ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Αρχική ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΔΙΚΗΜΑ Η ΔΙΑΧΥΣΗ ΕΥΘΥΝΩΝ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

Άλλος υπεύθυνος να κόψει το μικρό κλαδί, άλλος το μεγάλο, άλλος να βάλει το συνεργείο και κανείς να μην επιβλέψει!

Αδιόρθωτοι! Τώρα ήταν ο χιονιάς και χάθηκαν ζωές! Πριν ήταν ο καύσωνας, ήταν η τραγωδία στο Μάτι που κάηκαν 102 άνθρωποι, ήταν οι πλημμύρες που έπνιξαν στην Μάνδρα 26 και πόσοι άλλοι σε ανάλογες καταστάσεις. Ανίκανοι να καταλάβουν, ανίκανοι να προετοιμασθούν, στον έναν έφταιγε «ο στρατηγός άνεμος» ο άλλος έβλεπε «ασύμμετρη απειλή» Τόσο μικροί τόσο λίγοι!

Αδιόρθωτοι και απαράδεκτοι στην ανευθυνότητα -την διάχυση ευθυνών, και στις δικαιολογίες. Σήμερα δηλώνουν για τον χιονιά ότι αυτό γίνεται μία στις τόσες.

Ωστόσο οι κρίσεις διαδέχονται η μία την άλλη και τους βλέπεις με περισσή ανεπάρκεια να αδυνατούν να δουν το αυτονόητο. Φυσικές καταστροφές, Κλιματική κρίση, σεισμοί, υγειονομική κρίση επιδημίες πανδημίες, οικονομικές κρίσεις, γεωπολιτικές κρίσεις και εισβολές διαφόρων μορφών!

Οι κρίσεις με διαφορετικό πρόσωπο επαναλαμβάνονται με τέτοια συχνότητα που από πολύ καιρό έπαψαν να είναι έκτακτο γεγονός. Οι κρίσεις είναι κανονικότητα. Οι διαφορετικές μορφές των κρίσεων δεν συνεπάγεται ολική ανομοιογένεια καταστάσεων. Το αντίθετο! Υπάρχουν αμέτρητα κοινά σημεία σε ότι αφορά την πρόληψη και την οργάνωση αντιμετώπισης.

Επί 10 χρόνια εγκατέλειψαν τις υποδομές. Αλλά η κλιματική κρίση θα εκδικείται όλο και περισσότερο την τύφλωση των υπευθύνων. Οι υποδομές και η συντήρηση όχι μόνον πρέπει να είναι στην τελειότητα. Πρέπει να αναβαθμιστούν ώστε να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα που έγιναν άκρως επιθετικά. Δεν είναι μόνο η υπογείωση των καλωδίων αλλά και ολόκληρα έργα που πρέπει να ανασχεδιαστούν. Τι κάνουν; Τίποτε!

Η διάχυση των ευθυνών παραμένει το κορυφαίο όπλο της κρατικής γραφειοκρατίας αλλά και της πολιτικής ανικανότητας.

Η διάχυση των ευθυνών κατέληξε πλέον να είναι εγκληματική ενέργεια!

Κάθε κρατική υπηρεσία αρνείται να παραχωρήσει αρμοδιότητες. Θέλει να είναι συναρμόδια σε όλα, αλλά δεν θέλει να έχει την παραμικρή ευθύνη.

Δεν αρκεί να επιβληθεί ένας απολογισμός βάσει στόχων. Πρέπει να ποινικοποιηθεί η ανευθυνότητα των κρατικών υπηρεσιών.

Ένας είναι ο τρόπος να υποχωρήσουν και να παραδώσουν αρμοδιότητες οι υπηρεσίες.

Να γίνει αδίκημα η διάχυση ευθυνών μεταξύ κρατικών υπηρεσιών.

Χρειάζεται πολιτική βούληση και δύναμη ενός τουλάχιστον πολιτικού φορέα να θέσει ως στόχο την εξάλειψη της επικάλυψης αρμοδιοτήτων και την ολική αποκέντρωση. Την ολοκλήρωση της αποκέντρωσης με την οριστική μεταφορά αρμοδιοτήτων και πόρων στην αυτοδιοίκηση.

Η ολοκλήρωση της αποκέντρωσης και η υπηρεσία ΜΙΑΣ ΕΥΘΥΝΗΣ είναι οι μόνες ριζοσπαστικές λύσεις για τη μείωση του αριθμού των αδικοχαμένων πολιτών αλλά και για τη σημαντική εξοικονόμηση πόρων.

Η ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Η Ελλάδα βρίσκεται υπό διαρκή απειλή καθώς από την εθνική της παλιγγενεσία, σύμφωνα με τον Αδαμάντιο Κοραή, έως σήμερα εδώ και 200 χρόνια δεν έχει σταθεροποιηθεί ακόμη το όριο της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της.

Βασικός εχθρικός πόλος υπήρξε και είναι η Τουρκική ηγεσία στη σημερινή και τις προηγούμενες εκδοχές της μέχρι την Οθωμανική περίοδο. Τα τελευταία 70 χρόνια η Τουρκική ηγεσία εξαπολύει επιθέσεις κατά κύματα με κυκλική περιοδικότητα που εξυπηρετεί την κατάλληλη χρονική συγκυρία ταυτόχρονης αποδυνάμωσης της Ελλάδας και ενδυνάμωσης της Τουρκίας.

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει διαρκές σοβαρό πρόβλημα εθνικής ασφάλειας ακόμη και σε περιόδους φαινομενικά ήρεμες.

Η διαρκής προσπάθεια των περισσοτέρων πολιτικών ηγεσιών της Ελλάδας να εξευμενίσουν την Τουρκία ή να εξορκίσουν το κακό αποδείχθηκε οικτρά αποτυχία.

Η πρόσφατη συμπεριφορά της Τουρκικής ηγεσίας αποκάλυψε όλες τις πτυχές της πραγματικής στόχευσης η οποία καθώς βρίσκεται εκτός πλαισίου διεθνούς δικαίου υϊοθετεί την στρατηγική της επιβολής δια της βίας και της δημιουργίας τετελεσμένων. Ωστόσο αυτή η αποκάλυψη των πραγματικών διαθέσεων διευκόλυνε να αντιληφθεί το σύνολο (ελπίζουμε) της πολιτικής ηγεσίας της Ελλάδας ότι μόνο εάν η χώρα αποκτήσει ισχυρή στρατιωτική αποτρεπτική δυνατότητα θα έχει ελπίδες να επιλύσει ειρηνικά και επί ίσοις όροις τις διαφορές που ενδεχομένως το διεθνές δίκαιο προτρέπει προς επίλυση.

Η συνειδητοποίηση ότι η Τουρκική απειλή είναι μόνιμη υποχρεώνει την Ελλάδα να προσαρμοστεί στο θέμα της στρατηγικής της ανάπτυξης. Προφανώς υπάρχουν μοντέλα ανάπτυξης που δεν περιλαμβάνουν την ανάπτυξη Αμυντικής και Ναυπηγικής Βιομηχανίας (ΑΝΒ). Ωστόσο δεν χρειάζεται πάντα να υπάρχει πραγματική απειλή για να δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη μια εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Πολλά κράτη που έχουν άλλο μοντέλο ανάπτυξη, όπως π.χ. η Σουηδία, διαμόρφωσαν εντούτοις μια ΑΝΒ που ενίσχυσε την υπόλοιπη παραγωγή και συνέβαλε σημαντικά στην εξαγωγική δραστηριότητα.

Πολύ περισσότερο, κράτη που ήταν υπό διαρκή πολεμική απειλή απέδειξαν ότι η ανάπτυξη της αμυντικής και ναυπηγικής βιομηχανίας τους (ΑΝΒ) αποτέλεσε ταυτόχρονα πυλώνες εθνικής ασφάλειας, και τεχνολογικής αναβάθμισης του παραγωγικού ιστού, ενώ προσέφερε σημαντικές τεχνολογικές συνέργειες και ανθρώπινο κεφάλαιο σε άλλους παραγωγικούς κλάδους (spin-offs).

Δυστυχώς η Ελληνική (ΑΝΒ) πτώχευσε υπό το βάρος υπόγειων εξωθεσμικών επεμβάσεων και κατ’ επέκταση από την παράδοση στην πολιτική των κρατικοδίαιτων ιδιωτικών εταιρειών, του κομματισμού και της αδιαφάνειας.

Σήμερα η Ελλάδα υστερεί τεχνολογικά και διαπραγματεύεται εξοπλιστικά προγράμματα πιέζοντας τις οικονομικές της δυνατότητες.

Η ασφυκτική οικονομική πίεση εμποδίζει να δοθούν λύσεις στο πρόβλημα της ασφάλειας σε βάθος χρόνου. Ωστόσο η πρόσφατη επιχειρησιακή αναβάθμιση των ελληνικών υποβρυχίων και η επιβίωση λίγων εξελιγμένων επιχειρήσεων στην παραγωγή υλικού για εξοπλισμούς, αποδεικνύει ότι υπάρχει υψηλή ποιότητα και ικανότητα του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας.

Η Ελλάδα έχει ακόμη τη δυνατότητα δημιουργίας σύγχρονης και ανταγωνιστικής διεθνώς ΑΝΒ που να εξασφαλίζει όχι μόνο την εθνική ασφάλεια, αλλά να συμβάλλει ταυτόχρονα στην οικονομική ανάπτυξη και την τεχνολογική και ψηφιακή μετάβαση.

Την τελευταία δεκαετία κυρίως, η Τουρκία απέκτησε ικανή και τεχνολογικά προηγμένη αμυντική βιομηχανία. Το παράδειγμα της Τουρκία έδειξε ότι η  ΑΝΒ μπορεί να έχει σημαντικές συνέργειες και τεχνολογικές διασυνδέσεις με τον υπόλοιπο βιομηχανικό παραγωγικό ιστό και να συμβάλει στη βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας αυτής.

Ένα άλλο γνωστό παράδειγμα αποτελεί το Ισραήλ. Η εμπειρία από αυτή τη χώρα απέδειξε ότι, διατηρώντας μια αναλογία μεγέθους ΑΝΒ σε σχέση με την πολιτική βιομηχανία σε συνδυασμό με μια συνάρτηση των αμυντικών αναγκών με τις οικονομικές δυνατότητες, μπορεί να δοθεί ώθηση να μεταπηδήσει σε ανώτερο επίπεδο η τεχνολογική της ανάπτυξη.

Η μελέτη της οικονομίας του Ισραήλ αποδεικνύει ότι η ισραηλινή αμυντική βιομηχανία ήταν καθοριστική για τη μετατροπή της πολιτικής βιομηχανίας της χώρας σε έναν επιτυχημένο τομέα υψηλής τεχνολογίας. Κυριάρχησε όμως το επιχειρηματικό πνεύμα, η μεθοδολογία επίλυσης προβλημάτων και η εστίαση στην επίτευξη στόχων.

Είναι αποδεδειγμένο από την εμπειρία αυτών των κρατών ότι η αμυντική και ναυπηγική βιομηχανία (ΑΝΒ) αποτελεί μια πολύ σημαντική πηγή νέας τεχνολογίας, τεχνογνωσίας και ανθρώπινου κεφαλαίου για τη μη στρατιωτική βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας.

O Kaplan (1998) περιγράφει πώς η ανεπτυγμένη στρατιωτική τεχνολογία, η κυβερνητική υποστήριξη για βιομηχανική Έρευνα και Ανάπτυξη και η προσέλκυση επιστημονικού δυναμικού από το εξωτερικό μετέτρεψαν το Ισραήλ σε περιοχή ακμάζουσας βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας και σημαντικό εξαγωγέα τεχνολογίας. Βασικός παράγων ανάπτυξης της βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας ήταν οι επενδύσεις στη βιομηχανία άμυνας και αεροδιαστημικής, καθώς και η διασύνδεση με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της χώρας, που δημιούργησαν τεχνογνωσία και πλούσιο ανθρώπινο κεφάλαιο στις τεχνολογίες αιχμής.

Συμπερασματικά, η ανασυγκρότηση της ΑΝΒ με έμφαση στην υψηλή τεχνολογία εξυπηρετεί ταυτόχρονα, την ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας και την τεχνολογική αναβάθμιση ολόκληρου του παραγωγικού ιστού προσδίδοντας στις αμυντικές δαπάνες αναπτυξιακό ρόλο.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ;

Για να δώσουμε την προοδευτική απάντηση για τις πατριωτικές απόψεις στα Εθνικά θέματα πρέπει πρώτα να αποκτήσουμε σφαιρική εικόνα του θέματος. Η γνώση και αντικειμενική προσέγγιση απομακρύνουν από θέσεις εθνικιστικές. λαϊκιστικές, μεταφυσικές, πατριδοκαπηλίας ή εθνοαρνητών διεθνιστών, δήθεν αναρχικών απάτριδων. Το ερώτημα επομένως είναι: ΠΟΙΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΕΛΛΑΔΑΣ-ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ;

Η Ελληνική κυβέρνηση απέστρεψε το πρόσωπό της από τη συμμαχία με τη Γαλλία και το έστρεψε στη Γερμανία. Η Γερμανία οδηγεί την Ελλάδα σε διαπραγματεύσεις. Με ποιους όρους; Να δούμε αναλυτικά τις κινήσεις.

