γίνει κοινή συνείδηση ότι, η τρίτη δεκαετία της τρίτης χιλιετίας φέρνει τεκτονικές αλλαγές στην κατάταξη των δυνάμεων παγκοσμίως.

    Αυτό το μεσοδιάστημα αξιοποιεί η Τουρκία με επίσημα εκπεφρασμένο στόχο να γίνει εντός της δεκαετίας μία από τις δέκα μεγαλύτερες δυνάμεις οικονομικά και στρατιωτικά, με βάσεις σε τρεις ηπείρους, στόλο στις επτά θάλασσες και πυρηνική δύναμη.

    Η Ελλάδα βρίσκεται υπό διαρκή απειλή και την κρίσιμη περίοδο κινδυνεύει να συντριβεί από τις μετακινήσεις των τεκτονικών πλακών.

    Αλλαγή προτεραιοτήτων σημαίνει κυρίως προσανατολισμός στην ανάπτυξη της Αμυντικής και Ναυπηγικής βιομηχανίας ώστε οι απολύτως αναγκαίες επενδύσεις για εξοπλισμό μέσα στην τριετία 2021-2023 να θωρακίσουν τη χώρα με μεγάλη αποτρεπτική ισχύ και ταυτόχρονα να έχουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στην υπόλοιπη βιομηχανία και οικονομία.

    Οι εξοπλισμοί να μην αποτελέσουν βαρύ οικονομικό τίμημα αλλά πολλαπλασιαστή ισχύος, πηγή ανάπτυξης με αποδόσεις που θα απαντούν στο μεγάλο μακροοικονομικό πρόβλημα της χώρας μέσω της ταχείας μεγέθυνσης του ΑΕΠ.

    Πολλά κράτη που έχουν άλλο μοντέλο ανάπτυξης, όπως η Σουηδία, διαμόρφωσαν εντούτοις μια Αμυντική Βιομηχανία που ενίσχυσε την υπόλοιπη παραγωγή και συνέβαλε σημαντικά στην εξαγωγική δραστηριότητα.

    Η Τουρκία απέκτησε ικανή και τεχνολογικά προηγμένη αμυντική και ναυπηγική βιομηχανία, η οποία είχε σημαντικές συνέργειες και τεχνολογικές διασυνδέσεις με τον υπόλοιπο βιομηχανικό παραγωγικό ιστό.

    Το Ισραήλ, όπου η ισραηλινή αμυντική βιομηχανία ήταν καθοριστική για τη μετατροπή της πολιτικής βιομηχανίας της σε έναν επιτυχημένο τομέα υψηλής τεχνολογίας.

    Στη δική μας περίπτωση μπορεί να αποτελέσει ταυτόχρονα πυλώνας εθνικής ασφάλειας, και τεχνολογικής αναβάθμισης, να προσφέρει σημαντικές τεχνολογικές συνέργειες και ανθρώπινο κεφάλαιο σε άλλους παραγωγικούς κλάδους (spin-offs).

    Η δεύτερη μεγάλη αλλαγή προτεραιοτήτων είναι ο τρόπος αντιμετώπισης των κρίσεων.

    Οι κρίσεις δεν είναι πλέον τυχαία και παροδικά φαινόμενα. Αποτελούν σταθερά που πρέπει να ενσωματώνεται στα στρατηγικά σχέδια ανάπτυξης.

    Η νέα κανονικότητα των διαδοχικών κρίσεων αλλάζει τις ανάγκες ενός κεντρικού σχεδιασμού.
    Το χαρακτηριστικό που ανέδειξαν οι κρίσεις είναι η απομόνωση περιοχών.

    Γνωρίζουμε ότι σε περιόδους κρίσης, ολόκληρες περιοχές απομονώνονται και η σημαντικότερη ενέργεια είναι η αποκατάσταση της επικοινωνίας (ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, μεταφορές).

    Επομένως μια μεγάλη, παράμετρος αυτής της πτυχής στην οικονομική δραστηριότητα, αφορά τη λειτουργία των logistics.