  1. Μόλις ανακοινώθηκε διάλογος, η Τουρκία έστειλε το Barbaros στην Κυπριακή ΑΟΖ. Προκαλεί δηλαδή διαίρεση/διχοτόμηση στο κοινό ΕλληνοΚυπριακό μέτωπο. Μόνον αυτό; Όχι! Δηλώνει έμπρακτα ότι δεν αναγνωρίζει ΑΟΖ
  2. Η Ελληνική κυβέρνηση (δηλώσεις υπουργού Εξωτερικών) διατείνεται ότι μόνη διαφορά είναι «η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και οι υπερκείμενες θαλάσσιες ζώνες» Δεν χρησιμοποιεί τον όρο ΑΟΖ! Δίνει έτσι περιθώριο στην Τουρκία να ισχυρίζεται ότι εφόσον δεν υπέγραψε τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, η οποία είναι σαφής ότι ΑΟΖ έχουν και τα νησιά, δεν είναι υποχρεωμένη να την σεβαστεί. Παρά το γεγονός ότι από το 2012 η σύμβαση του 1982 έχει καταστεί διεθνώς υποχρεωτική και για εκείνες τις χώρες που δεν την υπέγραψαν.
  3. Είναι διάχυτη η πληροφορία στη διεθνή διπλωματία ότι η Ελληνική κυβέρνηση και η Τουρκία εάν φθάσουν σε συνυποσχετικό για την παραπομπή σε Διεθνές Δικαστήριο η συμφωνημένη διατύπωση που είχε στο παρελθόν γίνει αποδεκτή θα είναι ότι «οι δύο πλευρές συναινούν να επιλυθούν από το Διεθνές Δικαστήριο και όλα τα παρεμπίπτοντα ζητήματα» Ποια είναι τα «παρεμπίπτοντα ζητήματα»; Προφανώς είναι όλο το εύρος των Τουρκικών διεκδικήσεων. Γιατί πάντα μια αόριστη αναφορά δίνει το δικαίωμα σε κάθε πλευρά να την ερμηνεύσει κατά το δοκούν.
  4. Είτε τα θέματα τεθούν στο Διεθνές Δικαστήριο είτε όχι, η Τουρκία, έχει αποσαφηνίσει ότι θα διατηρήσει ακέραιες τις θέσεις της. Διατηρεί τις διεκδικήσεις της, τόσο στην περίπτωση που το Δικαστήριο κρίνει ότι τα ζητήματα που θα θέσει η Άγκυρα ως μη παρεμπίπτοντα δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του και αρνηθεί να γνωμοδοτήσει επί της ουσίας, όσο και στην περίπτωση που δεν συμπεριλαμβάνονται στο συνυποσχετικό.
  5. Ποιο είναι το θέμα που σίγουρα δεν μπορεί να κρίνει το Διεθνές Δικαστήριο; Είναι το θέμα των «γκρίζων ζωνών». Δηλαδή ακόμη και εάν υπάρξει παραπομπή του θέματος της ΑΟΖ στο Διεθνές Δικαστήριο και αποφασισθεί η διευθέτηση της διαφοράς, η Τουρκία θα παραμείνει σε πλήρη επιθετική στάση προς την Ελλάδα αμφισβητώντας και διεκδικώντας με απειλή πολέμου ολόκληρες χερσαίες, θαλάσσιες και εναέριες περιοχές.
  6. Η στρατηγική της Τουρκίας οφείλεται σε οικονομικά κριτήρια που περιλαμβάνουν την «συνεκμετάλλευση» του Αιγαίου; Καλή άποψη για όσους ψάχνουν δικαιολογίες και αντιμετωπίζουν την αλήθεια με υπεκφυγές δουλοπρέπειας. Η Τουρκία επιδιώκει κατ΄αρχήν την τριχοτόμηση του ενιαίου Ελληνικού γεωγραφικού χώρου με άμεσο ορατό στόχο τον τεμαχισμό σε τέσσερις μη εφαπτόμενες γεωγραφικές ενότητες. Η αρχική τριχοτόμηση είναι α) να μην υπάρχει γεωγραφική επαφή Ελλάδας-Κύπρου, β) να αποκτήσει υφαλοκρηπίδα στα δυτικά της αλυσίδας των ελληνικών νησιών Σαμοθράκη-Λήμνος-Λέσβος-Χίος σε όλο το φάσμα των διεθνών υδάτων, (εξού και η απειλή πολέμου για τα 12 μίλια) και με τις «γκρίζες ζώνες» να επεκταθεί σε όλο το Αιγαίο αποκόπτοντας την γεωγραφική συνέχεια του κυρίως Ελλαδικού κορμού και της ηπειρωτικής με τη νησιωτική Ελλάδα. γ) Να μετατρέψει την Θράκη σε ουδέτερη ζώνη Τουρκικού ενδιαφέροντος με μια ανάλογη ενδεχομένως συμφωνία Ζυρίχης καθιστώντας την Τουρκία εγγυήτρια (ενδιαφερόμενη) δύναμη (όπως στην Κύπρο) μόνο που στη θέση της Αγγλίας θα είναι η Γερμανία.
  7. Στις ανωτέρω πολύ γνωστές επιδιώξεις της Τουρκίας προστίθεται και μία ακόμη που ίσως σήμερα φαντάζει υπερβολική, όπως φάνταζαν υπερβολικά όλα τα ανωτέρω μέχρι το 1974, ακόμη και μέχρι το 2018. Ποια; Η μετατροπή της Μακεδονίας σε αμφιλεγόμενη περιοχή. Αλλά αυτό είναι ένα σενάριο που έχει ακόμη πολύ χρόνο μπροστά του μέχρι να ωριμάσει η πράξη των Πρεσπών. Μη ξεχνάμε ότι από το 1959 που υπεγράφη η συμφωνία Ζυρίχης-Λονδίνου μέχρι την εισβολή το 1974 όταν φάνηκαν οι πραγματικές επιπτώσεις, πέρασαν 15 χρόνια

Συνοψίζοντας, η στρατηγική της Τουρκίας δεν έχει οικονομικές επιδιώξεις. Όχι ως κυρίαρχη προοπτική. Η στρατηγική της έχει καθαρά γεωπολιτικούς στόχους αλλαγής συνόρων. Η δε βέλτιστη προοπτική της είναι ο τεμαχισμός του ενιαίου Ελληνικού χώρου. Η στρατηγική της Τουρκίας είναι να αμφισβητεί μονίμως τα σύνορα και τις συνθήκες με την Ελλάδα (και όχι μόνον) που σημαίνει όσες συμφωνίες και να υπογράψει η Ελλάδα με την Τουρκία, όσες υποχωρήσεις και να κάνει, η Τουρκία θα εγείρει νέες.

Είναι να ξεκαρδίζεται κανείς όταν ακούει εδώ και χρόνια αβάσιμες προφητείες Ελλήνων περί διαμελισμού της Τουρκίας και στην πραγματικότητα αυτό το σενάριο να υφίσταται για την Ελλάδα χάριν της μεθοδικής Τουρκικής στρατηγικής και της ανεπάρκειας της Ελληνικής πολιτικής ηγεσίας, με εξαίρεση πάντα ορισμένες περιόδους διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ.

Ποια είναι η απάντηση της Ελλάδας σε αυτή την στρατηγική; Κατευνασμός; Να προστρέχει στην υποστήριξη της Γερμανίας ή άλλης προστάτιδας δύναμης; Να διαλύει την αμυντική της βιομηχανία; Να αποδυναμώνει την αποτρεπτική της ισχύ; Να διαμορφώνει κουλτούρα εφησυχασμού μη χαλάσουν τη ζαχαρένια τους οι Έλληνες και έχει πολιτικό κόστος; Γιατί αυτό ήταν το μείγμα των μέχρι σήμερα προσεγγίσεων των πολιτικών ηγεσιών και των Ελληνικών κυβερνήσεων με ελάχιστες εξαιρέσεις (Ανδρέας Παπανδρέου, και ορισμένες περιόδους ΠΑΣΟΚ).

Αυτό το αδιέξοδο (παρά τους λεονταρισμούς και ανεξάρτητα από την πολύ σωστή αντιμετώπιση της έμμεσης εισβολής στον Έβρο) μείγμα της εν τω βάθη Ελληνικής πολιτικής παραμένει, όπως φαίνεται από τις κινήσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη, αναλλοίωτο σε ισχύ στην κυβερνητική διπλωματία και στην ουσία της αντιμετώπισης των Τουρκικών επιδιώξεων.

Η επίμονη άρνηση σύγκλισης συμβουλίου πολιτικών αρχηγών στα εθνικά θέματα τόσο από τον κ. Τσίπρα την προηγούμενη περίοδο όσο και από τον κ. Μητσοτάκη σήμερα, βαθαίνει περισσότερο τα αδιέξοδα της Ελληνικής στρατηγικής και διευκολύνει τους λανθασμένους χειρισμούς, τα αρνητικά αποτελέσματα των οποίων έρχονται πολύ αργότερα δυστυχώς.

Η λύση είναι στρατιωτική, οικονομική ή πολιτική;

Προφανώς οι λύσεις υποχώρησης που δοκιμάσθηκαν μέχρι σήμερα δεν έχουν μέλλον πλην της πλήρους υποταγής.

Ωστόσο η λύση δεν μπορεί να είναι ούτε στρατιωτική, ούτε εξοπλιστικού ανταγωνισμού καθώς τα μεγέθη της Ελλάδας είναι πολύ μικρότερα.

Αλλά και η πολιτική λύση δεν αποδίδει όσο οι “σύμμαχοι” και η Τουρκία καταλαβαίνουν ότι θυσιάζονται τα πάντα για την πρόσκαιρη ευημερία.

Για να ελπίσει η χώρα σε πολιτική αντιμετώπιση της Τουρκικής επιθετικότητας η λύση είναι να αισθανθούν τόσο οι σύμμαχοι όσο και η Τουρκία ότι έχει αποτρεπτική δύναμη και ισχύ στον εξοπλισμό και την οικονομία, βασισμένα σε μια κουλτούρα εγρήγορσης του λαού που ξέρει να επιλέγει σε ποια κατεύθυνση και για ποιον λόγο επενδύει κάθε φορά. 

ΟΙ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ VS ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟ ΕΠΑ 2021-2025

Αξιολόγηση του Αναπτυξιακού Νόμου ΕΠΑ 2021-2025 και η εναλλακτική προοδευτική πρόταση

Επιγραμματικά, η αναλυτική αξιολόγηση ακολουθεί, το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης-ΕΠΑ 2021-2025 διαπνέεται από τις ακόλουθες πολιτικές θέσεις της κυβέρνησης:

  • Διατηρεί και ενισχύει τον συγκεντρωτισμό σε όλες τις εκφάνσεις της οικονομίας και απαξιώνει την περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη.
    Διατηρεί και επιδεινώνει τις καταγεγραμμένες ανισότητες μεταξύ Κέντρου και περιφερειών.
  • Διευρύνει το χάσμα ανάμεσα στους λίγους έχοντες και τους πολλούς
  • Διαχέει τους στόχους σε πολυάριθμα έργα που είναι αδύνατο να χρηματοδοτηθούν όλα και καθιστά το σύνολο του προγράμματος αναποτελεσματικό και αντιαναπτυξιακό.
  • Η Επιτομή του βρίσκεται στις σελίδες 48-49 όπου ξεκαθαρίζει ότι αποτελεί ένα μόνο μέρος του σχεδίου και ότι κανένας στόχος, καμιά τιμή στόχος δεν είναι δεσμευτική και απόλυτη, είναι απλά μια κατεύθυνση. Δεν έχει δηλαδή καμία σύνδεση με το ΕΣΠΑ, το πρόγραμμα Ανάκαμψης όταν εγκριθεί ή άλλα σχέδια που θα προκύψουν από την περίφημη επιτροπή των σοφών που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός.
  • Διατηρεί το ελεύθερο να αποφασίσει όποια νέα στόχευση θέλει ή να χρησιμοποιήσει κατά το δοκούν για πελατειακούς λόγους τις χρηματοδοτήσεις του προγράμματος
  • Δεν λαμβάνει σοβαρά υπόψη την υγειονομική κρίση και τις ανάγκες για σχετική αυτάρκεια υγειονομικού υλικού.
  • Δεν ασχολείται με την γεωπολιτική κρίση και τις ανάγκες ενίσχυσης της παραγωγής αμυντικού υλικού.
  • Διατηρεί το παλιό καταναλωτικό μοντέλο της οικονομίας με εξάρτηση από τον τουρισμό.
  • Αγνοεί όλες τις ανθρωποκεντρικές δράσεις αγνοεί τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ξεδιπλώνει τις πιο συντηρητικές πολιτικές.
  • Εν κατακλείδι χάνεται η τελευταία ευκαιρία να αλλάξει η Ελλάδα μοντέλο ανάπτυξης. Με εφαλτήριο το συντηρητικό, αναποτελεσματικό ΕΠΑ 2021-2025 εύκολα συμπαρασύρονται οι μεγάλες αναμενόμενες χρηματοδοτήσεις της Ε.Ε. που είναι το ΕΣΠΑ και το ταμείο ανάκαμψης, σε μια μαύρη τρύπα συντηρητικών επιλογών και σπατάλης ανθρώπινων και οικονομικών πόρων.
    Η Προοδευτική πρόταση σε αντιδιαστολή διαπνέεται από πολιτικές και οικονομικές θέσεις:
  • Αποκέντρωσης, οικονομικής σε αυτή την περίπτωση, και κατανομής του 70% του προγράμματος στις περιφέρειες.
  • Η κατανομή να είναι αντιστρόφως ανάλογη της ψαλίδας ανισότητας μεταξύ των περιφερειών, με κεντρικό στόχο την μείωση των ανισοτήτων μεταξύ κέντρου και περιφερειών.
  • Το νέο παραγωγικό μοντέλο να καθορίζεται με πολύ συγκεκριμένη στόχευση σε πολύ λίγες επιλογές υψηλής προστιθέμενης αξίας που θα γίνουν και δεσμευτικές στην έγκριση χρηματοδοτήσεων.
  • Το νέο παραγωγικό μοντέλο με πολύ συγκεκριμένες δεσμεύσεις να αναδεικνύει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιφέρειας με πολύ καθορισμένα έργα υψηλής προστιθέμενης αξίας. Παράδειγμα η ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα, ένας συνδυασμός γεωργοκτηνοτροφικής και αλιευτικής παραγωγής που μεταποιείται και διαχέεται με όλες τις υπηρεσίες και τον τουρισμό.
  • Η έρευνα, η καινοτομία και η τεχνολογία να λειτουργήσουν ως βάση του νέου παραγωγικού μοντέλου επικεντρώνοντας στα κυρίαρχα έργα και δημιουργώντας δικτύωση συμπληρωματικών παραγωγικών πλεονεκτημάτων.
  • Η κατανομή να ενισχύει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, την κοινωνική οικονομία, την κυκλική οικονομία, την ενεργειακή δημοκρατία και γενικότερα τις συλλογικές δράσεις που θέτουν ανάχωμα στην ανεργία και τις επιπτώσεις της ρομποτικής εποχής.
  • Το πρόγραμμα ανάπτυξης να ενσωματώνει την βεβαιότητα των κρίσεων, υγειονομικές, κλιματολογικές, γεωπολιτικές κρίσεις, ως πρόβλεψη με έργα ανάπτυξης. Παράδειγμα η παραγωγή υγειονομικού υλικού, η κατασκευή ανθεκτικών υποδομών σε ακραία φαινόμενα με παράλληλη οργάνωση της κοινωνίας και η παραγωγή αμυντικού υλικού.
  • Αυτή η αποκεντρωμένη, ανθρωποκεντρική ανάπτυξη, με μείωση των ανισοτήτων, με πλήρη ενσωμάτωση της αειφόρας ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος αποτελεί την προοδευτική μας πρόταση.

Ανάλυση, Αξιολόγηση, προοδευτική πρόταση

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Πριν κάνουμε οποιοδήποτε σχεδιασμό πρέπει πρώτα να καθορίσουμε την αρχή που διέπει μια προσέγγιση ανάπτυξης, να καθορίσουμε στη συνέχεια το πρόβλημα και να ανακαθορίσουμε το πρόβλημα μετά τα νέα δεδομένα της κρίσης του Covit-19
Η αρχή του δικού μας οικονομικού μοντέλου ανάπτυξης είναι ότι πρέπει να υπηρετεί τον άνθρωπο, να προσθέτει σε καλύτερες συνθήκες διαβίωσης του, το αποτέλεσμα της παραγόμενης υπεραξίας να είναι δίκαια κατανεμημένο για όλους, να υπάρχει όφελος για όλους τους ανθρώπους.

Η ανάπτυξη οφείλει να σέβεται το περιβάλλον και να προστατεύει τη φύση σε μια αρμονική συνύπαρξη με τις κοινωνίες που συγκροτούνται από την ανθρώπινη συμβίωση. Τέλος ο εθνικός σχεδιασμός της ανάπτυξης οφείλει να υπηρετεί τη δικαιοσύνη στην κατανομή ωφελειών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ
Το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας ακολούθησε μια διαδρομή τυχαίας ενδυνάμωσης ή αποδυνάμωσης κλάδων της εγχώριας οικονομίας, σε αντίστροφη αναλογία των συγκριτικών πλεονεκτημάτων και της ανταγωνιστικότητας που κατά καιρούς ανέπτυσσαν περιοχές ή χώρες του πλανήτη.
Το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας δεν είχε την απαιτούμενη συνέχεια στόχων ενδυνάμωσης της ανταγωνιστικότητας και αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των περιφερειών της.
Η έλλειψη συγκέντρωσης δυνάμεων σε στόχους και σε δεσμευτικές πολιτικές στο κυβερνητικό επίπεδο επέτρεψε την ώθηση της επιχειρηματικότητας στις εύκολες εμπορικές δραστηριότητες και λειτούργησε απωθητικά σε παραγωγικές επενδύσεις και μακροχρόνιες παραγωγικές στρατηγικές.
Λόγω της φυσικής θέσης της χώρας η παραγωγική δομή επικεντρώθηκε στις ευκολότερες και καλύτερες επιδόσεις του Τουρισμού.
Η μετατροπή της οικονομίας ως υπόδειγμα καταναλωτικού μοντέλου αποτέλεσε την βάση της ανισορροπίας του εμπορικού ισοζυγίου και του ισοζυγίου πληρωμών.
Η καταναλωτική κατεύθυνση της εγχώριας οικονομίας συνεπικουρούμενη από πολιτικές κυβερνήσεων με προσανατολισμό την πελατειακή σχέση εξουσίας-επιχειρήσεων οδήγησε στην έκρηξη του χρέους και στη χρεωκοπία της χώρας.
Τόσο τα αποτελέσματα των εφαρμοσμένων αναπτυξιακών σχεδίων όσο και η δεκαετής οικονομική κρίση βάθαιναν τις ανισότητες μεταξύ κοινωνικών στρωμάτων και διεύρυναν την ανισοκατανομή πλούτου μεταξύ κέντρου και περιφερειών, αλλά και μεταξύ κέντρου και περιφερειών στο εσωτερικό κάθε περιφέρειας. Εξαίρεση αποτελούν ελάχιστες περιοχές υψηλής τουριστικής ανάπτυξης.
Οι Αναπτυξιακοί νόμοι που δεν ελάμβαναν υπόψη τις περιορισμένες δυνατότητες χρηματοδότησης της εκάστοτε περιόδου και άπλωναν τις εν δυνάμει εγκρίσεις προγραμμάτων σε ατελείωτες απαριθμήσεις δράσεων, στην ουσία έδιναν το ελεύθερο στην πολιτική ηγεσία να διαμορφώσει τις εγκρίσεις με βάση την πελατειακή της σχέση και όχι περιοριστικά βάσει των στρατηγικών στόχων που κατά τα άλλα ενδεχομένως να περιέγραφαν ορισμένα σχέδια εξ αυτών.
Ιδιαίτερα δε, με τους γραφειοκρατικούς χειρισμούς οδηγούσαν σε μη απορροφήσεις των προγραμμάτων. Έτσι οι κατεπείγουσες διαδικασίες και οι αναδιανομές, προσάρμοζαν τα προγράμματα σε κλασσικές δράσεις που διεύρυναν την τεχνολογική και παραγωγική υστέρηση.
Από αυτό το χάος δράσεων που οι περισσότερες δεν υλοποιούντο προέκυπτε τελικά η χρηματοδότηση έργων που δεν υπηρετούσαν ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό στόχο ανάπτυξης. Είτε η μεγάλη διασπορά αδύναμων χρηματοδοτήσεων αποδυνάμωνε τη δράση σε έναν κλάδο είτε οι χρηματοδοτήσεις σε ολόκληρους κλάδους κατέληγαν μηδενικές για να αναπροσανατολιστούν σε εργολαβικά δημόσια έργα κάποιων κλασικών υποδομών και τελικώς κατέληγαν στη μη συμμετοχή στον διεθνή τεχνολογικό και γνωστικό μετασχηματισμό.
Τα εργαλεία χειραγώγησης ήταν η γραφειοκρατία και ειδικότερα
• Η συστηματική και πολυετής καθυστέρηση έγκρισης επενδυτικών σχεδίων που αποθάρρυνε τις επενδύσεις και απομάκρυνε κάθε σοβαρό επενδυτή.
• Το ανεπαρκές τεχνολογικό επίπεδο λογισμικού και ηλεκτρονικής δικτύωσης, η μη αυτοματοποίηση διαδικασιών.
• Η Πολυπλοκότητα του θεσμικού πλαισίου και πλήθος ρυθμίσεων ως προς το είδος και εύρος των δραστηριοτήτων που ενισχύονται.
• Η Έλλειψη σαφούς ετήσιου χρονοδιαγράμματος και προϋπολογισμού
• Οι Καθυστερήσεις στην αξιολόγηση, την χρηματοδότηση, την υλοποίηση και τους ελέγχους
• Το Πολύπλοκο και μη αυτοματοποιημένο σύστημα βαθμολογίας.
Σε αυτά τα βασικά προβλήματα των προγραμμάτων Ανάπτυξης προστέθηκαν οι κρίσεις. Τα 20 τελευταία χρόνια προκλήθηκαν στην Ευρώπη τουλάχιστον 2 οικονομικές κρίσεις (τραπεζική, δημοσιονομική, χρέους και νομισματική στην Ευρωζώνη) τουλάχιστον δύο κρίσεις επιδημίας-πανδημίας (Κορωνοϊού, Ιός Δυτικού Νείλου, Ιλαράς, νέου Κορωνοϊού Sars Cov-2) ενώ στον υπόλοιπο κόσμο εμφανίζονται τακτικές επιδημίες, Έμπολα στη Β Αφρική, κίτρινος πυρετός στη Βραζιλία, Ζίκα Αφρική, Αμερική κλπ και πολλές κρίσεις με ακραία καιρικά φαινόμενα οφειλόμενα στην κλιματική κρίση.
Σε αυτά να προσθέσουμε τις γεωπολιτικές-στρατιωτικές κρίσεις που οφείλονται στην αλλαγή της ισορροπίας δυνάμεων στη δική μας περιοχή. Η αποχώρηση των ΗΠΑ από την Αν. Μεσόγειο, οι αλληλοσυγκρουόμενες στρατηγικές των χωρών μελών της Ευρώπης και η αδρανοποίηση των πολιτικών του ΝΑΤΟ για τη συγκεκριμένη περιοχή σε συνδυασμό με την αδυναμία της Ε.Ε. να διαμορφώσει κοινή αμυντική πολιτική γενικώς και ειδικά για την Αν. Μεσόγειο, ενδυναμώνουν τις δυνάμεις σύγκρουσης. Οι συνθήκες αυτές αυξάνουν σημαντικά το ενδεχόμενο κρίσεων και ενδυναμώνουν την ανάγκη για πολιτικές πρόληψης κρίσεων γεωπολιτικού χαρακτήρα.
Συνοπτικά η αποτύπωση του προβλήματος είναι ότι:

  • Το αναπτυξιακό μοντέλο ήταν απόρροια μιας πεπατημένης και επαναλαμβανόμενης καθημερινότητας που πήγαινε με αυτόματο πιλότο χωρίς αποτελεσματικό σχεδιασμό, χωρίς συγκεκριμένη στόχευση, βασιζόμενο στις γραφειοκρατικές διαδικασίες. Το πλαίσιο αυτό εξυπηρετούσε κομματικές σκοπιμότητες πελατειακών λογικών και εξάρτησης.
  • Ως συνέπεια του πελατειακού αντιπαραγωγικού πλαισίου ήταν η απομάκρυνση σοβαρών επενδύσεων και επενδυτών και η υστέρηση της παραγωγικής δομής σε τεχνολογική εξέλιξη, καινοτομία και φυσικά σε έρευνα που να ενισχύει την καινοτομία και την τεχνολογία.
  • Το μοντέλο της οικονομίας κατέληξε απολύτως καταναλωτικό με «μονοκαλλιέργεια» τον Τουρισμό, διότι αδυνατούσε να αποδεχτεί στόχους ανάπτυξης της ανταγωνιστικότητας και έχασε την παραγωγική δυναμική του.
  • Οι ανισότητες μεταξύ κέντρου και περιφερειών διευρύνθηκαν
  • Η ανεργία και το ποσοστό φτώχειας αυξήθηκαν
  • Οι μικρομεσαίοι συρρικνώθηκαν διευρύνοντας την κοινωνική ανισότητα και την ψαλίδα του πλούτου σε όφελος των λίγων
  • Τα βασικά κοινωνικά αγαθά της υγείας, παιδείας αποδυναμώθηκαν
  • Η αντιμετώπιση κρίσεων μετεξελίχθηκε σε εφιάλτη με εκατόμβες νεκρών
  • Μεγάλωσε το τεχνολογικό χάσμα και μειώθηκε περεταίρω σημαντικά η ανταγωνιστική θέση της χώρας δείχνοντας ότι χάνει το τραίνο των εξελίξεων της νέας εποχής.

ΟΙ ΝΕΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ
Με αυτό το χάντικαπ η Ελληνική οικονομία εισήλθε, μαζί με άλλες διεθνώς, σε μια νέα κανονικότητα. Την κανονικότητα των διαδοχικών κρίσεων.
Η νέα κανονικότητα των διαδοχικών κρίσεων αλλάζει τις ανάγκες ενός κεντρικού σχεδιασμού. Κάθε σχεδιασμός εφεξής οφείλει και πρέπει να βασίζεται πλέον στην στρατηγική διαχείρισης κρίσεων Crisis Management Strategies πρωτίστως ως πρόληψη και ταυτόχρονα ως σχεδιασμός που συμβάλει στην ανάπτυξη.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που ανέδειξαν οι κρίσεις, ειδικά η τελευταία και πρέπει να ληφθούν πολύ σοβαρά υπόψιν.
Πρώτο χαρακτηριστικό η απομόνωση περιοχών. Γνωρίζουμε ότι σε περιόδους κρίσης, ολόκληρες περιοχές απομονώνονται και η σημαντικότερη ενέργεια είναι η αποκατάσταση της επικοινωνίας (τηλεπικοινωνίες-μεταφορές).
Η εμπειρία έδειξε ότι η κεντρική διαχείριση οδηγεί σε ανυπέρβλητες δυσκολίες που μέχρι να ξεπεραστούν χάνεται πολύτιμος χρόνος με συνέπεια η καθυστέρηση να οδηγεί σε τραγικά αποτελέσματα και απώλειες πριν αποκατασταθεί η επικοινωνία.

Η παρούσα Πανδημία δίδαξε ότι υπάρχει και το θέμα άρνησης της επικοινωνίας.
Ο Ενιαίος Ευρωπαϊκός χώρος κατέρρευσε, η συνθήκη Schengen διαλύθηκε, οι χώρες που είχαν τα υγειονομικά εφόδια αλλά και πρώτες ύλες, αρνήθηκαν να τα μοιραστούν με άλλες χώρες της Ευρώπης. Στη σκέψη ότι αυτό συνέβη λόγω της ατελούς ένωσης της Ευρώπης, οι ΗΠΑ επιβεβαιώνουν το αρνητικό συμπέρασμα. Οι 50 πολιτείες των ΗΠΑ αρνήθηκαν να συνεργαστούν μεταξύ τους!
Επομένως το κυρίαρχο μάθημα των κρίσεων είναι ότι η χώρα μας και πολλές άλλες χώρες βρέθηκαν απομονωμένες ή αυτοαπομονώθηκαν.
Βρέθηκαν χωρίς συγκεκριμένα υγειονομικά εφόδια επίσης.
Βρέθηκαν χωρίς να λειτουργούν τα ευρύτερα μεταφορικά δίκτυα.
Βρέθηκαν σε οριακή ενεργειακή και τηλεπικοινωνιακή ειδικά ΙΤ κατάσταση.
Βρέθηκαν χωρίς ζωτικές πρώτες ύλες.
Βρέθηκαν στα όρια της επισιτιστικής κρίσης.
Για την Ελλάδα το πρόβλημα έχει και μια άλλη μεγάλη διάσταση. Όλα τα παραπάνω αποτέλεσαν μεγαλύτερο φορτίο για τις νησιωτικές περιοχές που είχαν πρόβλημα ακόμη και μεταξύ τους επικοινωνίας.
Οι οικονομικές επιπτώσεις κάθε κρίσης ποικίλουν και είναι σε συνάρτηση με το είδος της κρίσης. Σε όλες τις περιπτώσεις ακόμη και στην πιο απλή κρίση ενός ακραίου καιρικού φαινομένου, υπάρχουν επιπτώσεις στην οικονομία, στον προϋπολογισμό, σε ανθρώπινες ζωές και στην εργασία. Υπάρχουν επιπτώσεις που η επούλωσή τους κοστίζει πλέον πολύ περισσότερο από την πρόβλεψη και έγκαιρη αντιμετώπισή τους.
Σε ότι αφορά την τρέχουσα πανδημία ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας εκτιμάται ότι θα επιβραδυνθεί σημαντικά το 2020, δεδομένων των επιπτώσεων της εξάπλωσης του νέου κορωνοϊού.
Οι επιπτώσεις αυτές προς το παρόν δεν μπορούν να ποσοτικοποιηθούν με ακρίβεια, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν ακόμη διαθέσιμα στοιχεία και η πανδημία είναι σε εξέλιξη.
Ωστόσο είναι προφανές ότι η ύφεση και η ανεργία θα επιστρέψουν την χώρα σε εποχές 2015-2016
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ
Η αποτύπωση του προβλήματος δίνει τις απαντήσεις επάνω στις οποίες πρέπει να εργαστεί ένα νέο Αναπτυξιακό πρόγραμμα σε μια εποχή με εντελώς νέες συνθήκες που προσδιορίζονται από την τεχνολογική επανάσταση και την ρομποτική επανάσταση αλλά και τις διαδοχικές κρίσεις.
Το πρώτο σύστημα που καταρρέει σε μια κρίση είναι η συγκεντρωτική δομή της διοίκησης, η συγκεντρωτική δομή της παραγωγής, της ενέργειας, των τηλεπικοινωνιών, των μεταφορών.
Η πρώτη οικονομική θεωρία που καταρρέει είναι η οικονομία κλίμακας. Στο τέλος του λογαριασμού η λογική εξοικονόμησης γίνεται λογική σπατάλης. Το όφελος εξοικονόμησης γίνεται μεγαλύτερη απώλεια κεφαλαίων.
Το μεγαλύτερο δίδαγμα, της κρίσης είναι η αποκέντρωση.
Η περιφερειακή αποκέντρωση και η περιφερειακή σχετική αυτάρκεια για την Ελλάδα σε διαφορικό οικονομικό μοντέλο.
Η αποκέντρωση της ηπειρωτικής Ελλάδας σε κάθετους και οριζόντιους άξονες επικοινωνίας που περιλαμβάνει πολλές άλλες συναρτήσεις.
Η αποκέντρωση της νησιωτικής Ελλάδας με ακτινωτό σύστημα επικοινωνίας συστάδων νησιών ταυτόχρονα με τις υπόλοιπες συναρτήσεις.
Η αποκέντρωση είναι θέμα επιβίωσης αλλά και οικονομίας.
Οι διαφορικές οικονομικές συναρτήσεις πρέπει να συνδυάζουν πολιτικές ανάπτυξης με υψηλή προστιθέμενη αξία και ταυτόχρονα πολιτικές επιβίωσης σε καταστάσεις κρίσεις.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ
Παρά το γεγονός ότι το Εθνικό θεσμικό πλαίσιο δεν έχει ολοκληρωθεί ως προς το καθεστώς αποκέντρωσης ανάλογα με εκείνο που απολαμβάνουν οι ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης, η κατανομή του προϋπολογισμού του ΕΠΑ στις περιφέρειες θα έπρεπε να αποτελέσει την βάση για το υπόδειγμα του νέου παραγωγικού μοντέλου.