    Η κρίση ανέδειξε την τρωτότητα επιχειρήσεων και οικονομιών σε εξωτερικά σοκ, και την ανάγκη μεγαλύτερης ανθεκτικότητας και ευελιξίας των εφοδιαστικών αλυσίδων.

    Συγχρόνως, ώθησε επιχειρήσεις και κυβερνήσεις να επανεξετάσουν τις πηγές εφοδιασμού και να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις, πλησιέστερα στις τελικές αγορές.

    Η πανδημία, σηματοδοτεί το «τέλος εποχής» για τις γραμμικές και δύσκαμπτες, εφοδιαστικές αλυσίδες.

    Άμεσα, αυτές θα πρέπει να δώσουν τη θέση τους στις εφοδιαστικές αλυσίδες του «αύριο», δηλαδή σε ευέλικτα διασυνδεμένα οικοσυστήματα που εμπλέκουν τοπικότητα, πολλούς παίκτες και αναδεικνύουν νέες σχέσεις.

    Ωστόσο η μεγαλύτερη παράμετρος της δεύτερης αλλαγής προτεραιοτήτων αφορά την αποκέντρωση.

    Το μεγαλύτερο δίδαγμα είναι ότι η ασφαλέστερη λύση πρόληψης και αντιμετώπισης των πρώτων επιπτώσεων μιας κρίσης είναι η αποκέντρωση.

    Η περιφερειακή αποκέντρωση και η σχετική αυτάρκεια των περιφερειών

    Οι αποκεντρωμένες δομές στην εποχή των κρίσεων είναι θέμα επιβίωσης αλλά και οικονομίας.

    Η μόνη κυβέρνηση που υλοποίησε την αποκέντρωση ήταν του ΠΑΣΟΚ. Όλοι οι άλλοι ασχολούνται με το εκλογικό της σύστημα.

    Αλλά η αποκέντρωση πρέπει να ολοκληρωθεί με τρόπο ώστε το νέο παραγωγικό μοντέλο να αποτελεί λύση στις ανισότητες που στο μεταξύ οξύνθηκαν δραματικά τόσο μεταξύ πλουσίων φτωχών όσο και μεταξύ περιφερειών.

    Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.

    Είναι η δεύτερη σε πληθυσμό και η μεγαλύτερη σε έκταση.

    Και όμως είναι από 10η έως 8η κατά καιρούς στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ.

    Βρίσκεται τουλάχιστον 15 μονάδες κάτω από τον μέσο Ευρωπαϊκό όρο στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ

    Η ανεργία είναι υψηλότερη του μέσου Ελληνικού όρου και η ανεργία των νέων από τις υψηλότερες της Ευρώπης.

    Ελληνικές περιφέρειες αποτελούν το 40% των 10 φτωχότερων περιφερειών της Ευρώπης και με εξαίρεση την περιφέρεια Αττικής που βρίσκεται 24 μονάδες υψηλότερα από τον μέσο Ευρωπαϊκό όρο, οι 11 από τις Ελληνικές περιφέρειες βρίσκονται 10 έως 25 μονάδες κάτω από τον μέσο Ευρωπαϊκό όρο στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ

    Τεράστια ανισότητα και αποτελεί όνειδος για την κυβέρνηση η αρπαγή των πόρων από το αναπορρόφητο ΕΣΠΑ των περιφερειών.

    Αποτελεί όνειδος για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και τον κ Τζιτζικώστα να αρπάξει η κυβέρνηση και να κατευθύνει σε άλλες πηγές περίπου 320 εκατομμύρια γιατί ήταν ανίκανη να τα απορροφήσει με δικά της σχέδια.

    Δύο λόγια σε ότι αφορά το μοντέλο ανάπτυξης

    Η Έξυπνη Ανάπτυξη είναι πεδίο στο οποίο όλοι συμφωνούν.