Βέβαια ένα από τα σημαντικότερα συμπεράσματα της διερεύνησης των σύγχρονων τάσεων της αποκέντρωσης είναι ότι πρόκειται για μία ολοκληρωμένη διαδικασία. Η μη εφαρμογή ολοκληρωμένων αποκεντρωτικών πολιτικών μπορεί να αποβεί επιζήμια για την επιτυχία της μεταρρύθμισης, επιβραδύνοντας ή τροποποιώντας τη.
Ο πιο έντονος αντίπαλος στις προσπάθειες αποκέντρωσης είναι συχνά η ίδια η κεντρική κυβέρνηση, καθώς η αποκέντρωση μπορεί να εκληφθεί ως απειλή.
Ωστόσο η αποκέντρωση διασφαλίζει τις μεγαλύτερες πιθανότητες μείωσης των ανισοτήτων στην περιφερειακή ανάπτυξη.
Με το μοντέλο της ασύμμετρης (οικονομικής εν προκειμένω) περιφερειακής αποκέντρωσης που εφαρμόσθηκε παλαιότερες δεκαετίες στις ανεπτυγμένες χώρες η κατανομή του προϋπολογισμού του ΕΠΑ μπορεί να αποτελέσει ριζοσπαστική ώθηση στο νέο μοντέλο ή νέο υπόδειγμα παραγωγής.
Δυστυχώς το ΕΠΑ δεν ακολουθεί το μονοπάτι της μείωσης των περιφερειακών ανισοτήτων.
Αυτή η διαφορετική αντίληψη ανάπτυξης του νέου παραγωγικού μοντέλου που εμείς εκφράζουμε θα μπορούσε να αποτυπωθεί με την αντίστροφη κατανομή από τη νωχελική επανάληψη της ρουτίνας που επαναλαμβάνει το νέο ΕΠΑ 2021-2025.
Η διαφορετική αντίληψη εκφράζεται με κατανομή 7 δις στις περιφέρειες από το σύνολο των 10 δις και διατήρηση των κεντρικών τομεακών πολιτικών σε ρόλο επιτελικής διοίκησης, επιτελικού συντονισμού των περιφερειακών και τοπικών προγραμμάτων στην κοινή κατεύθυνση επίτευξης των στόχων.
Αυτό συνεπάγεται δραστική μείωση της χρηματοδότησης των τομεακών πολιτικών των Υπουργείων και αύξηση του επιτελικού τους ρόλου.
Σημαίνει ειλικρινή και όχι προσχηματική ανάπτυξη με στόχο την σύγκλιση και την μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων.
Η πρόταση του ΕΠΑ, η οποία προσχηματικά αιτιολογείται με ένα σύστημα σταθμισμένης βαρύτητας κοινωνικοοικονομικών δεικτών καταλήγει σε ανισοκατανομή που συντηρεί την ανισότητα ποσοτικά και ποιοτικά σε όλα τα επίπεδα.
Προβλέπει πόρους ύψους μόλις 2.250 εκατομμύρια για όλες τις περιφέρειες της χώρας και τα υπόλοιπα 7.750 εκατομμύρια για την κεντρική κυβέρνηση.
Ωστόσο και στο εσωτερικό των περιφερειών προβλέπει για τις περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου, Ηπείρου, Ιονίων νήσων, Δυτικής Μακεδονίας και Βορείου Αιγαίου προϋπολογισμό μόλις το ¼ δηλαδή τέσσερις φορές μικρότερο από εκείνον της Αττικής.
Για τις περιφέρειες Πελοποννήσου, Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης το 1/3 περίπου και για όλες τις υπόλοιπες περιφέρειες πλην Δυτικής Ελλάδας και Στερεάς Ελλάδας, λιγότερο από τον μισό προϋπολογισμό της περιφέρειας Αττικής.
Δηλαδή στην κατανομή του πενιχρού 2,25 δις για μια πενταετία δεν λαμβάνεται σοβαρά υπόψη, παρά μόνο επιφανειακά, η ισχυρή περιφερειακή ανισότητα και δεν μπορεί να εφαρμοσθεί αξιόπιστη αυτόνομη πολιτική περιφερειακής ανάπτυξης με τόσο πενιχρή χρηματοδότηση.
ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟΧΕΥΣΗΣ
Το δεύτερο μεγάλο δομικό πρόβλημα που επισημαίνεται αφορούσε την μεγάλη διασπορά σε δράσεις και σε κλάδους που καθιστούσε τις χρηματοδοτήσεις αδύναμες και αποδυνάμωνε τη συγκέντρωση σε στόχους, επομένως αποδυνάμωνε την αποτελεσματικότητα του Αναπτυξιακού προγράμματος.
Το ΕΠΑ 2021-2025 προβλέπει ενδεικτικά όπως τονίζει 59 έργα, τουλάχιστον 11 για κάθε αναπτυξιακό στόχο. Δεδομένου ότι όλες οι προτεραιότητες έχουν το λιγότερο μία «πολύ ισχυρή συσχέτιση» τριών αστέρων, σημαίνει ότι θεωρούνται όλες οι 59 πολύ ισχυρές προτεραιότητες και προφανώς σε κάθε μία από αυτές είναι εύκολο να προστεθεί άλλη μία τουλάχιστον.
Δηλαδή με βάσει τον κεντρικό προϋπολογισμό σε κάθε έργο από τα 59, αντιστοιχεί ετήσιος προϋπολογισμός 23.169.000€ μόνον για όλη τη χώρα. Ανεξαρτήτως εάν προτείνει το πρόγραμμα να είναι εμπροσθοβαρείς οι εκταμιεύσεις των πόρων και τα δύο πρώτα χρόνια να έχει εκταμιευθεί το 70% των πόρων η ουσία παραμένει ίδια.
Εάν μάλιστα λόγω των υπερβολικά πολλών στόχων, προτεραιοτήτων και έργων τα τελικά προς έγκριση έργα διπλασιασθούν, όπως παροτρύνει η απαρίθμηση των στόχων, τότε ο ετήσιος προϋπολογισμός για κάθε έργο θα ανέρχεται σε μόλις 11.584.000€ για όλη τη χώρα.
Να σημειωθεί επίσης ότι είναι τόσο απλωμένη η στόχευση ώστε προβλέπονται 276 συσχετίσεις εκ των οποίων οι μισές περίπου, οι 128 είναι πολύ ισχυρές συσχετίσεις με τρία αστέρια. Δηλαδή σε κάθε έργο αντιστοιχούν 5 περίπου συσχετίσεις, μάλλον υπερβολικής προσέγγισης.
Το ΕΠΑ ανακοινώνει πέντε πυλώνες ανάπτυξης, εκ των οποίων οι δύο σε οριζόντια εφαρμογή. Αυτοί είναι η Έξυπνη Ανάπτυξη και η Πράσινη Ανάπτυξη οριζόντιες, η ανάπτυξη υποδομών, η κοινωνική ανάπτυξη και η εξωστρέφεια. Εμφανίζεται να έχει συγκεκριμένη στόχευση αλλά όπως αποδείξαμε στην ανάλυση των έργων ανά στόχο αναιρείται
Είναι προφανές επομένως ότι το ΕΠΑ όχι μόνο δεν λαμβάνει πρόνοια για τη μείωση των ανισοτήτων αλλά διατηρεί την ίδια ασαφή στόχευση, την ίδια αναποτελεσματικότητα, λόγω της υπερβολικής διασποράς στόχων και έργων με προϋπολογισμό ανεπαρκή να διαμορφώσει το νέο παραγωγικό υπόδειγμα έστω και σε συνθήκες συγκεντρωτισμού.
ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟΧΕΥΣΗΣ
Ενδεικτικά αναφέρονται σημεία για κάθε στόχο του ΕΠΑ που αλληλοαναιρούνται και υπονομεύουν την αποτελεσματικότητα ποιοτικά, πέραν της μεγάλης διασποράς που αποδείξαμε με την ποσοτική προσέγγιση.
Στόχος Έξυπνη Ανάπτυξη
Το έργο «Δημιουργία επιλεγμένων κεντρικών ερευνητικών κέντρων και προγραμμάτων σε τομείς αιχμής» αναφέρεται σε πλήθος «κεντρικών»
Πόσα κεντρικά ερευνητικά κέντρα μπορεί να αποκτήσει η χώρα μας και σε πόσους τομείς;

Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι ένα το πολύ δύο μπορεί να έχει μια χώρα σε γενικό ερευνητικό πεδίο.
Η Ελλάδα διαθέτει την Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας, τον μοναδικό θεσμό που μπορεί να έχει με αποτελεσματικότητα αυτή τη δραστηριότητα του ελεύθερου ερευνητικού κέντρου που συνδέει Πανεπιστήμια με επιχειρήσεις.
Πέραν τούτου δίπλα στα υπάρχοντα εξειδικευμένα κέντρα όπως το Ινστιτούτο Παστέρ για τις λοιμώξεις, μπορεί και πρέπει να δημιουργηθεί ένα ακόμη στον απολύτως αναγκαίο αγροδιατροφικό τομέα.
Ωστόσο η γενικευμένη αναφορά σε επιλεγμένα κεντρικά ερευνητικά κέντρα υπονομεύει την στόχευση του πολύ περιορισμένου αριθμού που μπορεί να έχει η χώρα, προκαλεί δέος με την αναφορά «Κεντρικό» που παραπέμπει σε περαιτέρω συγκεντρωτισμό και αγνοεί επιδεικτικά τους χρήσιμους τομείς της υγείας και της αγροδιατροφής.
Αλλά το χειρότερο είναι ότι την γενική αναφορά στα ερευνητικά κέντρα ακολουθεί η χαμηλότερη βαθμολογία με ένα αστέρι δηλαδή απλή «συσχέτιση» στην καινοτομία και επιχειρηματικότητα.
Αναιρεί την πρακτική διασύνδεση της έρευνας με την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.
Την αναθέτει στην προώθηση των αποτελεσμάτων που σημαίνει ως αντίληψη ότι γίνεται γενική και αόριστη χωρίς στόχους έρευνα και εάν προκύψει κάτι ωφέλιμο ίσως να αξιοποιηθεί από επιχειρήσεις.
Αυτή η συσχέτιση που περιορίζει την προώθηση από τα Ελληνικά ερευνητικά κέντρα προς τις επιχειρήσεις, υπονομεύει με τη σειρά της, τον πολύ σημαντικό ρόλο της «προώθησης αποτελεσμάτων έρευνας» καθώς θα πρέπει να είναι ανεξάρτητο έργο που θα αφορά τα γνωστοποιημένα αποτελέσματα παγκοσμίως.
Το έργο «προώθηση» θα πρέπει να συγκεντρώνει, να ταξινομεί και όπου μπορεί να αξιολογεί και να ιεραρχεί παγκόσμιες καινοτομίες και ερευνητικά ευρήματα ώστε να διευκολύνει την στοχευμένη σε ευρήματα, πρόσβαση των επιχειρηματιών και των ακαδημαϊκών.
Είναι μεγάλο έργο τεράστιας σημασίας γιατί ο πληθωρισμός καινοτόμων ευρημάτων παγκοσμίως οδηγεί σε θολή εικόνα ή συσκότιση λόγω αδυναμίας εντοπισμού της κατάλληλης για κάθε ενδιαφερόμενο καινοτομίας.
Το έργο «Ψηφιακές Δημόσιες υπηρεσίες» δίνει δείκτη πολύ ισχυρής συσχέτισης δίνει επίσης στα «Επιδιωκόμενα αποτελέσματα του στόχου Έξυπνη Ανάπτυξη» τιμή στόχο 70% το 2025, που σημαίνει σχεδόν καθολική ψηφιοποίηση του δημοσίου.
Η διεθνής πρακτική σε αυτές τις περιπτώσεις προβλέπει παράλληλες ενέργειες ασφαλείας. Ο συνολικός ψηφιακός μετασχηματισμός του δημοσίου συνεπάγεται εξωτερικές συνεργασίες ασφάλειας και back up των δεδομένων σε δύο χώρες κλειδιά με βάση τη στρατηγική συμμαχία και την θωρακισμένη εμπιστοσύνη. Ωστόσο μέχρι να συμβεί αυτή η ενέργεια χρειάζεται πολυεπίπεδη ανάπτυξη συστημάτων ψηφιακής ασφαλείας του δημοσίου έργα τα οποία δεν προβλέπονται.
Ένα ακόμη σημείο αφορά το έργο «Έξυπνες πόλεις» όπου η λογική με την οποία αντιμετωπίζεται είναι ότι για ψηφιακό εξοπλισμό κάποιων πόλεων (συσχέτιση πολύ μεγάλη 3*) αλλά ελάχιστη συσχέτιση με τις κοινωνικές συνέπειες (απλή συσχέτιση 1*). Αποτελεί ξεπερασμένη λογική καθώς οι έξυπνες πόλεις και η ψηφιοποίησή τους συνδέονται πλέον περισσότερο με τις κοινωνικές «συνέπειες» και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής.

Στόχος Πράσινη Ανάπτυξη
Ο στόχος σε πρώτη ανάγνωση φαίνεται να περιλαμβάνει όλα τα απαιτούμενα έργα, Ωστόσο μια προσεκτικότερη προσέγγιση αναδεικνύει δύο κινδύνους.
Ο ένας είναι η προμήθεια εξοπλισμού για ΑΠΕ και ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών που παγκοσμίως ήδη θεωρείται ξεπερασμένος.

Υπάρχουν καινοτόμες παραγωγές που δεν έχουν καμία σχέση με τις ευρέως διαδεδομένες σήμερα. Για παράδειγμα η εξέλιξη της νανοτεχνολογίας έχει οδηγήσει στην παραγωγή «πάνελ» πολύ πιο ισχυρά και αποδοτικά που μπορεί απλώς να επικολληθούν στην υάλινη επιφάνεια παραθύρων και να χρησιμεύουν επίσης ως σκίαστρα.
Η Ελλάδα δεν πρέπει να γίνει αποθήκη του στοκ ξένων πεπερασμένων τεχνολογικά εφαρμογών.
Ο δεύτερος αφορά την αντιμετώπιση του τεράστιου θέματος της κυκλικής οικονομίας. Η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ για να φτάσει στο απόλυτο θα έπρεπε να σκαφτεί όλη η γη για να γίνει εξόρυξη των απαραίτητων πρώτων υλών στην κατασκευή μηχανημάτων και μπαταριών ΑΠΕ. Αντί δηλαδή να προστατευθεί η υφήλιος θα οδηγηθεί σε εξόντωση στην ακραία εφαρμογή παραγωγής ενέργειας αποκλειστικά από ΑΠΕ.
Αυτός ο περιορισμός ανεβάζει την αξία της κυκλικής οικονομίας σε πρώτη προτεραιότητα εξοικονόμησης ενέργειας και αειφόρας ανάπτυξης.
Ωστόσο στα «Επιδιωκόμενα αποτελέσματα του αναπτυξιακού στόχου Πράσινη Ανάπτυξη» η τιμή στόχος είναι μόλις 5 το 2025, λιγότερο από το μισό της τιμής σύγκρισης που είναι 11. Το χειρότερο δε, είναι ότι εκλαμβάνεται ως απλή ανακύκλωση υλικών «Ποσοστό ανακτηθέντων υλικών ως ποσοστό της συνολικής χρήσης υλικών» Αυτή η ξεπερασμένη αντίληψη οδηγεί σε αναίρεση της επίτευξης των στόχων συνολικά για Πράσινη Ανάπτυξη στη χώρα. Η κυκλική οικονομία αφορά σειρά ενεργειών που ξεκινούν από την ανακύκλωση και φτάνουν στην παραγωγή υλικών από ανακυκλώσιμες πρώτες ύλες ώστε η τελική κυκλικότητα να είναι πλήρης.

Αλλά δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη στο ΕΠΑ για ολική παραγωγή υλικών από πρώτες ύλες που μπορούν να ανακυκλωθούν.
Στον ίδιο άξονα η τιμή στόχος <10% είναι απαράδεκτα χαμηλή γιατί η συντηρητική πολιτική αναιρεί και δεν εφαρμόζει σημαντικά εργαλεία όπως τις ενεργειακές κοινότητες.

Στόχος Κοινωνική Ανάπτυξη
Στόχος στον οποίο εμφανίζεται πληθώρα (14) ενδεικτικών έργων. Ωστόσο στην τομεακή κατανομή του προϋπολογισμού των πόρων του ΕΠΑ διατίθεται μόλις το 1,5% του προϋπολογισμού, ποσό 150εκ για πέντε έτη στο Υπουργείο Υγείας.
Είναι προφανής και πάλι η εσωτερική αντίθεση και αναίρεση στην πράξη των στόχων που τίθενται.
Είναι και πάλι η κυριαρχία της συντηρητικής πολιτικής αντίληψης που γυρίζει την πλάτη σε χρήσιμα και έξυπνα εργαλεία που όμως έχουν ως βάση τη συλλογική κινητοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού.
Η κοινωνική οικονομία αγνοείται ολοκληρωτικά στο πενταετές σχέδιο ανάπτυξης που έθεσε σε διαβούλευση η κυβέρνηση.
Σε όλη την Ευρώπη και ιδιαίτερα στην Ευρωζώνη η ατζέντα της κοινωνικής οικονομίας θεωρείται αναγκαία συνθήκη για την Τοπική Ανάπτυξη και την ενίσχυση των θεσμών κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Στην Ελλάδα υπάρχει προφανής υστέρηση. Κατά αυτό τον τρόπο στερείται τα οφέλη που προκύπτουν από την ανάπτυξή της. Και συγκεκριμένα, την διεύρυνση της κοινωνικής πολιτικής που θα μπορούσε να υπάρξει με μειωμένο κόστος τοπικά και περιφερειακά, την αξιοποίηση των ανενεργών πόρων που λιμνάζουν, την ενίσχυση της απασχόλησης, την συμπληρωματικότητα στους θεσμούς αλληλεγγύης.
Η κοινωνική οικονομία είναι αναγκαία συνθήκη για την Ανάπτυξη γιατί αναλαμβάνει ενέργειες για τις οποίες δεν είναι συμφέρουσες ή δεν μπορεί να αναλάβει ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας.

Η αξιοποίηση των ανενεργών πόρων που λιμνάζουν, είναι η υλική βάση των παγίων για την ενίσχυση των κοινωνικών επιχειρήσεων και συνεταιρισμών.
Οι ενεργειακές κοινότητες που είναι παραγωγικοί και καταναλωτικοί συνεταιρισμοί ηλεκτρικής ενέργειας, το ίδιο και οι συνεταιρισμοί κυκλικής οικονομίας, δείχνουν το δρόμο, πως μια τοπική κοινότητα μπορεί να έχει οφέλη από την εξοικονόμηση.
Στον τομέα υγείας επίσης μπορούν να αναπτυχθούν υπηρεσίες πρόληψης και μετανοσοκομιακής φροντίδας από αντίστοιχες συνεταιριστικές οργανώσεις αρκεί να δοθούν τα βασικά εφόδια.
Για όλους αυτούς τους λόγους η κοινωνική οικονομία θα είναι η μεγαλύτερη κοινωνική καινοτομία στην οργάνωση παραγωγικών και εργασιακών σχέσεων.
Σχετικά με την αξιοποίηση των ανενεργών πόρων σε κάθε περιοχή της χώρας, σε κάθε πόλη και αγροτική περιοχή υπάρχουν αναξιοποίητοι πόροι (σχολάζουσες γαίες, αναξιοποίητα κτίρια δημόσια και ιδιωτικά) και από την άλλη πλευρά μεγάλες ανάγκες για κοινωνικές υπηρεσίες και υψηλή ανεργία στους νέους.
Υπάρχουν δηλαδή, σε μεγάλη έκταση ανενεργοί υλικοί και ανθρώπινοι πόροι τους οποίους η ιδιωτική επιχειρηματικότητα δεν έχει ενδιαφέρον να αναπτύξει ενώ, εκ των πραγμάτων και το δημόσιο δεν μπορεί να αξιοποιήσει.
Στην εποχή της ρομποτικής επανάστασης, υπάρχουν συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες κοινωνικής αλληλεγγύης για την αντιμετώπιση της ανεργίας και της φτώχειας που δεν μπορούν να καλυφθούν μόνο από τα επιδόματα του Κράτους.
Ωστόσο παρατηρείται ότι οι χρηματικοί πόροι που προέρχονται από την Ε.Ε και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό ταμείο (Ε.Κ.Τ.) με προορισμό την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας μεταφέρονται κατά παρέκκλιση σε άλλους τομείς. Αυτή η «παραβατικότητα» δεν αντιμετωπίζεται με το νέο ΕΠΑ.

Στόχος Ανάπτυξη Υποδομών
Το νέο υπόδειγμα παραγωγής στη χώρα μας θα έπρεπε να στηρίζεται σε διπλή αναβάθμιση των υποδομών της χώρας.
Οι μεταφορές κυρίως εμπορικές είναι βασικό στοιχείο επιβίωσης σε μακρά περίοδο αποκλεισμού. Είναι ταυτόχρονα στοιχείο επιβίωσης και ανάπτυξης.
Για την ηπειρωτική Ελλάδα το νέο μοντέλο μεταφορών, εμπορικών τουλάχιστον, πρέπει να στηρίζεται σε ηλεκτροκίνητους σιδηροδρόμους. Η ανάγκη αυτή ενώ αναγνωρίζεται στο κείμενο αναιρείται και πάλι στην πράξη.
Στα «Επιδιωκόμενα αποτελέσματα του αναπτυξιακού στόχου Ανάπτυξη Υποδομών» το ποσοστό ηλεκτροδοτούμενου σιδηροδρομικού δικτύου προβλέπεται να ανέλθει στο 55% χαμηλή πρόβλεψη που δείχνει ότι κατά βάση το παραγωγικό μοντέλο παραμένει στα ίδια περίπου.
Αλλά η έκπληξη βρίσκεται στο ποσοστό των «σιδηροδρομικών μεταφορών στο σύνολο των εμπορευματικών μεταφορών» Σε αυτό προβλέπεται αύξηση μόλις 15% δηλαδή από το πενιχρότατο 1,8 του 2017 στο επίσης πενιχρότατο ποσοστό τονοχιλιομέτρων εσωτερικών εμπορευματικών μεταφορών 2,07 για το 2025
Για τη νησιωτική Ελλάδα οι μεταφορές είναι ταυτόχρονα στοιχείο επιβίωσης και ανάπτυξης καθώς η νησιωτική Ελλάδα βρίσκεται σε διαρκή αποκλεισμό ορισμένες εποχές του χρόνου.
Δεδομένου ότι είναι ασύμφορη και αδύνατη η επικοινωνία με το κέντρο επιβάλλεται η ανάπτυξη ακτινωτά ήπιου μεταφορικού δικτύου ναυσιπλοΐας μεταξύ των νήσων, το οποίο σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι και ήπιου επιβατικού και τουριστικού περιφερειακού δικτύου πλοίων.
Αντίστοιχα η αποκεντρωμένη λειτουργία τηλεπικοινωνιακών συστημάτων, κεραίες-κέντρα αναμετάδοσης πρέπει να συνδυασθούν με την τεχνολογία 5G
Ωστόσο καμία πρόβλεψη δεν γίνεται από το ΕΠΑ καθώς δίνεται έμφαση στην κατασκευή λιμενικών υποδομών έργο το οποίο όμως εκλείπει από τον πίνακα των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων.

Στόχος Εξωστρέφεια
Ο στόχος επικεντρώνεται απλά στην προώθηση του τουρισμού με κάποια έμφαση στα μουσεία και τον αρχαιολογικό τουρισμό και στην αύξηση της προώθησης των γεωργικών προϊόντων. Επανάληψη δηλαδή του ίδιου ακριβώς μοντέλου που οδήγησε στην δεσπόζουσα θέση του τουριστικού προϊόντος στην οικονομία της χώρας.
Ο τουρισμός αντιμετωπίζεται και στο νέο παραγωγικό μοντέλο όπως διατείνεται το ΥΠΑΝ ως κυρίαρχη δραστηριότητα γύρω από την οποία δορυφορικά μπορούν να αναπτυχθούν και άλλες.

Ένα πράγματι νέο παραγωγικό μοντέλο οφείλει να αναπτύξει τους 4-5 άξονες γύρω από τους οποίους θα προκαλείται ώσμωση του τουριστικού προϊόντος.
Η αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας επιβάλει την ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα με υψηλής προστιθέμενης αξίας προϊόντα με καινοτόμες πρακτικές βιολογικής καλλιέργειας και επεξεργασίας.
Η αντιστροφή της δεσπόζουσας σχέσης μπορεί να επιτευχθεί με τρόπο ώστε να μη διαταραχθεί η προσφορά του τουριστικού προϊόντος στην Ελληνική οικονομία
Τα προϊόντα του αγροδιατροφικού τομέα μπορεί να γίνουν πασίγνωστα και να αποτελέσουν επιπρόσθετο πόλο τουριστικής έλξης. Αυτή η στόχευση ή άλλες παρόμοιες θα απεξαρτήσουν την Ελληνική οικονομία από το μονοπώλιο του τουριστικού προϊόντος.
Ο κίνδυνος της επισιτιστικής κρίσης που μπορεί να προκύψει ως συνέπεια της κλιματικής κρίσης, ή όπως η πρόσφατη υγειονομική κρίση απέδειξε ότι μπορεί να αποτελέσει αποτέλεσμα οποιασδήποτε κρίσης. Την περίοδο του lockdown στην Κρήτη σάπιζαν οι ντομάτες και στη Βόρεια Ελλάδα υπήρχε έλλειψή τους και αισχροκέρδεια. Εξίσου με την ηπειρωτική Ελλάδα αναγκαία είναι μια συνεκτική πολιτική αγροδιατροφικής ανάπτυξης στα νησιά, που θα στοχεύει στην παραγωγή υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας γεωργικών-αλιευτικών προϊόντων και προϊόντων διατροφής.
Μια αγροδιατροφική πολιτική που θα εξυπηρετεί ταυτόχρονα και τον στόχο του αγροδιατροφικού τουρισμού με επέκταση σε δρόμους οίνου, μεσογειακή διατροφή αλλά και τουριστικής αλιείας. Όλη η δύναμη της καινοτομίας θα μπορούσε για τη χώρα μας να επικεντρωθεί ακριβώς σε αυτό τον στόχο.
Η αγροδιατροφική ανάπτυξη ενσωματώνει την παραγωγή νέων ερευνητικών αποτελεσμάτων, την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, καθώς η μεταφορά και εφαρμογή τους στην αγροδιατροφική αλυσίδα, ενισχύει τη δημιουργία δυναμικών επιχειρήσεων για την παραγωγή, τυποποίηση και ανάδειξη εξαιρετικών τοπικών προϊόντων αγροδιατροφής που έχουν ισχυρά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα με στόχο την εξωστρέφεια και τις διεθνείς αγορές. Προσανατολίζει το ερευνητικό έργο στον αγροδιατροφικό τομέα στις παρακάτω θεματικές περιοχές:

  • Παραγωγή υγιούς και άνοσου πολλαπλασιαστικού υλικού. Βελτίωση ποικιλιών – Παραγωγή υβριδίων.
  • Νέες τεχνολογίες στις καλλιέργειες. Βιολογικές και νέες δυναμικές καλλιέργειες. Αξιοποίηση τοπικών ποικιλιών φυτών και φυλών ζώων. Νέες τεχνολογίες στην παραγωγή ζωοτροφών υψηλής διατροφικής αξίας.
  • Σύγχρονα συστήματα παραγωγής στις καλλιέργειες υπό κάλυψη και στις καλλιέργειες εκτός εδάφους (υδροπονία, αεροπονία, ΝFT, Float System, κλπ.) Τυποποίηση, μεταποίηση, ποιότητα, ασφάλεια, ιχνηλασιμότητα, εφοδιαστικές αλυσίδες στα προϊόντα αγροδιατροφής φυτικής και ζωικής προέλευσης. Νέα προϊόντα θρέψης, λίπανσης, φυτοπροστασίας.
  • Νέες τεχνολογίες και εφαρμογές βιοτεχνολογίας στην παραγωγή προϊόντων αγροδιατροφής (π.χ. τελικά προϊόντα, οίνος, superfoods, βιολειτουργικά τρόφιμα, βιοδραστικές ουσίες).
  • Σύγχρονος εξοπλισμός αγροδιατροφικών μονάδων και θερμοκηπίων. Χρήση νέων υλικών. Αξιοποίηση γεωργικών αποβλήτων.
    Το ΕΠΑ 2021-2025 δεν έχει την παραμικρή πρόβλεψη για τον αγροδιατροφικό τομέα. Η δε κατανομή για το τομεακό έργο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι μόλις 28 εκ. για πέντε χρόνια, δηλαδή το 0,28% του συνόλου του ΕΠΑ
    Το ΕΠΑ 2021-2025 διατηρεί την ίδια διανεμητική λογική και στο θέμα του προβλεπόμενου αποθεματικού των 750 εκ.
    Το θέμα των κρίσεων γίνεται ένα ακόμη πεδίο εκμετάλλευσης και πελατειακών χειρισμών.
    Το μεγάλο αποθεματικό των 750 εκ. που προβλέπεται στο ΕΠΑ υπό το Υπουργείο Ανάπτυξης εάν δεν υπάρξει κρίση μεγάλων διαστάσεων στον ενδιάμεσο χρόνο μπορεί να αναδιανεμηθεί κατά το δοκούν. Προβλέπεται δηλαδή αποθεματικό 750 εκ, θεωρητικά ετησίως 150 εκ, για περιπτώσεις κρίσεων χωρίς διευκρίνηση για την κατανομή του, σε περίπτωση μη έκτακτης αξιοποίησης.
    Ωστόσο δεδομένου ότι δεν γνωρίζουμε την ακριβή περιοδικότητα των κρίσεων παρά μόνον ότι αργά ή γρήγορα σίγουρα θα συμβεί, η ορθή αντιμετώπιση είναι το αποθεματικό σταδιακά και όσο δεν προκύπτει κρίση να χρηματοδοτεί ενέργειες πρόληψης της κρίσης.
    Για παράδειγμα στο θέμα της κλιματικής κρίσης υπάρχουν δύο δεδομένα τα οποία συμβαίνουν ή αναπόφευκτα θα συμβούν.