    Για το 2019, το 19% των επενδύσεων στην Ευρώπη κατευθύνθηκε στην ψηφιακή τεχνολογία, ενώ αν συνυπολογίσει κανείς και τις υπηρεσίες προς επιχειρήσεις, το ποσοστό των επενδύσεων φθάνει το 31% και το 24% των θέσεων εργασίας

    Ωστόσο, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Δείκτη Καινοτομίας για το 2019 και 2020, η Ελλάδα χαρακτηρίζεται ως «μέτρια καινοτόμα», καθώς βρίσκεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

    Ακόμη και εδώ όμως, υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις ως προς τις επιδόσεις των περιφερειών της χώρας.

    Η Κρήτη πρωτοστατεί στην καινοτομία, οι Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Πελοποννήσου Νοτίου Αιγαίου υστερούν σημαντικά.

    Στον Ευρωπαϊκό Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας, σε σύνολο 28 χωρών της Ε.Ε. η Ελλάδα είναι στην 27η, προτελευταία θέση και παραμένει η χώρα με το υψηλότερο κόστος χρήσης του internet.

    Τέλος για την Πράσινη Ανάπτυξη πολύ επιγραμματικά γιατί ο Γιάννης Μανιάτης είναι γνώστης.

    Πρώτον Η Ελλάδα δεν πρέπει να γίνει αποθήκη του στοκ ξένων πεπερασμένων τεχνολογικά εφαρμογών.

    Έχω την αίσθηση ότι η συμφωνία ΔΕΗ με την RWE έγινε για να μας πουλήσει η Γερμανία φωτοβολταϊκά και να εισπράξει τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης για την απολιγνιτοποίηση.

    Δεύτερο Σπάνιες γαίες

    Τα περισσότερα από τα ορυκτά που είναι απαραίτητα για την κατασκευή των φωτοβολταϊκών, των επαναφορτιζόμενων μπαταριών και των ανεμογεννητριών ελέγχονται από την Κίνα.

    Ενδεικτικά, οι μπαταρίες δεν λειτουργούν χωρίς λίθιο, γραφίτη, κοβάλτιο και νικέλιο.

    Επίσης, τα φωτοβολταϊκά απαιτούν άργυρο, γάλλιο, ίνδιο, τελλούριο.

    Τέλος, οι ανεμογεννήτριες δεν κατασκευάζονται μόνο από χάλυβα, αλλά και από αλουμίνιο, χαλκό και σπάνιες γαίες.

    Όλα αυτά τα ορυκτά ελέγχονται κυρίως από την Κίνα.

    Η παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας για να φτάσει στο απόλυτο θα έπρεπε να σκαφτεί όλη η γη. Αντί δηλαδή να προστατευθεί η υφήλιος θα οδηγηθεί σε εξόντωση.

    Αυτός ο περιορισμός ανεβάζει την αξία της κυκλικής οικονομίας σε πρώτη προτεραιότητα εξοικονόμησης ενέργειας και αειφόρου ανάπτυξης.

    Η κυκλική οικονομία μπορεί να δημιουργήσει περαιτέρω ώθηση ανάπτυξης των περιφερειών και της συνέργειας των περιφερειών με την έρευνα και την καινοτομία.

    Γιατί δεν είναι η απλή ανακύκλωση υλικών

    Η κυκλική οικονομία αφορά σειρά ενεργειών που ξεκινούν από την ανακύκλωση και φτάνουν στο σχεδιασμό και παραγωγή υλικών από ανακυκλώσιμες πρώτες ύλες ώστε η τελική κυκλικότητα να είναι πλήρης.

    Κλείνω με την εξής διευκρίνηση:

    Κατά την άποψή μου, η αρχή ενός προοδευτικού μοντέλου ανάπτυξης

    είναι ότι πρέπει να υπηρετεί τον άνθρωπο,

    να προσθέτει σε καλύτερες συνθήκες διαβίωσης του,

    το αποτέλεσμα της παραγόμενης υπεραξίας να είναι δίκαια κατανεμημένο για όλους,

    να σέβεται το περιβάλλον και να προστατεύει τη φύση.

    123...14Σελίδα 2 από 14

    Δημοφιλέστερα Άρθρα

    Δημοφιλεις Κατηγοριες

    © Copyright Mavrakis Economics