    Τα ακραία καιρικά φαινόμενα και η κρίση υδατικών πόρων συμπεριλαμβανομένης της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Οι υποδομές της χώρας εκτός του ότι οι περισσότερες είναι απαρχαιωμένες, είναι σίγουρο ότι δεν είχαν γίνει με προδιαγραφές ανθεκτικότητας σε ακραία καιρικά φαινόμενα.
    Επίσης η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα μετατρέψει πολλές παράκτιες περιοχές σε λιμνοθάλασσες, τα νέα λιμενικά έργα που προβλέπονται στον στόχο των Υποδομών, σε ελάχιστο χρόνο μπορεί να είναι εκτός προδιαγραφών των συνθηκών που θα προκύψουν.
    Οι υδροφόροι ορίζοντες σε Κρήτη, Θεσσαλία, Μακεδονία μπορεί να μετεξελιχθούν σε καταστροφικές υφάλμυρες υπόγειες λίμνες.
    Η πρόβλεψη επομένως ενός ποσού ως αποθεματικού χωρίς τη δέσμευση για την αξιοποίησή του σε ανάλογες ενέργειες πρόβλεψης κρίσεων σε περίπτωση μη απορρόφησης, καταλήγει να είναι αποθεματικό ρουσφετολογικού, πελατειακού χαρακτήρα ή στην καλύτερη περίπτωση αποθεματικό για μαύρες κυβερνητικές τρύπες.
    ΑΜΥΝΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ
    Οι στόχοι που τελικώς περιγράφονται στο ΕΠΑ αγνοούν επίσης την αντιμετώπιση του γεωπολιτικού κενού στην Ανατολική Μεσόγειο.
    Στην καλύτερη περίπτωση αγνοούν τις αμυντικές ανάγκες που θα προκύψουν για την Ευρωπαϊκή Ένωση δεδομένου ότι σύντομα θα υποχρεωθεί σε ανάληψη ευθυνών άμυνας.
    Οι επιλογές ανάπτυξης αμυντικού υλικού θα καθιστούν τις κρίσεις λιγότερο επικίνδυνες και οι γενικότερες αμυντικές ανάγκες είτε μιας σε βάθος ενοποίησης της Ε.Ε. είτε μιας εθνικής άμυνας χωρίς την Ευρωπαϊκή Αμυντική διάσταση θα προκύψουν συντόμως. Το ΕΠΑ αγνοεί και αυτή την παράμετρο.
    ΕΠΑ ΑΠΟΔΕΣΜΕΥΣΗ ΑΠΟ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ
    Η ειρωνεία της ελαφρότητας με την οποία αντιμετωπίζεται το ΕΠΑ 2021-2015 βρίσκεται στις σελίδες 48-49 όπου αναφέρει: «Η επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χώρας απαιτεί τη συντονισμένη κινητοποίηση όλων των διαθέσιμων εργαλείων, που περιλαμβάνουν ενδεικτικά, εκτός από το ΕΠΑ, έργα που χρηματοδοτούνται από τους δημόσιους πόρους των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, νομοθετικές και οργανωτικές παρεμβάσεις στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και ευρύτερα της οικονομίας, αλλά και ιδιωτικές επενδύσεις. Επομένως, η αξιολόγηση της υλοποίησης του ΕΠΑ δεν θα πρέπει να βασιστεί αποκλειστικά στη σύγκριση της τιμής στόχου με την πραγματική τιμή του δείκτη. Το ζητούμενο σε μια ενδιάμεση ή τελική αξιολόγηση προόδου θα είναι να εξεταστεί, σε ποιο βαθμό και με ποιο τρόπο, οι επιμέρους παρεμβάσεις που έχουν υλοποιηθεί έχουν συμβάλει στην κατεύθυνση επίτευξης των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων.» Με λίγα λόγια κανένας στόχος, καμιά τιμή στόχος δεν είναι δεσμευτική και απόλυτη, είναι απλά μια κατεύθυνση. Στην ουσία δεν υπάρχει πραγματική στοχοθέτηση ούτε μετρήσιμα μεγέθη που θα πρέπει να υλοποιηθούν και φυσικά οι αρμόδιοι να απολογηθούν.

Με αυτές τις παρατηρήσεις είναι προφανές ότι το κείμενο του ΕΠΑ προς διαβούλευση είναι γραμμένο για να ακούσει ο καθένας αυτά που θέλει, να ικανοποιήσει όλες σχεδόν τις ανησυχίες αλλά ως προς το αποτέλεσμα είναι ένα δημαγωγικό κείμενο που παραμένει σε αναχρονιστικές πρακτικές και λογικές κομματικής εξυπηρέτησης.
Είναι μια συρραφή κειμένων που εντοπίζει πληγές για να τις κουκουλώσει στη συνέχεια και να τις αφήσει να κακοφορμίσουν.
Η τακτική να συμπεριληφθούν υπέρμετρα πολλοί για την αντοχή χρηματοδότησης στόχοι χωρίς ουσιαστική ποσοτικοποιημένη κατανομή των έργων κάθε στόχου είναι η τακτική όλα μέσα σε ένα χαοτικό κυκεώνα όμορφων λόγων και επισημάνσεων είναι η επαλήθευση της αναποτελεσματικότητας, της οπισθοδρομικής προσέγγισης, είναι ένας αντιαναπτυξιακός νόμος, που εκφράζει με συνέπεια την πολιτική της συντήρησης.

ΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΩΝ – Δ.Ε.Π.

ΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΩΝ

Για Πράσινη Περιφερειακή Ανάπτυξη

ΙΔΡΥΣΗ – ΕΠΩΝΥΜΙΑ

Ιδρύεται δίκτυο πολιτών με την επωνυμία «Δίκτυο Ελλήνων Προοδευτικών», για Πράσινη Περιφερειακή Ανάπτυξη ως μια συλλογική προσπάθεια στο πλαίσιο δράσεων της κοινωνίας των πολιτών με τους παρακάτω εκτιθέμενους σκοπούς.

ΣΚΟΠΟΙ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ

Σκοποί του Δικτύου είναι

  1. Η ανάδειξη, διάδοση και η εφαρμογή σχεδίων και πρακτικών Ανάπτυξης μέσα από τη διαμόρφωση νέων αναπτυξιακών στρατηγικών και αξιοποίηση των σύγχρονων πυλώνων ανάπτυξης, τόσο στην Κεντρική Μακεδονία αλλά και σε ευρύτερο γεωγραφικό πλαίσιο των Ελληνικών Περιφερειών.

Βασικοί πυλώνες Ανάπτυξης είναι η Βιωσιμότητα μέσω της Πράσινης Ανάπτυξης και της Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας, των Αξιών και των Αρχών τους. Οι εκάστοτε πολιτικές και στρατηγικές ανάπτυξης διαμορφώνονται επί τη βάση πληθώρας τομέων της οικονομίας, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά αναφερομένων του τομέα πρωτογενούς παραγωγής, ήτοι του Αγροτικού και Κτηνοτροφικού Τομέα , του ορυκτού πλούτου , του δευτερογενούς τομέα και εν γένει της δευτερογενούς παραγωγής, ήτοι της βιομηχανίας, της Ενέργειας και των Φυσικών Πόρων , του Περιβάλλοντος, των Υποδομών, των πόλεων, της πολιτικής προστασίας, του Εμπορίου και μικρεμπορίου, της επιχειρηματικής δράσης μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων , του Τουρισμού και εν γένει της τουριστικής ανάπτυξης, των Μεταφορών ,της απασχόλησης και Εκπαίδευσης Εργαζομένων και Επιχειρήσεων, της έρευνας και καινοτομία, της ψηφιακής οικονομίας και των ΙΤ πεδίων.

  1. Η συνεισφορά απόψεων και κυρίως στοχευμένων δράσεων σε μια προσπάθεια έμπρακτης και αποτελεσματικής στήριξης του πρόσφατου εγχειρήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παρουσίασε το Δεκέμβριο του 2019 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τίτλο « Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία». Πρόκειται για έναν οδικό χάρτη για να καταστεί η οικονομία της ΕΕ βιώσιμη, μέσω του οποίου επιδιώκεται η μετατροπή των κλιματικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων σε ευκαιρίες σε όλους τους τομείς πολιτικής και εξασφαλίζεται μια δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς μετάβαση. Ουσιαστικά η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία παρέχει ένα σύγχρονο χάρτη ανάληψης δράσεων σε όλους τους τομείς της οικονομίας, που θα ενισχύσουν την αποδοτική χρήση των πόρων με τη μετάβαση σε μια καθαρή, κυκλική οικονομία αλλά και θα αποκαταστήσουν τη βιοποικιλότητα και θα μειώσουν τη ρύπανση. Η Πράσινη Συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί την κορυφαία οριζόντια δράση σε όλες τις πτυχές της Ανάπτυξης των Επενδύσεων και των Καινοτομιών.

H Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι η πιο φιλόδοξη δέσμη μέτρων που θα μπορούσε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης να αποκομίσουν οφέλη από τη βιώσιμη μετάβαση σε πράσινες λύσεις. Τα μέτρα, που συνοδεύονται από έναν αρχικό χάρτη πορείας σχετικά με βασικές πολιτικές, κυμαίνονται από τη φιλόδοξη μείωση των εκπομπών έως τις επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία αιχμής, με στόχο τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης. Υποστηριζόμενη από επενδύσεις σε πράσινες τεχνολογίες, βιώσιμες λύσεις και νέες επιχειρήσεις, η Πράσινη Συμφωνία μπορεί να αποτελέσει μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για μια δίκαιη και κοινωνικά εξισορροπημένη μετάβαση. Είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε κανένα άτομο και καμία περιφέρεια να μην μείνει έξω από τον μεγάλο μετασχηματισμό του μέλλοντος.

Πρόκειται για ένα ελπιδοφόρο και καινοτόμο εγχείρημα που αποσκοπεί στη μετάβαση σε μια οικονομία ενεργειακά ουδέτερη από τον άνθρακα,

  • Με ενεργειακή απόδοση και ανάπτυξη ενός τομέα ηλεκτρικής ενέργειας που θα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας,
  • Με ασφαλή και οικονομικά προσιτό ενεργειακό εφοδιασμό και με πλήρως ενοποιημένη, διασυνδεδεμένη και ψηφιοποιημένη ενεργειακή αγορά.
  • Με οικοσυστήματα που θα παρέχουν τρόφιμα, καθαρό νερό, καθαρό αέρα, και στέγαση , θα μετριάζουν τις φυσικές καταστροφές, τους κινδύνους από επιβλαβείς οργανισμούς και ασθένειες και θα συμβάλλουν στη ρύθμιση του κλίματος.
  • Με την καλύτερη ενεργειακή απόδοση των κτιρίων την κατασκευή, τη χρήση και την ανακαίνιση των κτιρίων ώστε να απαιτούνται μικρότερες ποσότητες ενέργειας και πόρων.
  • Με την βιώσιμη κινητικότητα και την ταχύτερη περαιτέρω μείωση των εκπομπών των μεταφορών.
  • Με την εξάλειψη της ρύπανσης, τη μηδενική ρύπανση για την προστασία των πολιτών και των οικοσυστημάτων.
  • Με την πρόληψη της ρύπανσης της ατμόσφαιρας, των υδάτων και του εδάφους.
  • Με στόχο τα ευρωπαϊκά τρόφιμα να παραμείνουν ασφαλή, θρεπτικά και υψηλής ποιότητας και να παράγονται με τον ελάχιστο αντίκτυπο στη φύση.
  • Με Βιώσιμη βιομηχανία.
  • Με μια νέα βιομηχανική πολιτική βασισμένη στην κυκλική οικονομία.
  1. Η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της κυκλικής βιοοικονομίας, ώστε να αναδειχθεί μια τεράστια ευκαιρία για να δημιουργηθούν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα σε βιώσιμη βάση. Απαραίτητη προϋπόθεση για να συνεχίσει να αναπτύσσεται η κοινωνία μας και να εξασφαλίζεται η επάρκεια φυσικών πόρων, η σταθερότητα και η διάρκεια, είναι να ακολουθηθεί ένα νέο οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης που θα περιορίζει τα απόβλητα, αλλά και θα μειώνει την ανάγκη για νέους πόρους που πρέπει να αντληθούν με μεγάλο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος. Βιώσιμη ανάπτυξη σημαίνει ότι αναβαθμίζουμε το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων, μέσω ευφυέστερης χρήσης των πόρων και μιας σύγχρονης οικονομίας που συμβάλλει στην ευημερία των πολιτών. Η κυκλική οικονομία μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για την παραγωγική ανασυγκρότηση και έχει σαφή περιφερειακή διάσταση. Δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, τροφοδοτεί την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, τη δημιουργία νέων επαγγελμάτων και την κοινωνική οικονομία, που είναι ακόμα σε πολύ χαμηλό επίπεδο στην Ελλάδα.
  2. Η Ενημέρωση- Πληροφόρηση – Καλλιέργεια συνεργατικού πνεύματος και Συνεταιριστικής Παιδείας. Οι ενέργειες αυτές αποσκοπούν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης των δημόσιων αρχών, των επιχειρηματιών και της κοινωνίας των πολιτών για την Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία, ώστε να αναδειχθεί ως ο Τρίτος Τομέας της Οικονομίας αλλά και στη δημιουργία επιχειρήσεων σύμφωνα με το μοντέλο της κοινωνικής οικονομίας, όπως των συνεταιριστικών επιχειρήσεων που βασίζονται στις Συνεταιριστικές Αρχές και Αξίες της Διεθνoύς Συνεταιριστικής Ένωσης ( I.C.A. ) των 800.000.000 μελών παγκοσμίως και των 160.000.000 μελών στην Ευρώπη.
  3. Η ορθή ενημέρωση και προώθηση της συμμετοχής των πολιτών στη σύσταση και στη λειτουργία ενεργειακών κοινοτήτων, που έχει ως στόχο την ενίσχυση όχι μόνο των ατομικών / οικογενειακών εισοδημάτων, αλλά και της τοπικής επιχειρηματικότητας, της αλληλέγγυας οικονομίας και την προώθηση της ενεργειακής δημοκρατίας. Οι ενεργειακές κοινότητες αποτελούν συνδυασμό Συνεργατισμού και Πράσινης Συμφωνίας. Είναι τοπικοί αστικοί συνεταιρισμοί αποκλειστικού σκοπού, μέσω των οποίων πρωτίστως οι πολίτες (είτε ως φυσικά είτε ως νομικά πρόσωπα) μπορούν να δραστηριοποιηθούν στον ενεργειακό τομέα, αξιοποιώντας τις καθαρές πηγές ενέργειας. Η ενημέρωση προώθηση και συμμετοχή για τη σύσταση και τη λειτουργία ενεργειακών κοινοτήτων, έχει στόχο την ενίσχυση όχι μόνο των ατομικών / οικογενειακών εισοδημάτων, αλλά και της τοπικής επιχειρηματικότητας, της αλληλέγγυας οικονομίας και την προώθηση της ενεργειακής δημοκρατίας. Ενεργειακή δημοκρατία είναι η ενεργός συμμετοχή των πολιτών, της τοπικής αυτοδιοίκησης και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στην παραγωγή ενέργειας, η οποία ουσιαστικά παύει να αφορά λίγους μεγάλους ‘παίκτες’. Είτε για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος και αντιμετώπισης των κλιματικών αλλαγών είτε επειδή οι ΑΠΕ είναι οικονομικά πιο συμφέρουσες, η ενεργειακή μετάβαση σε μία οικονομία χωρίς ορυκτά καύσιμα έχει ξεκινήσει και είναι μη αναστρέψιμη. Η ενεργειακή δημοκρατία διασφαλίζει ότι η ενεργειακή μετάβαση θα γίνει με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και με την κοινωνία σε ενεργό και όχι παθητικό ρόλο.
  4. Η δημιουργία μαθητικών συνεταιρισμών ανακύκλωσης σκουπιδιών με την συλλογή μεταλλικών δοχείων αναψυκτικών και μπουκαλιών νερού που χαρακτηρίζονται από την εύκολη μέθοδο ανακύκλωσης τους. Σκοπός η ενίσχυση των κοινών μαθητικών ταμείων και η προώθηση του συνεταιριστικού μοντέλου επιχειρηματικότητας, ή συλλογικής ηγεσίας ως ένας ακόμη τρόπος εργασίας, που μπορεί να αναπτυχθεί από τους μαθητές κατά την μελλοντική εργασιακή τους σταδιοδρομία.
  5. Η ενημέρωση και εκπαίδευση των καταναλωτών για την ανάπτυξη και ενίσχυση του Καταναλωτικού κινήματος, ως παράγοντα ισορροπίας και η αποτελεσματική προστασία των καταναλωτών κατά των κινδύνων που μπορούν να επιδράσουν στην υγεία τους, την ασφάλεια και των οικονομικών συμφερόντων τους, ως μια προσπάθεια στην κατεύθυνση βελτίωσης της ποιότητας ζωής τους. Άλλωστε, η ανάπτυξη, χωρίς καταναλωτική και περιβαλλοντική συνείδηση συμβάλει στη διεύρυνση των ανισοτήτων.
  6. Η ανάληψη συνεργασιών με στόχο την μείωση της φτώχειας, την αντιμετώπιση της ανεργίας, την αύξηση της ποιοτικής απασχόλησης, και την ουσιαστική βελτίωση του οικονομικού και κοινωνικού επιπέδου των πολιτών της Κεντρικής Μακεδονίας.

 

ΜΕΣΑ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΤΩΝ ΣΚΟΠΩΝ

Μέσα για την επίτευξη των παραπάνω σκοπών είναι κυρίως τα ακόλουθα, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά αναφερομένων:

  1. Η οργάνωση και συμμετοχή εκδηλώσεων, διαλέξεων, σεμιναρίων, συνεδρίων, ψυχαγωγικών εκδηλώσεων, δημιουργία βιβλιοθήκης, προβολή ταινιών και άλλες εκδηλώσεις που αφορούν την πραγμάτωση των σκοπών.
  2. Η ανάληψη συνεργασιών σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο με φορείς της κοινωνίας των πολιτών (όπως Επιμελητήρια, συνδικαλιστικές οργανώσεις, τοπικούς και πανελλαδικούς συλλόγους, τοπικούς αναπτυξιακούς φορείς, Ο.Τ.Α., Πανεπιστημιακά δίκτυα, αγροτικούς συνεταιρισμούς, φορείς της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, Μ.Κ.Ο., κ.α.) , με όλες τις Περιφέρειες της Ελλάδας, αντίστοιχα Υπουργεία και πολιτικούς και άλλους φορείς των ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών, με στόχο την μείωση της φτώχειας και την ουσιαστική βελτίωση του οικονομικού και κοινωνικού επιπέδου των πολιτών. Οι συνεργασίες αυτές θα εκτείνονται και θα καλύπτουν όλους τους τομείς της αναπτυξιακής συνεργασίας. Ειδικότερα, δίνεται έμφαση στην ενίσχυση και υλοποίηση προγραμμάτων κατάρτισης μέσω εργαστηρίων εκπαίδευσης στους καίριους τομείς ανάπτυξης για την υλοποίηση βιώσιμων δράσεων και προγραμμάτων στις τοπικές αναπτυξιακές πρωτοβουλίες καθώς και στις τοπικές κοινωνίες.
  3. Η έκδοση πάσης φύσεως πληροφοριακού υλικού ενημέρωσης ψηφιακού και έντυπου καθώς και η προώθηση του σκοπού μέσω όλων των κοινωνικών μέσων δικτύωσης. Με ανακοινώσεις στον τύπο και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, με τη δημοσίευση ερευνών, δημοσκοπήσεων ή μελετών, με διενέργεια δημοψηφισμάτων και με το συντονισμό των ενεργειών των μελών με άλλους φορείς, για την προώθηση των σκοπών του δικτύου.
  4. Η αναζήτηση υλικοτεχνικών υποδομών από Δημόσιους Φορείς και Κοινωνικούς Εταίρους.
  5. Η δημιουργία ομάδων εργασίας για επί μέρους τομείς, καθώς και η δημιουργία δικτύων ερευνητικών και επιστημονικών κέντρων στα πλαίσια Δημοτικών και Περιφερειακών παρατάξεων και εν γένει του χώρου της Αυτοδιοίκησης, επιστημονικών και συνδικαλιστικών παρατάξεων, ομάδων δράσης στην κοινωνία για την ισότητα, την νεανική επιχειρηματικότητα, τα προβλήματα των νέων κλπ.

Το Δίκτυο Ελλήνων Προοδευτικών -Δ.Ε.Π. για Πράσινη Περιφερειακή Ανάπτυξη προσκαλεί κάθε Έλληνα Πολίτη, αλλά και κάθε επίσημο φορέα της κοινωνικής ζωής του τόπου, όπως τα Επιμελητήρια, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, τους τοπικούς και πανελλαδικούς συλλόγους, τους τοπικούς αναπτυξιακούς φορείς, τους Ο.Τ.Α., τα Πανεπιστημιακά δίκτυα, τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, τους φορείς της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, τις Μ.Κ.Ο αλλά και κάθε ενδιαφερόμενο που συμφωνεί με την διακήρυξη και συμμερίζεται το ενδιαφέρον μας για την προώθηση και εμφύσηση μιας νέας δυναμικής και την κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού με σκοπό τη προώθηση της πράσινης ανάπτυξης σε κάθε αναπτυξιακό πεδίο της καθημερινότητας, να συμμετάσχει στο Δίκτυο μας ώστε να συμπορευτούμε σε κοινή δράση για την ενεργοποίηση όλων των μέσων με τα οποία θα επιτευχθούν οι σκοποί του Δ.Ε.Π. για Πράσινη Περιφερειακή Ανάπτυξη.

ΧΩΡΙΣ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΦΙΞΗ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ

Ανοχύρωτη στο τουριστικό κύμα η Ελλάδα και κυρίως η Μακεδονία λόγω του οδικού τουρισμού, σε περίπτωση εμφάνισης κρουσμάτων. Ανύπαρκτα τα πρωτόκολλα αντιμετώπισης.
Θα αρχίσουν να έρχονται οι τουρίστες. Κάνουν διαφήμιση, όλες οι προσπάθειες περιστρέφονται στην προσέλκυση και την προσέλευση. Αλλά δεν υπάρχει σχέδιο για μετά την άφιξη.

Ούτε η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ούτε η κυβέρνηση έχουν σχέδιο πως θα αντιμετωπίσουν εισαγόμενο κρούσμα.

Θα μεταφέρονται τα κρούσματα σε δομές ξενοδοχείων; Θα μπαίνουν σε καραντίνα στο ξενοδοχείο τους; Θα κλείνουν τα ξενοδοχεία; Τι θα γίνει με τους υπόλοιπους τουρίστες του ξενοδοχείου; Θα μπαίνουν σε καραντίνα οι υπάλληλοι; Θα απολυθεί το προσωπικό;

Στην περίπτωση των ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων θα κλείνουν τους οικισμούς; Θα βάζουν σε καραντίνα ολόκληρα τετράγωνα; Θα γίνεται ιχνηλάτηση; Που θα μεταφέρουν τα κρούσματα; Στα κέντρα υγείας ή στο μοναδικό νοσοκομείο μιας περιφερειακής ενότητας;

Υγειονομικό πρωτόκολλο αναμένεται να υπάρξει. Ακόμη δεν δημοσιεύθηκε. Αλλά πρωτόκολλο αντιμετώπισης κρουσμάτων στον προορισμό δεν υπάρχει ούτε ως συζήτηση. Αυτομάτως όλοι οι τουρίστες θα μπαίνουν σε καραντίνα; Η Μακεδονία λόγω του οδικού τουρισμού μπορεί να είναι πρώτη στην προσέλευση τουριστών αλλά και πρώτη στη δυσφήμηση του τουριστικού προορισμού τοπικά και περιφερειακά.

Η Πιερία, η Χαλκιδική αλλά και η Θεσσαλονίκη μένουν εξαιρετικά ευάλωτες λόγω της πληθώρας εισερχόμενου οδικού τουρισμού και της φιλοξενίας τους σε πολυπληθείς οικισμούς. Αδύνατη η ιχνηλάτηση επαφών.

Ωστόσο εάν η Θεσσαλονίκη, η Πιερία και η Χαλκιδική είναι οι πρώτες που μπορεί να δυσφημιστούν το ίδιο μπορεί να συμβεί με πολλές περιοχές της Ελλάδας και η θετική σύγκριση, ως τουριστικός προορισμός σε σχέση με άλλες χώρες να μεταστραφεί σε αρνητική. Οι επιπτώσεις θα είναι βαρύτατες ειδικά για την επόμενη χρονιά που φυσιολογικά θα περιμέναμε την πλήρη ανάκαμψη του τουριστικού προϊόντος

Η Aegean ξεκινάει από Θεσσαλονίκη με 5 προορισμούς από Γερμανία συν τη Λάρνακα. Ωστόσο μέσω αυτοκινήτων από τα Βαλκάνια αναμένεται ο κύριος όγκος τουριστών για την Μακεδονία.

Προγραμματίζονται οι αφίξεις σε πυκνοκατοικημένους προορισμούς που δεν διαθέτουν ούτε την κατάλληλη νοσοκομειακή υποδομή ούτε σχέδιο αντιμετώπισης κρουσμάτων σε σχέση με το τουριστικό προϊόν! Εάν δεν υπάρξει οργανωμένο σχέδιο οι επιπτώσεις θα είναι ανάλογες των χωρών που επλήγησαν σοβαρά από την επιδημία του Covit-19

ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ

Στη μάχη της Πανδημίας οι Γυναίκες αποτέλεσαν την εμπροσθοφυλακή του αγώνα. Τα δύο τρίτα του νοσηλευτικού προσωπικού είναι γυναίκες, οι γυναίκες εργαζόμενες κράτησαν τα παιδιά στο σπίτι και φρόντισαν την οικογένεια. Οι γυναίκες φρόντισαν γηροκομία και δομές ευάλωτων.

Γυναίκες υπέστησαν αυξημένη οικογενειακή βία και γυναίκες οι περισσότεροι απολυμένοι.

Τα δικαιώματα των γυναικών δεν είναι καθόλου αυτονόητα στη σημερινή εποχή. Η ισότητα είναι ακόμη ένας στόχος προς κατάκτηση. Η κυβέρνηση αρνείται να αναγνωρίσει στο νοσηλευτικό προσωπικό τα βαρέα και ανθυγιεινά.

Η επόμενη ημέρα της πανδημίας σχεδιάζεται σε ένα εργασιακό καθεστώς πρωτόγονης εκμετάλλευσης των εργαζομένων με μεγαλύτερο θύμα των νέων ανισοτήτων τις γυναίκες.

Είναι στο χέρι μας να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία.

Είμαστε εμείς που μπορούμε με την γνώμη και τη δράση μας να επιβάλουμε την ανάγκη για ένα νέο σχέδιο ανασυγκρότησης.

Το νέο προοδευτικό σχέδιο ανασυγκρότησης πρέπει να στηρίζεται στη δικαιοσύνη, στο σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου, στην ισότητα, στο σεβασμό του περιβάλλοντος και στην ευημερία.

ΚΡΙΣΙΜΗ ΚΑΜΠΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Η ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ

Τρία χτυπήματα κάτω από τη μέση κλυδωνίζουν το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς ενισχύουν τον βορά σε βάρος του Νότου της Ευρώπης.

  • Τώρα, την περίοδο αυτής της κρίσης, το 53% του συνόλου των κρατικών χρηματοδοτήσεων της Ε.Ε. για την ενίσχυση ιδιωτικών επιχειρήσεων γίνονται από την Γερμανία! Η επιτροπή ανταγωνισμού της Ε.Ε. φαίνεται ανίκανη να αντιδράσει.
  • Το ανώτατο δικαστήριο της Καρλσρούης σήμερα με διφορούμενη απόφαση δεν απέρριψε την “μήνυση” που είχε κατατεθεί από οικονομολόγους και μερίδα του Γερμανικού ΣΕΒ εναντίον της ΕΚΤ με αφορμή το QE του 2015 (από το οποίο είχε μείνει εκτός η Ελλάδα), υποστηρίζοντας ότι ο Μάριο Ντράγκι είχε υπερβεί τα καταστατικά όρια της ΕΚΤ, στηρίζοντας με αγορές ομολόγων τις οικονομίες που βρίσκονται υπό πίεση.
  • Η πολιτική των υπερβολικά υψηλών πλεονασμάτων παραμένει σε πλήρη εφαρμογή τόσο για τη Γερμανία όσο και για την Ολλανδία.

Μέχρι στιγμής οι εγκεκριμένες κυβερνητικές ενισχύσεις, της Ευρωζώνης προς τις εθνικές τους επιχειρήσεις ανέρχονται στο ιλιγγιώδες ποσό του 1,9 τρις Ευρώ. Το εντυπωσιακότερο όμως στοιχείο είναι ότι από το ποσό αυτό το 52,6%, ήτοι 1.000 δις Ευρώ, αφορούν σε ενισχύσεις της Γερμανικής κυβέρνησης προς τις “δικές” της εθνικές επιχειρήσεις.

Αντί δηλαδή να ενισχυθούν τα κοινά προγράμματα στήριξης της Ευρωπαϊκής οικονομίας για να μη μεγεθυνθούν ακόμα περισσότερο οι εσωτερικές ανισότητες στην Ευρωζώνη, Γερμανία και Ολλανδία βάζουν εμπόδια και την ίδια στιγμή ενισχύουν ασύμμετρα τις δικές τους επιχειρήσεις. Αυτό από μόνο του δημιουργεί μια ισχυρή τάση ανισομέρειας στην ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς όλες οι οικονομίες της Ευρωζώνης προσπαθούν να επανεκκινήσουν αλλά με διαφορά ταχύτητας.

Η αρμόδια Επίτροπος για θέματα ανταγωνισμού κυρία Βέρστάκγερ, από την επιτροπή της οποίας περνούν αυτές οι εγκρίσεις κρατικών χρηματοδοτήσεων, δεν μπορεί να αντιδράσει λόγω των συνθηκών. Έτσι την ίδια στιγμή που η Γερμανία κάνοντας χρήση των διαθεσίμων της χρηματοδοτεί αφειδώς τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας της χώρας, κάνει παράλληλα ό,τι μπορεί διατηρώντας μία αυστηρή στάση -μαζί με την Ολλανδία- να θέτει σκληρές προϋποθέσεις ακόμα και για τον δανεισμό από τον ESM (δημοσιονομικούς περιορισμούς, κ.λ.π.) στην από κοινού στήριξη της οικονομίας της Ευρωζώνης.

Εκ παραλλήλου αυτή τη χρονική περίοδο το Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι το QE (πρόγραμμα ποσοτικής διευκόλυνσης) της ΕΚΤ υπερβαίνει τις αρμοδιότητες της Ε.Ε. και παραβιάζει τη δημοκρατική αρχή και τις αρμοδιότητες της Ομοσπονδιακής Βουλής ως θεμελιώδη στοιχεία της Γερμανικής συνταγματικής ταυτότητας. Αυτή η θέση δεσμεύει τα ομοσπονδιακά όργανα και ιδίως τη Bundesbank και δημιουργεί εμπόδια στο να μετέχει σε πράξεις της ΕΚΤ που συγκροτούν το λεγόμενο QE.

Ιδιαίτερα δε αποτελεί ανασχετικό παράγοντα στο νέο, τόσο κρίσιμο πρόγραμμα ποσοτικής διευκόλυνσης λόγω πανδημίας (750 δισ. ευρώ αρχικά) στο οποίο είναι επιλέξιμα τα ελληνικά ομόλογα. Τίθεται πλέον σε αμφισβήτηση και τορπιλίζεται η προοπτική του ευρωομολόγου καθώς και οι πιθανού όροι χρηματοδότησης ενίσχυσης του υπό σχεδιασμό Ταμείου Ανασυγκρότησης.

Τα χτυπήματα ολοκληρώνονται με την πολιτική των υπερβολικών πλεονασμάτων στην οποία αναφερθήκαμε εκτενώς στο άρθρο:

ΤΑ ΔΙΑΡΚΗ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΑ Η ΑΙΤΙΑ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΡΡΟΠΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Η πανδημία έχει ξεδιπλώσει τις πιο άγριες διαθέσεις εκείνων των χωρών που θέλουν να έχουν ηγετικό ρόλο στο νέο καταμερισμό της εργασίας και να καλύψουν το κενό που αφήνει σε διάφορες περιοχές οι ΗΠΑ. Για την Ευρώπη γίνεται τραγικό καθώς εγκαταλείπεται το όραμα της κοινής ανάπτυξης και οδηγείται είτε σε διάλυση των κοινών πολιτικών είτε σε πρόσδεση στο άρμα μιας χώρας. Η επιλογή δική σας.

ΧΑΡΗ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΑΝΑΛΩΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Με το ληστρικό επιτόκιο 8% για δύο έτη θα δανειοδοτούνται οι επιχειρήσεις με κεφάλαιο κίνησης και ο ρόλος της Αναπτυξιακής τράπεζας θα είναι να επιδοτεί αυτό το επιτόκιο. Με άλλα λόγια μεταφέρεται ζεστό χρήμα προς τις εμπορικές τράπεζες με το πρόσχημα της βοήθειας στις επιχειρήσεις.

Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα είναι το διάδοχο σχήμα του Ταμείου εγγυοδοσίας των Μικρών και πολύ Μικρών Επιχειρήσεων ΤΕΜΠΜΕ Α.Ε. που ιδρύθηκε το 2003 με κεφάλαιο 240 εκ Ευρώ και αναβαθμίστηκε σε Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ ΑΕ) το 2011 με κεφάλαιο 1,7 δις Ευρώ. Το 2019 πήρε τη σημερινή της ονομασία.

Αναφέρεται το ιστορικό για να υπογραμμισθεί ότι ο βασικός ρόλος της Αναπτυξιακής Τράπεζας είναι είτε η εγγυοδοσία των αιτούμενων κεφαλαίων των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων είτε η έγκριση επιχειρηματικών σχεδίων και η συμμετοχή στη χρηματοδότηση. Αυτό ισχύει περισσότερο στο πλαίσιο της σημερινής κρίσης καθώς το πρόβλημα είναι διττό και πρέπει να αντιμετωπιστεί ταυτόχρονα και στα δύο σκέλη του.

Η σημερινή κρίση που έχει διαστάσεις ανάλογες της κρίσης του 1929-30 δεν είναι κρίση ζήτησης και δεν αντιμετωπίζεται μόνο με την τόνωση της ζήτησης όπως έγινε την δεκαετία του 30. Δεν λύνεται μόνο με την τόνωση της ρευστότητας των επιχειρήσεων εν προκειμένω, αλλά με την καθοριστική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μέσω της καινοτομίας.

Το ένα σκέλος που αφορά την ρευστότητα των επιχειρήσεων πρέπει να λυθεί με άμεση χορήγηση κεφαλαίου κίνησης 20.000 Ευρώ στις επιχειρήσεις που πλήττονται από την κρίση, εγγυημένο στο 100% από το δημόσιο. Όχι στο 80% του 25% του τζίρου τους όπως ανακοίνωσε η κυβέρνηση γιατί έτσι δίνει και πάλι το δικαίωμα στις εμπορικές τράπεζες, με το πρόσχημα ότι δεν υπάρχουν εμπράγματες εγγυήσεις (ακινήτων) να εφαρμόσει επιτόκια καταναλωτικών δανείων τα οποία καθίστανται ληστρικά εφόσον το 80% του κεφαλαίου θα είναι εγγυημένο από το δημόσιο.

Το δεύτερο σκέλος αφορά την επανένταξη των μικρών επιχειρήσεων στο νέο οικονομικό τοπίο. Εδώ είναι ο ρόλος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας η οποία θα πρέπει να ενθαρρύνει και να χρηματοδοτεί ή να εγγυάται τον δανεισμό καινοτόμων επιχειρηματικών σχεδίων όχι μόνο στις πληττώμενες αλλά σε όλες τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Ακόμη και σε επιχειρήσεις που αποφασίζουν να αλλάξουν το κύριο προϊόν τους και να αναπροσανατολιστούν σε καινοτόμα προϊόντα.

Αυτό προϋποθέτει αποδέσμευση από τους ΚΑΔ που θεωρούνται ότι έχουν πληγεί και διαδικασίες Fast track χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις του δημοσίου που θα πρέπει να αναλάβει η αναπτυξιακή τράπεζα λειτουργώντας ως one-stop shop για την προώθηση των σχεδίων των επιχειρήσεων.

Σε κάθε περίπτωση όταν το κεφάλαιο ή μέρος του είναι εγγυημένο από το δημόσιο, δηλαδή ο κίνδυνος είναι μηδενικός για την εμπορική τράπεζα το επιτόκιο δεν μπορεί να είναι υψηλότερο από το επίσημο επιτόκιο με το οποίο δανείζεται η εμπορική τράπεζα πλέον κάποια δέκατα της μονάδας για δικό της κέρδος. Διαφορετικά μετατρέπεται σε τοκογλυφικό και ληστρικό.

ΤΑ ΔΙΑΡΚΗ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΑ Η ΑΙΤΙΑ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΡΡΟΠΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Η Γερμανία από ατμομηχανή της Ευρώπης γίνεται ο απορροφητήρας της Ευρώπης. Ποιο είναι το μυστικό της άρνησης για εμβάθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την έκδοση Ευρωομολόγου; Από το 2011 η Γερμανία αποκτά τεράστια πλεονάσματα που παραβιάζουν τις Ευρωπαϊκές συνθήκες και προκαλούν αντιδράσεις ακόμα και στις ΗΠΑ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει θέσει τη Γερμανία από το 2014 υπό παρακολούθηση, ενεργοποιώντας τη λεγόμενη Διαδικασία Μακροοικονομικών Ανισορροπιών. Έκτοτε και με τη διαδικασία αλλαγής του Jean-Claude Juncker δεν υπήρξε η αναμενόμενη εξέλιξη επιβολής κυρώσεων.

Το υπερβολικά υψηλό πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών βρίσκεται ολοένα συχνότερα στο επίκεντρο κριτικής και από το ΔΝΤ

Αν θέλει κάποιος να είναι ακριβής, οι Γερμανοί πολιτικοί παραβιάζουν τις Ευρωπαϊκές συνθήκες και ταυτόχρονα παραβιάζουν εδώ και χρόνια τον γερμανικό νόμο του 1967 «για την προώθηση της σταθερότητας και της ανάπτυξης της οικονομίας». Ο νόμος διατυπώνει τον κρατικό στόχο για επίτευξη ισορροπίας στο σύνολο της οικονομίας μέσα από την επιδίωξη για σταθερότητα των τιμών, πλήρη απασχόληση, διαρκή και βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και ισορροπία στο πεδίο του εξωτερικού εμπορίου. Ωστόσο, όλοι γνωρίζουν η Γερμανία απέχει παρασάγγες από την επίτευξη ισορροπίας σε ό,τι αφορά το εξωτερικό εμπόριο.

Το γερμανικό πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ανέρχεται ετησίως σε ένα ολόκληρο Ελληνικό χρέος. Στη διάρκεια της δεκαετίας κυμαίνεται από 260 δις Ευρώ έως 300 δις Ευρώ και είναι σε απόλυτες τιμές το υψηλότερο παγκοσμίως μπροστά από το αντίστοιχο της Κίνας και της Ιαπωνίας. Σε αναλογία με το ΑΕΠ ανέρχεται σε ποσοστά που κυμαίνονται από 7,60% έως 8,30%, και από το 2011 παραβιάζει το ανώτατο όριο του 6% που η Κομισιόν θεωρεί ανεκτό.

Προκειμένου να δικαιολογήσει τα υπερβολικά υψηλά πλεονάσματα ο τέως υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, επικαλείται τη συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ, η οποία είναι κατά τη γνώμη του υπερβολικά χαμηλή για την ισχυρή γερμανική οικονομία με αποτέλεσμα να αυξάνει τη ζήτηση για γερμανικά προϊόντα στο εξωτερικό.

Σύμφωνα με το γερμανικό ινστιτούτο Ifo, το πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών στην ισχυρότερη οικονομία της Ευρωζώνης διαμορφώνεται στα 299 δισ. δολάρια το 2018, που σημαίνει ότι είναι το υψηλότερο στον κόσμο για τρίτη συνεχόμενη χρονιά. Τη μερίδα του λέοντος σε αυτό το πλεόνασμα καταλαμβάνουν οι εξαγωγές, που θα υπερβούν τις εισαγωγές κατά 265 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το Ifo.

Τρίτη στην παγκόσμια κατάταξη βρίσκεται η Ολλανδία, με το Ifo να διαβλέπει ότι το πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών έχει διαμορφωθεί στα 110 δισ. δολάρια έως τα τέλη του 2018.

Ωστόσο παρά τις πιέσεις και το 2019 η Γερμανία είναι παγκόσμια πρωταθλήτρια στο εμπορικό πλεόνασμα. Το πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής οικονομίας ανήλθε το 2019 στα 293 δισ. δολάρια και είναι αντίστοιχο με το 7,6% του ΑΕΠ της. Δεύτερη μετά τη Γερμανία έρχεται η Ιαπωνία με σαφώς μικρότερο πλεόνασμα, ύψους 194 δισ. Δολαρίων και στην τρίτη θέση παραμένει η Ολλανδία.

Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσιάζει τη διαφορά μεταξύ της αξίας των αγαθών και των υπηρεσιών που εισάγει και εξάγει μια χώρα κάθε οικονομικό έτος. Η κυβέρνηση της Αγκελα Μέρκελ έχει δεχθεί σκληρή κριτική διότι έχει εναποθέσει όλο το βάρος της ανάπτυξης στις εξαγωγές, χωρίς να ενθαρρύνει την εγχώρια κατανάλωση είτε με την αύξηση των δημόσιων επενδύσεων είτε με την αύξηση της κατανάλωσης.

Είναι αποκαλυπτικός ο παρακάτω πίνακας του ισοζυγίου εμπορικών συναλλαγών της Γερμανίας που διαμορφώνεται καθαρά από τις εισαγωγές εξαγωγές.

Η έκρηξη στη διάρκεια της Ευρωπαϊκής κρίσης και το τεράστιο μέγεθος στο οποίο αποδίδεται και το τεράστιο τελικό πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παροτρύνουν εδώ και χρόνια τη Γερμανία να ενισχύσει την εγχώρια ζήτηση και τις εισαγωγές, για να περιοριστούν οι ανισορροπίες στην παγκόσμια αλλά και την Ευρωπαϊκή οικονομία.

Ωστόσο το θέμα δεν είναι απλώς η εσωτερική κατανάλωση που πρέπει να ενισχυθεί όπως προτείνει το ΔΝΤ αλλά η μακροοικονομική ανισορροπία που προκαλεί σε σχέση με χώρες της Ευρώπης. Συγκεκριμένα υψηλά πλεονάσματα υπέρ της Γερμανίας καταγράφονται στο εξωτερικό εμπόριο της Γερμανίας με τις εξείς χώρες: ΗΠΑ (€48,7δις), Ην. Βασίλειο (€44,9δις), Γαλλία (€40,5δις), Αυστρία (€21,8δις), Ισπανία (€11,7δις), Σουηδία (€10,3δις) κλπ

Η Γερμανία έχει έλλειμμα σε σχέση με την Ολλανδία (€6,9δις) δηλαδή η Ολλανδία είναι η μόνη χώρα της Ευρώπης που η Γερμανία τροφοδοτεί το εμπορικό της ισοζύγιο με το υψηλότερο όλων €6,9δις, χωρίς να εισάγει πετρέλαιο (Νορβηγία) ή να χρησιμοποιεί πολύ φθηνά εργατικά με μεταφορά ολόκληρων γραμμών παραγωγής (Τσεχία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Βόρεια Μακεδονία).

Σε σχέση με την Ελλάδα το πλεόνασμα του ισοζυγίου εμπορικών συναλλαγών της Γερμανίας εκτοξεύεται σε €3,7δις στην τριετία 2016-2018

Δηλαδή έλλειμμα από εισαγωγές Γερμανικών προϊόντων σε σχέση με τις Ελληνικές εξαγωγές σε βάρος της Ελλάδα €-3,7δις

Μέσα από τη στρατηγική της Γερμανίας και της Ολλανδίας για υπερβολικά υψηλά πλεονάσματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και την καταπάτηση των κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του ΔΝΤ είναι ευκολότερο να ερμηνευθεί η άρνηση των δύο χωρών στην εμβάθυνση της Ένωσης στον οικονομικό τομέα τουλάχιστον.

Δημοφιλέστερα Άρθρα